TY  - JOUR
T1  - “KAVVÂMÛN” İFADESİ ÇERÇEVESİNDE KOCANIN KARISINI TE’DÎBİ
AU  - Polat, Emannullah
PY  - 2014
DA  - May
JF  - EKEV Akademi Dergisi
PB  - Erzurum Kültür Eğitim Vakfı
WT  - DergiPark
SN  - 1301-6229
SP  - 355
EP  - 374
VL  - 0
IS  - 59
LA  - tr
AB  - Ailede eşler arasındaki münasebeti düzenleyen dinî, ahlâkî örfî ve hukukî kurallarvardır. Kur’ân-ı Kerim bu kuralları açıklamış ve geçimsizliğe sebep olanlara karşı çeşitlitedbirler ve müeyyideler ortaya koymuştur. Bu makalede, karısının nüşuzundan korkankocanın, sahip olduğu “kavvâm” vasfı sebebiyle kendisine verilen; “nasihat etme, yatağınıayırma ve dövme” şeklindeki te’dîb hakkının Kur’ân-ı Kerim’deki şekli incelenecektir.Bu davranışları sergileyen kadının, öncelikle kocası tarafından te’dîbi değerlendirilerekdindeki çerçevesi belirlenecek ve kadına yönelik şiddetin dinden kaynaklanmadığı, aksineİslâm’ın kadına önemli haklar kazandırdığı gözler önüne serilecektir.
KW  - Kavvamûn
KW  - Kânitât
KW  - Nüşûz ve Darb.
CR  - ---------------------------------------Kur’ân-ı Kerim
CR  - Ahterî, Karahisârî Mustafa b. Şemseddin, Ahteri-i Kebîr, İstanbul, 1310 (h).
CR  - Âlûsî, Şihabüddin Mahmûd İbn Abdillah, Rûhü’l-Meânî fî Tefsîri’l-Kur’âni’l-Azîm ve’s-
Seb’i’l-Mesânî, (tah. Ali Abdülbari ‘Atiyye), Dârü’l-Kütübi’l-İlmiyye, Beyrut,
I. Baskı, 1415 (h).
CR  - Asım efendi, Okyanus, İstanbul, 1305 (h), ‘k-v-m’ mad.
CR  - Ateş, Süleyman, Yüce Kur’ân’ın Çağdaş Tefsiri, İstanbul, 1988, II, 275.
CR  - Beğavî, Ebu Muhammed Hüseyin b. Mes’ud, Me’âlimü’t-Tenzîl fî Tefsîri’l-Kur’ân, (tah.
Muhammed Abdullah en-Nemr, Osman Cuma Damirriyye ve Süleyman Müslim
el-Harş), Dârü’t-Tayyibe, IV. Baskı, 1997.
CR  - Belhî, Nizâmüddîn ve Heyet, el-Fetâvâ’l-Hindiyye, Bulak, 1310 (h).
CR  - Beydâvî, Nâsırüddin Ebu Sâid Abdullah b. Ömer b. Muhammed, Envârü’t-Tenzîl ve
Esrârü’t-Te’vîl, (tah. Muhammed Abdurrahman el-Maraşlı), Dâru İhyâi’Türâsi’l-
Arabî, Beyrut, I. Baskı, 1418 (h).
CR  - Bilmen, Ömer Nasuhi, Hukuki İslâmiyye ve Istılahatı Fıkhiyye Kamusu, İstanbul, t.y.
Buhârî
CR  - Cessâs, Ebu Bekir Ahmed, Ahkâmü’l-Kur’ân, Beyrut, 1993.
CR  - Cezâirî, Ebubekir, Eyserü’t-Tefâsîr, y.y., t.y.
CR  - Dâmeğânî, Hüseyin İbn Muhammed, el-Vücuh ve’n-Nezâir li Elfâzi’l-Kitâbi’l-Lâhi’l-
Azîz, Beyrut, 2003.
CR  - Ebu dâvud
Ebu hayyân, Muhammed b. Yusuf b. Ali b. Yusuf b. Hayyân el-Endülüsî, el-Bahrü’l-Mühît,
(tah. Sıdkı Muhammed Cemil), Dârü’l-Fikir, Beyrut, 1420 (h).
