TY - JOUR T1 - Bilim İletişimi ve Medya: İnternet Haber Sitelerinin Yerli Aşıya Yönelik İçerikleri Üzerine Bir İnceleme TT - Science Communication and Media: A Review on Contents of Internet News Sites for Domestic Vaccine AU - Boztepe Taşkıran, Hatun AU - Ağca, Mahmut Enes PY - 2022 DA - December DO - 10.17829/turcom.1121618 JF - Türkiye İletişim Araştırmaları Dergisi JO - TURCOM PB - Marmara University WT - DergiPark SN - 2630-6220 SP - 167 EP - 188 IS - 41 LA - tr AB - Bilim iletişimi, ilgili taraflar arasında bilim hakkındaki amaca dönük bilgi alışverişi olaraktanımlanabilmektedir ve bilimin anlaşılması, bilimsel bilginin ve bilimsel kültürün yaygınlaşması, mikrodüzeyde bireysel makro düzeyde ise toplumsal olarak bilimin desteklediği tutumların benimsenmesiamacını taşımaktadır. Bilim iletişimi makro düzeyde ele alındığında, bilim insanları ve bilimsel kuruluşlarile toplum arasındaki temasın ve iletişimin sağlanmasında medyaya önemli bir rol düşmektedir. Medyanıntoplumsal iletişimi sağlamada üstlendiği işlevler ve bilimsel bilgiye erişmede temel bilgi kaynağı olmasımedya aracılığıyla gerçekleştirilen bilim iletişimi faaliyetlerinin incelenmesini gerektirmektedir. Buçalışmada, medya aracılığıyla gerçekleştirilen bilim iletişimi faaliyetlerine odaklanılmıştır. Türkiye’nin ençok ziyaret edilen altı internet haber sitesinin, COVID-19’a yönelik geliştirilen yerli aşıya ilişkin haberlerinitel araştırma yöntemlerinden içerik analizi tekniği doğrultusunda analiz edilmiştir. Araştırmada internethaber siteleri aracılığıyla gerçekleştirilen bilim iletişimi uygulamalarının amaçlarının, bilim iletişimindekaynak konumunda bulunan aktörlerin kimler olduğunun, bilim iletişimi içeriklerinde odaklanılan temalarile kullanılan içerik türlerinin tespiti yoluyla internet haber sitelerinin bilim iletişimini haberleştirmepratiklerinin ortaya konması amaçlanmıştır. Araştırmadan elde edilen bulgular bilim iletişimi haberlerindeaçıklama ve bilgilendirme temalarının yoğun kullanımına işaret etmiştir. İnternet haber sitelerinde yerliaşıya yönelik haberlerde bilim iletişimi amaçlarından bilgilendirme, meşrulaştırma, kamuoyu oluşturmave yönlendirme amaçlarına odaklanılmıştır. Ayrıca bilim iletişimi amaçları ve haber temalarının zamandeğişkenine göre farklılaştığı da görülmüştür. KW - Bilim iletişimi KW - Medya KW - Haber KW - İnternet haber siteleri KW - Yerli aşı N2 - Science communication can be defined as an aim-oriented exchange of information about science betweenrelated parties and aims to spread science and scientific culture. When science communication is consideredat the macro-social level, media plays a significant role in ensuring communication between scientists,science institutions, and society. The functions of media in social communication and the fact that it isthe main source of information in accessing science require the examination of science communicationactivities which carried out through media. This study has focused on science communication activitiescarried out by the media. News that is about the domestic vaccine developed for COVID-19 on Turkey’smost visited internet news sites have been examined by conducting content analysis technique. This researchaimed to reveal the science communication practices of internet news sites by determining the purposesof science communication and the themes and contents of news. According to the findings obtained fromthe research, explanation and information themes are used extensively in science communication news.The aims of informing, legitimizing, forming public opinion, and directing to be vaccinated have beenthe most focused science communication purposes. It has also been observed that the aims of sciencecommunication and the themes of news differ according to the time variable. CR - Antiochou, K. (2021). Science communication: Challenges and dilemmas in the age of COVID-19. History and Philosophy of the Life Sciences. doi:10.1007/s40656.021.00444-0 CR - Balay, T. B. (2020). Türkiye’de bilim iletişimi çalışmalarına genel bakış ve ODTÜ bilim iletişimi çalışmaları üzerine bir değerlendirme. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 13(75), 765-780. doi:10.17719/ jisr.11188 CR - Beardsworth, S. J. (2020). Building knowledge bridges through effective science communication. Chemistry Europe, 26(8), 1698-1702. doi:10.1002/chem.201905685 CR - Besley, J. C. (2020). Five thoughts about improving science communication as an organizational activity. Journal of Communication Management, 24(3), 155-161. doi:10.1108/JCOM-03-2020-0022 CR - Besley, J. C., & Tanner, A. H. (2011). What science communication scholars think about training scientists to communicate. Science Communication, 33(2), 29-263. doi:10.1177/107.554.7010386972 CR - Burns, T., O’Connor, D., & Stocklmayer, S. (2003). Science communication: A contemporary definition. Public Understanding of Science, 12(2), 183-202. doi:10.1177/096.366.25030122004 CR - Cole, J. (2020). The COVID19 infodemic. The role and place of academics in science communication. Global