@article{article_1118879, title={İstiğrak, Saṃsāra ve Tövbe: Türlü Meselelere İlişkin Eski Uygurca Metin Parçaları}, journal={Journal of Turkish Language and Literature}, volume={62}, pages={555–576}, year={2022}, DOI={10.26650/TUDED2022-1118879}, author={Uzunkaya, Uğur}, keywords={Old Uyghur, Buddhism, meditation, confession}, abstract={Budizm’in Türkler arasındaki esas inkişafının Batı Uygur Kağanlığı’nda gerçekleştiği bilinse de Türklerin Budizm ile tanışmalarının çok daha önceki bir tarihe dayandığı düşünülmektedir. Özellikle Çin kaynaklarında Türklerin Budizm’e ilgi duydukları dile getirilir; bununla birlikte Moğolistan’daki I. ve II. Doğu Türk Kağanlıklarından kalan yazıtlarda Budizm’e ilişkin bir veri mevcut değildir. Her durumda günümüze kadar erişen Budist Uygur edebiyatının Batı Uygur Kağanlığı’nda süren yoğun bir tercüme faaliyetinin bir neticesi olduğu belirtilmelidir. Batı Uygur Kağanlığı’ndan kalan yazılı kaynaklar yoluyla eksiksiz bir Budist Uygur külliyatından söz etmek şimdilik güç olsa da bir yolla Uygurların Budizm’in belli ekollerine intisap ettiği anlaşılmaktadır. Uygurlardan kalan Budist edebiyata ilişkin yazılı kaynakların bir kısmı bütünlüklü iken bir kısmı fragmanlar hâlinde günümüze ulaşmıştır. Bu çalışma bu noktada daha önce yayımlanmamış Budist Eski Uygur edebiyatına ilişkin istiğrak, saṃsara, tövbe başta olmak üzere çeşitli konuları ihtiva eden ve bugün Berlin Turfan Koleksiyonu’nda korunan yedi metin parçasının neşri üzerinedir ve bu fragmanların arşiv numaraları şöyledir: Mainz 281, U 1206, U 1762, U 4997, U 5468, U 244 ve U 5012. Bu yazı burada bahsi geçen fragmanların yazı çevirimini, harf çevirisini, Türkiye Türkçesine aktarımını, metne ilişkin açıklamalarını ve sözlük/dizinini ihtiva etmektedir.}, number={2}, publisher={Istanbul University}