TY - JOUR T1 - HACI BEKTÂŞ-I VELİ’NİN ULÛHİYET ANLAYIŞI TT - The Divinity Concept of Hajji Bektash Wali AU - Özarslan, Selim PY - 2011 DA - December JF - Fırat Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi PB - Fırat University WT - DergiPark SN - 1304-639X SP - 0 EP - 0 VL - 16 IS - 2 LA - tr AB - Allah’ı bilmek, tanımak ve tanıtmak, ancak onun isim, sıfat ve fiilleriniincelemekle mümkün olabilir. Allah’a ait niteliklere ilahi sıfatlar denilmektedir.Ehl -iSünnet kelamcıları gibi Hacı Bektaşı Veli de kendisinin ulûhiyet anlayışını ortayakoyarken Allah’ın bilinmesi gereken yönlerine temas eder. Bunlar Allah’ın zatı ya davarlığı, isimleri, sıfatları ve fiilleridir. Ona göre de bu yönlerin iyi bilinmesi Allah’ıntanınıp, bilinmesini kolaylaştıracaktır.Hacı Bektaş-i Veli, insanın Allah’ı bilişini, onun kendi nefsini bilmesiyle deilişkilendirmektedir. Bu yaklaşıma göre Allah’ı bilmek, insanın kendini bilmesiylebaşlamaktadır. Allah’ın bilinmesinde hareket noktası insandır. İnsanın benlik bilgisiTanrı bilgisinin başlangıcı olmaktadır. Onun Tanrı’nın isim ve sıfatlardan olanRahmân ve Rahîm’e yüklediği mana, kendisinden önce yaşamış İslam bilginlerininanlayış biçimiyle örtüşmektedir. İslam kelamcılarının Allah anlayışlarına ilişkin olaraktartıştıkları konulardan birisi de Allah’ın inananlar tarafından görülüpgörülemeyeceğidir. Hacı Bektaş-ı Veli Allahın rızasını kazanmış bireylerin Allah’ıncemalini görebileceği inancındadır. Bu anlayışıyla da onun Ehl-i Sünnet’in görüşünüpaylaştığı ortaya çıkmaktadır. KW - Hacı Bektaş-ı Veli KW - Uluhiyet anlayışı KW - Allah’ın isimlerine yaklaşımı CR - Aclunî, İsmail b. Muhammed, Keşfu’l-Hafâ, Kahire, trs. Âşıkpaşa-zâde, Tevârih-i Âl-i Osman, İstanbul, 1332. CR - Cürcânî, Şerif Ali b. Muhammed, Kitabü’t-Ta’rifât, Daru’l-Kütübi’l-İlmiyye, Beyrut, 1416/ 1995. CR - Çubukçu, İbrahim Agâh, Türk-İslam Kültürü Üzerinde Araştırmalar ve Görüşler, Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Yayınları, Ankara, 1987. CR - Ebu Nuaym, el-İsfehânî, Hılyetü’l-Evliyâ, Beyrut, 1405. el-Münâvî, Feyzu’l-Kadir, Mısır, 1356. CR - Hacı Bektaş Veli, Kitâb-ı Tefsîr-i Besmele Ma’a Makâlât-ı Hâcı Bektâş Velî, Manisa Kütüphanesi, No: 3536. CR - ……………., Besmele Tefsiri (Şerhi Besmele), Hazırlayan, Hamiye Duran, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, Ankara 2009. CR - ……………, Makâlât, Hazırlayanlar: Ali Yılmaz, Mehmet Akkuş, Ali Öztürk, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, Ankara, 2007. CR - İbn Hacer, Ebu’l-Fazl el-Askalânî eş-Şafiî, Lisanü’l-Mizân, Beyrut, 1406/1986. İbn Hümâm, Kemal, Kitab el-Müsâyere, (Kemaleddin İbn Ebû Şerif’in el-Müsâmere’si ve İbn Kutluboğa’nın Hâşiyesi ile birlikte) Bulak, 1317/ 1899. CR - Köprülü, Fuat, Türk Edebiyatında İlk Mutasavvıflar, DİBY. Ankara, 1991. CR - Mâtürîdî, Ebu Mansur, Kitabü’t-Tevhid, Thk. Fethullah Huleyf, Daru’l-Câmiati’l-Mısrıyye, İskenderiye, trs, Özcan, Hanifi, Matüridi’de Bilgi Problemi, İstanbul, 1993. CR - Pezdevi, Ebu’l-Yusr Muhammed, Usulu’d-Din, (Ehl-i Sünnet Akaidi), Çev. Ş. Gölcük, İstanbul, 1988. CR - Tehânevî, Muhammed Ali b. Ali, Keşşâfü Istılahâti’l-Fünün, İstanbul, 1984. Topaloğlu, Bekir, Allah’ın Varlığı (İsbat-ı Vacib), Ankara, 1981. UR - https://dergipark.org.tr/en/pub/firatilahiyat/issue//1077761 L1 - https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/2270098 ER -