@article{article_1110622, title={Türkiye’de Farklı Gelişmişlik Düzeyine Sahip Kentlerin Döngüsellik Durumu: Katı Atıklar Üzerinden Bir İnceleme}, journal={Kent Akademisi}, volume={16}, pages={862–878}, year={2023}, DOI={10.35674/kent.1110622}, author={Negiz, Nilüfer and Yalçın, Özkan}, keywords={Circular Economy, Circularity Rate, Solid Waste, Cities}, abstract={Tarih boyunca sosyal ve ekonomik yapının evrimine bağlı olarak kentler sermaye üretiminin merkezinde yer almışlardır. Ancak kentler, bu üretim bağlantılarını korurken, kapitalizm ve doğrusal ekonomik modelin getirdiği kaynak kullanımı ve atık sorunuyla uğraşmak zorunda kalmışlardır. 1970’lerde çevresel ve ekolojik sorunların artmasıyla birlikte, çevreyi ve doğal kaynakları göz ardı eden, doğrusal ekonomik model yerine ‘yap-kullan-geri kazan’ ilkelerine dayanan daha çevre dostu döngüsel bir ekonomik model geliştirilmiştir. Bu kapsamda çalışmanın amacı, Türkiye’deki farklı gelişmişlik düzeyine sahip olan kentlerin döngüsellik durumunun tespit edilmesi ve kentlerin gelişmişlik düzeyi ile döngüsellik durumları arasındaki ilişkinin araştırılmasıdır. Henüz genel geçer resmi verilerin bulunmaması, genel kabul görmüş bir metodolojik yöntemin olmaması ve konunun yeni olmasından dolayı çalışma ‘keşfedici araştırma’ olarak tasarlanmış ve derinlemesine istatiksel analizler yapılmamıştır. Çalışmada, uluslararası düzeyde karşılaştırmaya olanak sağlayan nicel araştırma tekniklerini kullanan bir hesaplama yaklaşımı uygulanmıştır. Bu hesaplama yöntemine göre döngüsellik oranı; ilgili ölçüm dönemi içerisinde döngüsel malzemelerin yani geri kazanılmış kaynakların, o yıl ekonomiye giren toplam malzemelere oranıdır. Araştırmanın evreni olarak Türkiye’de doğrusal ekonomik model çerçevesinde üretim ve tüketim ilişkilerini gerçekleştiren herhangi bir kent örnek olarak belirlenip araştırmaya dahil edilebilecek iken; çalışmada ‘amaçlı tabakalı örnekleme’ yöntemi benimsenerek, araştırma konusu açısından farklı gelişmişlik düzeyine sahip İzmir, Aydın, Gaziantep, Malatya, Ordu ve Şanlıurfa kentleri örneklem olarak seçilmiş ve bu kentlerde katı atık için döngüsellik oranları hesaplanmıştır. Çalışmanın sonucunda kentlerin döngüsellik oranı İzmir’in %0,76; Aydın’ın %0,41; Gaziantep’in %0,32; Malatya’nın %0,32; Ordu’nun %0,46 ve Şanlıurfa’nın %0,21 olarak bulunmuştur. Ayrıca, kentlerin gelişmişlik düzeyleri ile katı atıkların döngüsellik oranları arasında doğrusal bir ilişkinin olmadığı görülmüştür.}, number={2}, publisher={Ahmet FİDAN}