TY  - JOUR
T1  - Kovid-19 Sürecinde Balık Restoranlarının Gıda Güvenliği Düzeyinin Değerlendirilmesi: Sarıyer/İstanbul Örneği
TT  - Evaluation of Food Safety Level of Fish Restaurants During Covid-19 Period: Sarıyer/ Istanbul Case
AU  - Tosun, Şehnaz Yasemin
AU  - Doğruyol, Hande
AU  - Erkan, Nuray
AU  - Köse Reis, İrem
AU  - Doğruyol Aladak, Kadriye Begüm
PY  - 2022
DA  - June
DO  - 10.17932/IAU.GASTRONOMY.2017.016/gastronomy_v06i1003
JF  - Aydın Gastronomy
JO  - A-GASTRO
PB  - Istanbul Aydin University
WT  - DergiPark
SN  - 2528-9411
SP  - 137
EP  - 153
VL  - 6
IS  - 2
LA  - tr
AB  - Bu araştırmada, Sarıyer’de yer alan ve birinci dalga sonrası yeniden açılan balık restoranlarının gıda güvenliği ve halk sağlığı yönünden yönergeye uygun faaliyet gösterip göstermedikleri değerlendirilmiştir. Katılımcıların gıda güvenliği ve hijyen bilgilerini ölçen değerlendirme sonucunda ortalama %83,3'ünün "İşletme Hijyeni", %69,84'ünün "Ürün Hijyeni" ve %91,67’sinin "Personel Hijyeni" ile ilgili bilgi düzeylerinin yüksek olduğu görülmüştür. Gıda güvenliği bakımından gerekli hijyen standartları derecelendirmesinde 27 restoranın “çok iyi”, 10 restoranın “iyi” ve 3 restoranın ise “yetersiz” olduğu tespit edilmiştir. Bu değerlendirme ile birlikte Bakanlığın Salgın Yönetimi ve Çalışma Rehberinde yer alan önlemlere istinaden hazırlanan Kovid-19 değerlendirme formu, sorular ve görsel kontroller doğrultusunda doldurulmuştur. Tedbirler kapsamında restoranların müşteri kabulünde neredeyse tamamının tedbirlere uyduğu, %92,5’inin masalar arası mesafeye dikkat ettiği ve tüm restoranların servis personelinin kişisel koruyucu kullandığı gözlemlenmiştir.
KW  - Balık restoranları
KW  - gıda güvenliği
KW  - halk sağlığı
KW  - Kovid-19
KW  - Sarıyer ilçesi
N2  - In this study, it was evaluated whether the fish restaurants that were reopened after the first wave in Sarıyer district operate in accordance with the directive in terms of food safety and public health. As a result of the evaluation that measured the food safety and hygiene knowledge level of the participants, it was observed that 83.3% of the participants had high knowledge scores about "Business Hygiene", 69.84% for "Product Hygiene" and 91.67% for "Staff Hygiene". In the evaluation of hygiene standards in terms of food safety, it was determined that 27 restaurants were "very good", 10 restaurants were "good" and 3 restaurants were "inadequate". Along with this evaluation the Covid-19 assessment form that was prepared in accordance with measures in the Ministry's Epidemic Management and Working Guide was filled in line with the questions and visual inspections. Within the scope of measures, it was observed that almost all of the restaurants complied with the measures in customer welcoming, 92.5% keep the distance between tables, and staff of all restaurants use personal protective equipment
CR  - Alanagreh, L., Alzoughool, F., Atoum, M. (2020). The human coronavirus disease COVID-19: Its origin, characteristics, and insights into potential drugs and its mechanisms. Pathogens, 9(5), 331. doi:10.3390/pathogens9050331
CR  - Alparslan, Y., Hasanhocaoğlu, H., Baygar, T. (2013). Ortam şartlarında (23 ± 4°C) birden fazla uygulanan çözündürme işleminin levrek balığı (Dicentrarchus labrax, l., 1758)’ nin et kalitesine etkisi. Journal of FisheriesSciences.com, 7(1), 12-21. doi: 10.3153/jfscom.2013002
CR  - Asher, A., Tintle, N. L., Myers, M., Lockshon, L., Bacareza, H., Harris, W. S. (2021). Blood omega-3 fatty acids and death from COVID-19: A pilot study. Prostaglandins Leukotrienes and Essential Fatty Acids, 166, 102250. doi: 10.1016/j.plefa.2021.102250
CR  - Berger, M., Taylor S., Harriss L., Campbell, S., Thompson, F., Jones, S., Makrides, M., Gibson, R., Amminger, G.P., Sarnyai, Z., McDermott, R. (2020). Cross-sectional association of seafood consumption, polyunsaturated fatty acids and depressive symptoms in two Torres strait communities. Nutritional Neuroscience, 23(5), 353-362. doi: 10.1080/1028415X.2018.1504429
CR  - Beyoğlu Belediyesi (2021). Beyaz Zambak Projesi. https://beyoglu.bel.tr/projeler/beyaz-zambak-projesi
Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş., Demirel, F. (2016). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi
CR  - Büyüköztürk, Ş. (2017). Veri Analizi El Kitabı. Ankara: Pegem Akademi.
Creswell, J.W., Clark, V.L.P. (2011). Designing and Conducting Mixed Methods Research. Los Angeles: Sage Publications.
CR  - Creswell, J. W. (2016). Nitel Araştırma Yöntemleri: Beş Yaklaşıma Göre Nitel Araştırma ve Araştırma Deseni. Ankara: Siyasal Kitabevi.