Journal of Medicine and Public Health, 9(2). doi:10.48550/arXiv.2011.08787 CR - Dursun, O. (2018). Bilim gazeteciliğinde popülaritenin ve pozitif bilimlerin hegemonyası. Galatasaray Üniversitesi İletişim Dergisi, (29), 83-114. doi:10.16878/gsuilet.499532 CR - Gelmez B. S. (2017). Kritik olaylar, politik dokümanlar, raporlar ve araştırmalar ışığında Türkiye’de bilim iletişimi. Selçuk İletişim, 10(1), 232-261. doi:10.18094/josc.303022 CR - Habibi, S. A., & Salim, L. (2021). Static vs. dynamic methods of delivery for science communication: A critical analysis of user engagement with science on social media. PLoS ONE, e0248507. doi:10.1371/journal. pone.0248507 CR - Horst, M. (2022). Science communication as a boundary space: An interactive installation about the social responsibility of science. Science, Technology, & Human Values, 47(3), 459-482. doi:10.1177/016.224.39211003662 CR - Isakhanli, H. (2019). Science communication and science-people relationships. Khazar Journal of Humanities and Social Sciences, 22(4), 58-67. doi:10.5782/2223-2621.2019.22.4.58 CR - Küçükvardar, M. (2020). Bilim gazeteciliği: Haber siteleri üzerine bir araştırma. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, 2020(52), 166-186. doi:10.47998/ikad.825370 CR - Lee, N. M., & VanDyke, M. S. (2015). Set It and forget it: The one-way use of social media by government agencies communicating science. Science Communication, 37(4), 533-541. doi:10.1177/107.554.7015588600 CR - Nelkin, D. (1996). An uneasy relationship: The tensions between medicine and the media. Lancet, 347, 1600- 1603. doi:10.1016/s0140-6736(96)91081-8 CR - Ojeda-Romano, G., Fernández-Marcial, V., Wilkinson, C., & Stengler, A. E. (2021). Organisational forms of science communication: The UK and Spanish European higher education systems as paradigms. High Education. doi:10.1007/s10734.021.00801-9 CR - Özdemir, Ş., & Koçer, D. N. (2020). 21. yüzyılda Türkiye’nin bilim iletişimi uygulamaları üzerine bir çalışma. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (18), 373-392. doi:10.18026/cbayarsos.685206 CR - Qui, J. (2020). Science communication in China: A critical component of the global science powerhouse. National Science Review, 7(4), 824-829. doi:10.1093/nsr/nwaa035 CR - Rajput, A. S. (2017). Science communication as an academic discipline: an Indian perspective. Current Science, 113(12), 2262-2267. https://www.jstor.org/stable/26493533 adresinden alındı CR - Sá, M. J., Ferreira, C. M., & Serpa, S. (2020). Science communication and online social networks: Challenges and opportunities. Knowledge Management: An International Journal, 19(2), 1-22. doi:10.18848/2327- 7998/CGP/v19i02/1-22 CR - Schäfer, M. S., & Fähnrich, B. (2020). Communicating science in organizational contexts: Toward an “organizational turn” in science communication research. Science Communication Research, 24(3), 137- 154. doi:10.1108/JCOM-04-2020-0034 CR - Similarweb. (2022). Top websites ranking. 02.05.2022 tarihinde https://www.similarweb.com/top-websites/ adresinden edinilmiştir. CR - Smith, A. N. (2020). Meaning-making in science communication: A case for precision in word choice. Bulletin Ecological Society of America, 102(1), 1-6. doi:10.1002/bes2.1794 CR - Sullivan Jr, W. J., Strathdee, S. A., & Hotez, P. J. (2021). Making it personal: Science communication for the masses. Trends Parasitol, 37(8), 684-686. doi:10.1016/j.pt.2021.05.010 CR - Şahin, M., & Öztekin, H. (2020). Medyanın bilimle imtihanı: Türkiye’de gazetelerde yer alan bilim haberleri üzerine bir inceleme. Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, (33), 178-197. doi:10.31123/ akil.694234 CR - Treise, D., & Weigold, M. F. (2002). Advancing science communication: A survey of science communicators. Science Communication, 23(3), 310-322. CR - Tsfati, Y., Cohen, J., & C.Gunther, A. (2011). The influence of presumed media influence on news about science and scientists. Science Communication, 33(2), 143-166. doi:10.1177/107.554.7010380385 CR - Utma, S. (2017). Bilimsel okuryazarlık: Bilim iletişimi ve medyadaki bilim haberlerini doğru okumak. Journal of International Social Research, 10(50), 788-799. CR - Weigold, M. F. (2001). Communicating science: A review of the literature. Science Communication, 23(2), 164- 193. doi:10.1177/107.554.7001023002005 CR - Weingart, P., & Guenther, L. (2016). Science communication and the issue of trust. Journal of Science Communication, 15(6), 01-11. doi:10.22323/2.15050301 CR - Welbourne, D. J., & Grant, W. J. (2016). Science communication on YouTube: Factors that affect channel and video popularity. Public Understanding of Science, 25(6), 706-718. doi:10.1177/096.366.2515572068 CR - Yuan, S., Kanthawala, S., & Ott-Fullmore, T. (2022). “Listening” to science: Science podcasters’ view and practice in strategic science communication. Science Communication, 44(2), 200-222. doi:10.1177/107.554.70211065068 UR - https://doi.org/10.17829/turcom.1121618 L1 - https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/2448469 ER -