CR  - Ebü’l-ferec ibnü’l-cevzî, Cemalüddin Abdurrahman İbn Ali İbn Muhammed, Zâdü’l-Mesir
fi İlmi’t-Tefsir, Beyrut, 1987.
CR  - Ebü’l-ferec ibnü’l-cevzî, Nüzhetü’l-A’yüni’n-Nevâzir fi İlmi’l-Vücûhi ve’n-Nezâir, Beyrut,
19987.
CR  - Elkiyâ el-herrâsî, İmadüddin Ebü’l-Hasan Ali b. Muhammed b. Ali, Ahkâmü’l-Kur’ân,
(tah. Musa Muhammed Ali ve İzzet Abdu ‘Atiyye, Dârü’l-Kütübi’l-İlmiyye,
Beyrut, II. Baskı, 1405 (h).
CR  - Elmalılı, Muhammed Hamdi Yazır, Hak Dini Kur’ân Dili, İstanbul, 1979.
Erdal, Mesut, “Kur’ân’da “Nüşûz” Kavramı”, Dicle Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi,
C. III, S. 2, Diyarbakır, 2001, s. 39.
CR  - Fîrûzâbâdî, Mecdüddin Ebu Tahir Muhammed b. Yakub, el-Kâmusü’l-Mühît,
Müessesetü’r-Risâle, VIII. Baskı, Beyrut, 2005.
CR  - Hamidullah, Muhammed, İslâm Peygamberi, (çev. Salih Tuğ), İrfan Yayıncılık, İstanbul,
1990.
CR  - Hamidullah, Kur’ân-ı Kerim Tarihi, (çev. Salih Tuğ), İFAV Yayınları, İstanbul, 1993.
Hâzin, Ebü’l-Hasan Alâüddîn Ali b. Muhammed b. İbrahim b. Ömer, Lübâbü’t-Te’vîl fî
Meânî’t-Tenzîl, (tah. Muhammed Ali Şahin), Dârü’l-Kütübi’l-İlmiyye, Beyrut, I.
Baskı, 1415 (h).
CR  - İbn ‘atiyye, Ebu Muhammed Abdülhak b. Ğâlib b. Abdirrahman b. Temmâm el-Endülüsî,
el-Müharrarü’l-Vecîz, (tah. Abdüsselâm Abdüşşâfî Muhammed), Dârü’l-
Kütübi’l-İlmiyye, Beyrut, I. Baskı, 1422 (h).
CR  - İbn âşûr, Muhammed Tahir b. Muhammed b. Muhammed Tâhir, et-Tahrîrü’l-Ma’nâ’s-
Sadîd ve Tenvîrü’l-Akli’l-Cedîd min Tefsiri’l-Kitâbi’l-Mecîd, Dârü’t-Tunusiyye,
Tunus, 1984.
CR  - İbn kesîr, Ebü’l-Fidâ İsmail b. Ömer, Tefsirü’l-Kur’âni’l-Azîm, (tah. Sâmî İbn Muhammed
Selâme), Beyrut, 1999.
CR  - İbn mâceh
İbn manzûr, Ebü’l-Fadl Cemalüddin Muhammed b. Mükrim b. Ali, Lisânü’l-Arab, Dâru
Sadr, Beyrut, III. Baskı, 1414 (h).
CR  - İbnü’l-arabî, Ebu Bekir Muhammed b. Abdillah, Ahkâmü’l-Kur’ân, Beyrut, 2004.
İsfehânî, Râğıb el-İsfehânî, Ebü’l-Kasım Hüseyin b. Muhammed, el-Müfredât fî Ğarîbi’l-
Kur’ân, (tah. Safvân Adnan ed-Davudî), Dârü’l-Kalem, Beyrut, I. Baskı, 1412
(h).
CR  - Kalyoncu, Hamdi, Aile İçi Şiddet ve Şiddet Ortamında Çocuklar, Popüler Yayınları, İstanbul,
2009.
