TY  - JOUR
T1  - Resim Sanatında Pan’dan Manzaranın Doğuşu
AU  - Türk, Nesli
PY  - 2022
DA  - December
DO  - 10.52642/susbed.1161405
JF  - Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi
JO  - SUSBED
PB  - Selcuk University
WT  - DergiPark
SN  - 2667-4750
SP  - 275
EP  - 299
IS  - 49
LA  - tr
AB  - İnsanlık sanatsal olarak nitelendireceğimiz ilk faaliyetlerden itibaren içinde yaşadığı doğayı resmetmeye ve yansıtmaya çalışmıştır. Manzara resmi olarak adlandırabileceğimiz anlayış başta Uzak Doğu olmak üzere dinsel bir tefekkürle ilgilidir. Avrupa’da 14. yüzyıldan itibaren geliştirilen perspektif tekniği iki boyutlu bir yüzeyde üçüncü boyut algısı yaratarak manzara için daha gerçekçi temsilleri olanaklı kılmış; 15. yüzyılda Rönesans hareketiyle ressamlar insanın içinde yaşadığı doğayı ve kenti ayrıntılarıyla resmetmeye başlamışlardır. 17. yüzyıla gelindiğinde Hollanda-Felemenk resmi manzaraya daha dünyevi bir sakinlik vererek güncel hayatı sanata dahil etmiştir. 18. yüzyıl sonu ve 19. yüzyıl başında ise sanatçılar, Alman Romantizmi ile Yüce’nin estetiği çerçevesinde manzarayı yer yer insansız resmederek içsel bir bakış açısı geliştirmişlerdir. Enkaz estetiği ile ele alınan metruk mekanlar, başta melankoli olmak üzere insani duygulanım alanları yaratmıştır. Manzaranın gelişimi, insanlığın görme biçimi ve kültürü içinde zamanla pitoresk dediğimiz resimselliğin oluşmasında önemli dönüşüm aşamalarından biridir. 19. yüzyılda Modernizm geçmişin manzara resmine yeni yorumlar getirir. Hızlı fırça vuruşları ve kalın boya tabakaları ile doğaçlamaya yönelerek zamansallığın yakalanmaya çalışılması, konudan bağımsız olarak resmin kendisine dönük algılamayı talep eder. Biçim bozma-deformasyon, soyutlama ve düz renk alanlarının kullanımı modern manzarayı kuran araçlara-yaklaşımlara dönüşür. Manzaraya dönük ilgi günümüzde afiş tasarımından fotoğrafa ve sinemaya uzanan geniş bir alanda yeni teknolojilerin de kullanımıyla varlığını sürdürmektedir.
KW  - Manzara
KW  - Rönesans
KW  - Romantizm
KW  - Modernizm
KW  - Yüce
KW  - Hollanda Resmi
CR  - Aksakal, H. (2018, 20 Mart). Romantizm nedir?. Eleştirel Kültür. https://www.ekdergi.com/romantizm-nedir/
CR  - Aksakal, H. (2019, 16 Eylül). Uçurum kenarındaki ressam: Caspar David Friedrich. Eleştirel Kültür. https://www.ekdergi.com/ucurumun-kenarindaki-ressam-caspar-david-friedrich/
CR  - Artun, A. (2019, 19 Ocak). Bakış açısı, perspektif ve öznenin oluşumu. E-Skop Sanat Tarihi Eleştiri. https://www.e-skop.com/skopbulten/bakis-acisi-perspektif-ve-oznenin-olusumu-ulus-baker-okumalari/4348
CR  - Bonnefoy, Y. (2018). Dinler ve mitolojiler sözlüğü-2. (E. L. Yılmaz, Çev.) Alfa Yayınları.
CR  - Brueghel, P. (1560). Landscape with the fall of Icarus [Tuval üzerine yağlıboya]. The Royal Museums of Fine Arts, Brussels, Belgium. https://donusumler.blogspot.com/2019/03/ikarusun-dususu-srasnda-bir-manzara.html
CR  - Cézanne, P. (1895). Mont Sainte-Victoire [Tuval üzerine yağlıboya]. Barnes Foundation, Lower Merion, Pennsylvania, PA, United States. https://www.wikiart.org/en/paul-cezanne/mont-sainte-victoire-3
CR  - Cheng, F. (2006). Boşluk ve doluluk. (K. Özsezgin, Çev.) İmge Yayınları.
CR  - Cheshire, L. (2019). Sanatın önemli anları. (E. Açanal, Çev.) Hep Kitap.
