@article{article_1205148, title={LEİPZİG KÜTÜPHANESİNDE KAYITLI MÜELLİFİ BİLİNMEYEN BİR SAATNAME ÖRNEĞİ}, journal={Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi}, pages={135–146}, year={2023}, DOI={10.29029/busbed.1205148}, author={Bars, Mehmet Emin}, keywords={saatname, science of the stars, future, auspicious}, abstract={Türk-İslam kültüründe bilinmeyeni ve geleceği öğrenmeye yönelik çeşitli uygulamaları konu edinen ilimler vardır. Bu ilimlerden biri de ilm-i nücumdur. İlm-i nücum zaman zaman falcılıkla ilişkilendirilip gerçek dışı ilim olarak görülmesine rağmen toplumu derinden etkilemiştir. Yıldızların insanların yaptıkları işler üzerinde etkili olduğuna dair inançlar bu ilme bağlı “saatname” adı verilen türün meydana gelmesini sağlamıştır. Bu tür eserlere hem halk hem de yöneticiler tarafından itibar edilmiştir. Saatnamelerde yedi yıldızın günlerin yedi vaktindeki işler üzerindeki etkisi konu edinmiştir. Saatname türü ile ilgili farklı kütüphanelerde çok sayıda yazma nüsha bulunmaktadır. Ancak bu tür eserlerin çoğu henüz incelenmemiştir. Saatname türü ile ilgili bilimsel alanda az sayıda çalışma bulunmaktadır. Bu çalışmada Almanya Leipzig Kütüphanesi Fleischer Kataloğu’nda yer alan müellifi bilinmeyen el yazması mensur bir saatname örneği incelenmiştir. Küçük bir risale şeklinde düzenlenen metin, saatlerin hükümlerini bildirmek, hangi saatte hangi işlerin yapılmasının iyi hangilerinin kötü olduğunu belirtmek için yazılmıştır. Metinde yedi yıldızın yedi günün yedi vaktindeki olumlu ve olumsuz tesirleri anlatılmıştır. Yıldızların gün ve vakitler üzerindeki tesirleri düzenli belli bir dairesel döngü halinde devam etmektedir. Yıldızların uğurlu işler üzerindeki etkisinin daha fazla olduğu görülmüştür. Dikkat çekici başka bir özellik de bazı yıldızların hüküm sürdüğü zamanlarda uğursuz herhangi bir işten söz edilmemesidir. Genel olarak kısa bir tür olan saatnamelerin çok sayıda örneğinin toplu biçimde değerlendirilmesi Türk kültür tarihi açısından önemlidir.}, number={25}, publisher={Bingol University}