CR  - Karaman, Hayreddin, İslâm’a Göre Savaş ve Barış, (Editör: Mümtazer Türköne), İstanbul,
2007.
CR  - Kurtûbî, Ebu Abdillah Şemsüddin Muhammed b. Ahmed b. Ebibekir, el-Câmi’ li Ahkâmü’l-
Kur’ân, (tah. Ahmed el-Berdûnî ve İbrahim Etfiyyiş), Dârü’l-Kütübi’l-Mısriyye,
Kahire, II. Baskı, 1964.
CR  - Mâverdî, Ebü’l-Hasen Ali b. Muhammed, en-Nüket ve’l-Uyun, Beyrut, 1992.
Mukatil b. Süleyman b. Beşir, Tefsiru Mukatil b. Süleyman, (tah. Abdullah Mahmud Şahate),
Dâru İhyâi’t-Türâs, Beyrut, I. Baskı, 1423 (h). Müslim
CR  - Polat, Emanullah, Kur’ân-ı Kerim’e Göre Rûhî Hastalıklar, (Basılmamış Doktora Tezi),
Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2010, s. 155.
CR  - Râzî, Fahrüddin Ebu Abdillah Muhammed İbn Ömer İbn Hasan İbn Hüseyin, Mefâtîhü’lĞayb,
Dârü İhyâi’t-Türâsi’l-Arabî, Beyrut, III. Baskı, 1420 (h).
CR  - Şevkânî, Muhammed İbn Ali İbn Muhammed, Fethü’l-Kadîr Beyne Fenneyi’r-Rivâyeti
ve’d-Dirâyeti min İlmi’t-Tefsîr, y.y., t.y.
CR  - Taberî, Ebu Ca’fer Muhammed b. Cerîr, Câmiu’l-Beyan fî Te’vîli’l-Kur’ân, (tah. Ahmed
Muhammed Şakir), Müessesetü’r-Risale, I. Baskı, 2000.
CR  - Tantâvî, Muhammed Seyyid, et-Tefsîrü’l-Vasît, y.y., t.y., I, 933.
CR  - Tarhan, Nevzat, Kadın Psikolojisi, Nesil Yayınları, XXX. Baskı, İstanbul, 2006.
CR  - Vahidî, en-Nisâbûrî Ebü’l-Hasen Ali b. Ahmed b. Muhammed b. Ali, Esbâbü’n-Nüzûl,
(tah. Usâm b. Abdilmuhsin el-Humeydân), Dârü’l-İslâh, Demmâm, II. Baskı,
1992.
CR  - Yıldırım, Suat, Kur’ân-ı Hakîm ve Açıklamalı Meali, Feza Yayıncılık, İstanbul, 2005.
Zebîdî, Ebü’l-Feyz Mürtedâ Muhammed b. Muhammed b. Abdirrezzak, Tâcü’l-Arûs min
Cevâhiri’l-Kamus, Dârü’l-Hidâye, ty., “z-v-c” madd.
CR  - Zemahşerî, Ebü’l-Kasım Mahmud İbn Ömer İbn Ahmed, el-Keşşâf an Hakâiki Ğavâmidi’t-
Tenzîl, Dârü’l-Kitabi’l-Arabî, Beyrut, II. Baskı, 1407 (h).
CR  - Zemahşerî, Esâsü’l-Belâğa, (tah. Muhammed Bâsil Uyun es-Sûd), Dârü’l-Kütübi’l-İlmiyye,
Beyrut, I. Baskı, 1998.
CR  - Zeyla’î, Cemalüddin Ebu Muhammed Abdullah b. Yusuf b. Muhammed, Tahrîcü’l-
Ehâdisi ve’l-Âsâri’l-Vâki’ati fî Tefsîri’l-Keşşâfi li’z-Zemahşerî, (tah. Abdullah
b. Abdirrahman es-Sa’d), Dârü İbn Huzeyme, Riyad, I. Baskı, 1414 (h), I, 312.
UR  - https://dergipark.org.tr/en/pub/sosekev/issue//1151410
L1  - https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/2567074
ER  -