TY  - JOUR
T1  - Gengeşeyek li ser Statuya Cureyî ya Berhema Li Mala Mîr ya Fırat Cewerî
TT  - Firat Cewerî’nin Li Mala Mîr Eserinin Türsel Statüsü Üzerine Bir Tartışma
AU  - Altınkılıç, Ümran
PY  - 2022
DA  - March
DO  - 10.35859/jms.2022.1079177
JF  - The Journal of Mesopotamian Studies
JO  - JMS - The Journal of Mesopotamian Studies
PB  - Mardin Artuklu University
WT  - DergiPark
SN  - 2147-6659
SP  - 153
EP  - 163
VL  - 7
IS  - 1
LA  - ku
AB  - Firat Cewerî nivîskarekî kurd e ku di gelek cureyên wek helbest, çîrok, roman, nivîsar, gername û antolojiyê de berhem dane. Li Mala Mîr yek ji berhemên wî ye ku bi îbareya “roman”ê hatiye weşandin. Cewerî di vê berhemê de ji nivîsên cuda yên Celadet Alî Bedirxan pasaj wergirtine û li gor wan pirsên xeyalî nivîsîne ku berhem bûye wek hevpeyîneke nîvxeyalî. Ev xebat li statuya engaştkirî ya berhemê îtiraz dike û engaşt dike ku ev berhem ne roman e; ji ber ku aliyê wê yê fîktîf pir lawaz e û cîhaneke xweserî romanê tê de nîne. Herwiha pirsgirêkên ji ber vê îbareyê qewimî gengeşe dike. Ji bo vê yekê ji teoriya giştî ya romanê û ji çemkên Gérard Genette pêvekdeqî û bingehdeqiyê sûd werdigire.
KW  - Romana Kurdî
KW  - Firat Cewerî
KW  - Li Mala Mîr
KW  - Îbareya Cureyî
KW  - Pêvekdeqî
KW  - Bingehdeqî
N2  - Firat Cewerî, şiir, öykü, roman, deneme, gezi kitabı ve antoloji gibi pek çok türde eserler vermiş bir kürt yazardır. Li Mala Mîr adlı eseri Cewerî’nin “roman” ibaresiyle yayınlanmış eserlerindendir. Cewerî bu eserinde Celadet Alî Bedirxan’ın farklı yazılarından pasajlar alıp onlara uygun hayali sorular sormuş, Bedirxan ile bir nevi hayali bir röportaj yapmıştır. Bu makale eserin kurgu yönünün çok zayıf olduğu ve eserde romana özgü bir dünyanın bulunmadığı gerekçeleriyle, eserin iddia edilmiş statüsüne itiraz etmekte ve eserin bir roman olmadığını iddia etmektedir. Makale ayrıca bu türsel ibarenin doğurduğu sorunları tartışmaktadır. Makale bunun için genel roman teorisinden ve Gérard Genette’in yanmetinsellik ve önmetinsellik kavramlarından yararlanmaktadır.
CR  - Aktulum, K. (2007). Metinlerarası İlişkiler. İstanbul: Öteki Yayınevi.
CR  - Alan, R. (2021). Fantazmaya Romana Kurdî. Zarema (14), 151-60.
CR  - Allen, G. (2006). Intertextuality. Taylor & Francis e-Library: Routledge.
CR  - Bakhtin, M. M. (1981). The Dialogic Imagination. (C. Emerson, û M. Holquist, Wer.) Austin: University of Texas Press.
CR  - Cewerî, F. (1998). Li Mala Mîr Celadet Alî-Bedirxan. Stockholm: Weşanên Nûdem.
CR  - Cewerî, F. (2011). Lehî. Stenbol: Weşanên Nûdemê.
CR  - Cewerî, F. (2015). Li Mala Mîr. Stembol: Avesta.
CR  - Childs, P., û Fowler, R. (2006). The Routledge Dictionary of Literary Terms. USA: Routledge.
CR  - Eco, U. (2000). Postille (Sonrası). U. Eco dnd., Gülün Adı (Ş. Karadeniz, Wer., r. 567-601). İstanbul: Can Yayınları.
CR  - Genette, G. (1992). The Architext. (J. E. Lewin, Wer.) Oxford: University of California Press.
CR  - Genette, G. (1997 a). Palimpsests: Literature in the Second Degree. (C. Newman, û C. Doubinsky, Wer.) USA: University of Nebraska Press.
CR  - Genette, G. (1997 b). Paratexts: Thresholds of Interpretation. (J. E. Lewin, Wer.) Cambridge: Cambridge University Press.
CR  - Macksey, R. (1997). Foreword. G. Genette dnd., Paratexts: Thresholds of Interpretation (r. XI-XXV). Cambridge: Cambridge University Press.
CR  - Mirenayat, S. A., û Soofastaei, E. (2015). Gerard Genette and the Categorization of Textual Transcendence. Mediterranean Journal of Social Sciences, 6 (15), 533-7.
CR  - Parıltı, A., û Galip, Ö. (2010). Kürt Romanı. İstanbul: Sel Yayıncılık.
CR  - Polat, L. (2014). Pêncî Romanên Kurdî. İstanbul: Weşanên Ar.
CR  - Polat, L. (2019). Çil Romanên Kurdî. Van: Weşanên Sîtav.
CR  - Polat, L. (2021). Romanên Kurdî. İstanbul: Weşanên Doz.
CR  - Purçak, M. E. (2020). Xebateke Bîbliyografîk ji bona Romanên Kurmancî. Kurdiname (3), 1-28.
UR  - https://doi.org/10.35859/jms.2022.1079177
L1  - https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/2275419
ER  -