CR  - Constable, J. (1816). Wivenhoe Park [Tuval üzerine yağlıboya]. National Gallery of Art, Washington, United States. https://arthive.com/johnconstable/works/342538~Wivenhoe_Park_Essex
CR  - da Vinci, L. (1503-1506). Mona Lisa [Yağlıboya]. The Louvre, Paris, France.  https://www.istanbulsanatevi.com/sanatcilar/soyadi-d/da-vinci-leonardo/leonardo-da-vinci-mona-lisa-548/
CR  - de Hooch, P. (1665). A game of ninepins  [Tuval üzerine yağlıboya]. Waddesdon Manor, Buckinghamshire, United Kingdom https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Pieter_de_Hooch,_A_Game_of_Ninepins,_c._1665_at_Waddesdon_Manor.jpg
CR  - Della Francesca, P. (1495). Città ideale [Ahşap üzerine tempera]. Galleria Nazionale delle Marche, Urbino, Italy. https://www.istanbulsanatevi.com/sanatcilar/soyadi-f/francesco-piero-della/piero-della-francesco-ideal-sehir-7269/
CR  - di Bondone, G. (1306). Lamentation  [Islak Sıva üzerine fresk]. Scrovegny Chapel, Padua, Italy. https://sites.google.com/a/pitt.k12.nc.us/dhconleyvisualarts/foundations-level/first-15/2nd-6-weeks/week-8-middle-ages-500-1400
CR  - Etimoloji Sözlüğü, (t.y.). Manzara. 10.01.2022 tarihinde https://www.etimolojiturkce.com/kelime/manzara adresinden erişildi.
CR  - Friedrich, C. D. (1818). Der Wanderer über dem nebelmeer [Tuval üzerine yağlıboya]. Kunsthalle, Hamburg, Germany. https://tr.wikipedia.org/wiki/Bulutlar%C4%B1n_%C3%9Czerinde_Yolculuk
CR  - Friedrich, C. D. (1808). Kreuz im gebirge [Tuval üzerine yağlıboya]. Gemaldegalerie, Dresden, Germany. https://en.wikipedia.org/wiki/File:Caspar_David_Friedrich_-_Das_Kreuz_im_Gebirge.jpg
CR  - Gray, P. (2017). Modernizm. (S. Erduman, Çev.) Everest Yayınları.
CR  - Hegel, G. W. (2015). Estetik. (T. Altuğ-H. Hünler, Çev.) Payel Yayınları.
CR  - Hokusai, K. (1830-1832). Tōkaidō shinagawa gotenyama no Fuji [Tahta oymabaskı baskı ve kağıt üzerine mürekkep]. Museum of Fine Arts, Boston, Uniyed States https://www.metmuseum.org/art/collection/search/55223
CR  - Hopper, E. (1942). Night birds [Tuval üzerine yağlıboya]. Art Institute of Chicago, United States. https://www.khanacademy.org/humanities/art-1010/american-art-to-wwii/social-realism/v/edward-hopper-nighthawks-1942
CR  - Keskin, G. (2019). Kant estetiği ve romantisizm. Alfa Yayınları.
CR  - Karaorman, T. (2018, 12 Şubat). İkarus’un Yükselişi ve Düşüşü. Tarihli Sanat. https://www.tarihlisanat.com/ikarus-yunan-mitolojisi/
CR  - Karatani, K. (2004). Derinliğin keşfi. (D. Çetin Güven-İ. Öner, Çev.) Metis Yayınları.
CR  - Lorrain, C. (1658), Landscape with David and the three heroes [Tuval üzerine yağlıboya]. The National Gallery, London, United Kingdom. 
https://arthive.com/artists/1223~Claude_Lorrain/works/2777~Landscape_with_David_and_three_heroes
CR  - Matisse, H. (1905). Landscape at Collioure  [Tuval üzerine yağlıboya]. The Museum of Modern Art, New York, NY, United States. https://tr.pinterest.com/pin/280912095492168184/
CR  - Monet, Claude. (1874). Impression, sunrise [Tuval üzerine yağlıboya]. Musée Marmottan Monet, Paris, France. https://www.beverlyamitchell.com/impression-sunrise-by-claude-monet/
CR  - North, M. (2014). Hollanda altın çağ’ında sanat ve ticaret. (T. U. Belge, Çev.) İletişim Yayınları.
CR  - Şimşek, A. (2020, 24 Mart). Panorama ya da manzaranın icadı. Eleştirel Kültür. https://www.ekdergi.com/panorama-ya-da-manzaranin-kesfi/
CR  - Turner, W. (1844). Rain, steam and speed – the great western railway  [Tuval üzerine yağlıboya].  The National Gallery, London, United Kingdom. https://www.pinterest.co.uk/pin/309200330662268617/
CR  - van Gogh, V. (1889). Wheat field with cypresses [Tuval üzerine yağlıboya]. The Metropolitan Museum of Art, New York, NY, United States. https://tr.m.wikipedia.org/wiki/Dosya:Vincent_van_Gogh_-_Wheat_Field_with_Cypresses_-_Google_Art_Project.jpg
CR  - Vorsterman, L. II. (1614-1679). Satyr with grapes and two tigers  [Gravür baskı]. The Metropolitan Museum of Art, New York, NY, United States. https://www.pinterest.co.kr/pin/744853225858064168/
UR  - https://doi.org/10.52642/susbed.1161405
L1  - https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/2593957
ER  -