CR  - Christensen, L.B., Johnson, R. B., Turner, L.A., (2015). Araştırma Yöntemleri: Desen ve Analiz. (Çev. Aypay, A.). Ankara: Anı Yayıncılık
CR  - Çelen, O., Avcıkurt, C. (2017). Döner ve kebapçıların yiyecek-içecek hijyenine yönelik bilgi düzeyi: Ankara ilinde bir araştırma. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 5(3), 303-323. doi: 10.21325/jotags.2017.96
CR  - Değirmencioğlu, N., Çiçek, D. (2004). Otel işletmelerinin mutfağında personel hijyeni ve HACPP uygulamaları. Turizm Araştırmaları Dergisi, 15(1), 21-35.
CR  - Durlu Özkaya, F., Cömert, M. (2008). Gıda zehirlenmelerinde etken faktörler. Türk Hijyen ve Deneysel Biyoloji Dergisi, 65(3), 149-158.
CR  - El-Bayoumy, K., Manni, A. (2020). Customized prevention trials could resolve the controversy of the effects of omega-3 fatty acids on cancer. Nutrition and Cancer, 72 (2), 183-186. doi:10.1080/01635581.2019.1651348
CR  - Erkal, E., Göksu Ses, A., Aydın, S., Çalışkan, D. (2020). COVID-19’un toplumda yayılımını önlemeye yönelik ilaç dışı halk sağlığı önlemleri. ESTÜDAM Halk Sağlığı Dergisi, 5, 79-95. doi:10.35232/estudamhsd.765195
CR  - Farias, D.P., Dos Santos Gomes, M.G. (2020). COVID-19 outbreak: What should be done to avoid food shortages? Trends in Food Science and Technology, 102, 291-292. doi:10.1016/j.tifs.2020.06.007
CR  - Giritlioğlu, İ., Kızılcık, O. (2016). Turizme hizmet sunan pastane işletmelerinde çalışan dondurma üretim personelinin hijyen ve gıda güvenliğine ilişkin bilgi ve uygulama düzeyi üzerine bir araştırma. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(15), 301-319. doi: 10.20875/sb.56827
CR  - Göktaş, M. A. (2019). İstanbul’da bazı gıda işletmelerinde hijyenik kalitenin saptanması. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
CR  - Innes, J. K., Calder, P. C. (2020). Marine omega-3 (N-3) fatty acids for cardiovascular health: an update for 2020. International Journal of Moleculer Sciences, 21(4), 1362. doi:10.3390/ijms21041362
CR  - Leech, N. L., Onwuegbuzie, A. J. (2009). A typology of mixed methods research designs. Quality & Quantity, 43(2), 265-275. doi:10.1007/s11135-007-9105-3.
CR  - Mondal, M. R. H., Bharati, S., Podder, P., Podder, P. (2020). Data analytics for novel coronavirus disease. Informatics in Medicine Unlocked, 20, 100374. doi: 10.1016/j.imu.2020.100374.
CR  - Öksüz, A., Alkan, Ş. B., Taşkın, H., Ayrancı M. (2018). Yaşam boyu sağlıklı ve dengeli beslenme için balık tüketiminin önemi. Food and Health,  4(1), 43-62. doi: 10.3153/JFHS18006
CR  - Sargın, Y. (2005). Ankara’daki dört ve beş yıldızlı otellerde çalışan yiyecek ve içecek personelinin hijyen bilgileri ve uygulamalarının incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
CR  - Sarıyer Gıda Tarım ve Hayvancılık İlçe Müdürlüğü (2012). Çalışma Raporu. https://kusif.ku.edu.tr/wp-content/uploads/2018/02/Sarıyer-İlçe-Tarım-Müdürlüğü-2012-Yılı-Raporu.pdf
CR  - Sarmaşoğlu, Ş., Tarakçıoğlu Çelik, G. H., Korkmaz, F. (2020). İnceleme: COVID-19 hastalığından korunmaya yönelik kişisel koruyucu ekipman kullanım. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 7, 47-65. doi:10.31125/hunhemsire.776491
CR  - Sağlık Bakanlığı (2020). Covid-19 salgın yönetimi ve çalışma rehberi. Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı Bilimsel Danışma Kurulu Çalışması. 20 Haziran 2020 https://covid19.saglik.gov.tr/Eklenti/37722/0/covid-19salginyonetimivecalismarehberipdf.pdf
CR  - Sharif, L., Obaidat, M. M., Al-Dalalah, M. R. (2013). Food hygiene knowledge, attitudes and practices of the food handlers in the military hospitals. Food and Nutrition Sciences, 4, 245-251. doi: 10.4236/fns.2013.43033
CR  - Şanlıer, N., Tunç Hussein, A. (2008). Yiyecek-içecek hizmeti veren otel mutfakları ve personelinin hijyen yönünden değerlendirilmesi: Anakara ili örneği. Kastamonu Eğitim Dergisi, 16(2), 461-468.
CR  - Uğur, E., Özsoy, S. A. (2020). COVID-19 pandemi sürecinde sembolleşmiş görsel unsurların görsel iletişim tasarımı açısından değerlendirilmesi. Ulakbilge Sosyal Bilimler Dergisi, 50, 779-790. doi:10.7816/ulakbilge-08-50-04
CR  - Yıldırım, A., Şimşek, H. (2016). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
UR  - https://doi.org/10.17932/IAU.GASTRONOMY.2017.016/gastronomy_v06i1003
L1  - https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/2288469
ER  -