TY  - JOUR
T1  - İnfertilite Tanısı Olan Bir Kadına Neuman Sistemler Modeli Doğrultusunda Uygulanan Hemşirelik Bakımı: Olgu Sunumu
TT  - Nursing Care Based on Neuman Systems Model of a Woman with Infertility Diagnosis: A Case Report
AU  - Özkan Şat, Sultan
AU  - Yaman Sözbir, Şengül
PY  - 2024
DA  - March
DO  - 10.38108/ouhcd.1205926
JF  - Ordu Üniversitesi Hemşirelik Çalışmaları Dergisi
JO  - Ordu University J Nurs Stud
PB  - Ordu University
WT  - DergiPark
SN  - 2667-6052
SP  - 255
EP  - 265
VL  - 7
IS  - 1
LA  - tr
AB  - Bu çalışmanın amacı, infertilite tanısı olan bir kadına Neuman Sistemler Modeli doğrultusunda uygulanan hemşirelik bakımının açıklanmasıdır. Bu çalışma bir olgu sunumudur. Çalışmanın verileri ve olgunun hemşirelik bakımı katılımcı ile üç kez derinlemesine görüşme yapılarak uygulanmıştır. Görüşmeler esnasında Neuman Sistemler Modeli’ne uygun olarak Neuman tarafından geliştirilmiş yarı yapılandırılmış soru yönergesi kullanılmıştır. Çalışmada yer alan kadın hasta, mahremiyetinin korunması amacıyla “Gizem” ismiyle kodlanmıştır. Bulgularımız Gizem Hanım’ın fizyolojik, psikolojik, sosyokültürel, gelişimsel ve spiritüel alanlarında kişi içi, kişilerarası ve kişi dışı stresörlerinin olduğunu; en çok psikolojik, sosyokültürel ve gelişimsel alanlarda stres yaşadığını ortaya çıkarmıştır. Gizem Hanım’ın algıladığı stresörlere yönelik esnek savunma hattının aktive olduğu, ancak kullandığı baş etmelerin etkisiz ve sınırlı baş etme yöntemleri olması nedeniyle sorunun çözülemediği belirlenmiştir. Sorunun çözülememesi nedeniyle stresörlerin normal savunma hattına giriş yaptığı ve sistemde temel yanıt tepkisinin ortaya çıktığı belirlenmiştir. Bu nedenle Gizem Hanım’a ikincil ve üçüncül koruma kapsamında belirlenen hemşirelik girişimleri uygulanmıştır. Neuman Sistemler Modelinin; infertilite sorunu yaşayan hastaların deneyimledikleri stresi ve stresle baş etmelerini belirlemede çok boyutlu bir çerçeve sağladığı, sorunların çözümünde bütüncül bir yaklaşım sunduğu düşünülmektedir. Bu nedenle, toplumsal bir olgu olan ve hem kadını hem erkeği her anlamda oldukça fazla etkileyen infertilite problemine bağlı yaşanan sorunların olabildiğince hızlı bir şekilde tanımlanması ve çözümüne yönelik etkili müdahalelerin geliştirilmesi açısından Neuman Sistemler Modeli’nin infertilite hastalarına bakım veren hemşireler tarafından kullanılmasının önemli olduğu düşünülmektedir.
KW  - İnfertilite
KW  - hemşirelik bakımı
KW  - hemşirelik teorisi
KW  - Neuman Sistemler Modeli
N2  - This study aims to explain the nursing care applied to a woman with a diagnosis of infertility in accordance with the Neuman Systems Model. In this case report, the data were collected through 3 times in-depth interviews with the participants. During the interviews, a semi-structured question instruction developed by Neuman in accordance with the Neuman Systems Model was used. The female patient in the study was coded with the name "Gizem" to protect her privacy. Our findings show that Ms. Gizem has intrapersonal, interpersonal, and extrapersonal stressors in physiological, psychological, sociocultural, developmental, and spiritual areas; she experiences stress mostly in psychological, sociocultural, and developmental areas. It was determined that Ms. Gizem's flexible defense line for the stressors she perceived was activated, but the problem could not be solved because the coping methods she used were ineffective and limited. Because the problem could not be resolved, it was determined that the stressors entered the normal defense line and the basic response emerged in the system. For this reason, nursing interventions determined within the scope of secondary and tertiary protection were applied to Ms. Gizem. Neuman Systems Model; It is thought that patients with infertility problems provide a multidimensional framework to determine the stress they experience and cope with it, and offer a holistic approach to solving problems. For this reason, it is thought that the Neuman Systems Model should be used by nurses who care for infertility patients to identify the problems related to infertility, which is a social phenomenon and affects both women and men, as quickly as possible and to develop effective interventions for their solution.
CR  - Ayaz Alkaya S. (2017). Betty Neuman: Sistemler Modeli. İçinde. Ayişe Karadağ, Nurcan Çalışkan, Zehra Göçmen Baykara (Editör). Hemşirelik Teorileri ve Modelleri. İstanbul: Akademi Basın, 444-463.
CR  - Chaves C, Canavarro MC, Moura‐Ramos M. (2019). The role of dyadic coping on the marital and emotional adjustment of couples with infertility. Fam Process, 58, 509–523.
CR  - Dağ H, Kavlak O, Şirin A. (2014). Neuman Sistemler Modeli ve infertilite stresörleri. Turkiye Klinikleri Journal of Nursing Sciences, 6(2), 121-128.
CR  - Dyer S, Chambers GM, Adamson GD, Banker M, De Mouzon J, Ishihara O, et al. (2020). ART utilization: an indicator of access to infertility care. Reprod Biomed Online, 41(1), 6–9. https://doi.org/10.1016/j.rbmo.2020.03.007
CR  - Fisher JR., Hammarberg K. (2012). Psychological and social aspects of infertility in men: An overview of the evidence and implications for psychologically informed clinical care and future research. Asian Journal of Andrology, 14(1), 121-129.
CR  - Güleç G, Yalçın EG, Yenilmez Ç. (2019). İnfertil çiftlerde kaygı, öfke, başa çıkma yöntemleri, yeti yitimi ve yaşam kalitesinin değerlendirilmesi. Kocatepe Tıp Dergisi, 20(1), 1-8. https://doi.org/10.18229/kocatepetip.532087
CR  - Hasanpoor-Azghdy SB, Simbar M, Vedadhir A. (2014). The emotional-psychological consequences of infertility among infertile women seeking treatment: Results of a qualitative study. Iranian Journal of Reproductive Medicine, 12(2), 131-138.
CR  - Hess RF, Ross R, Gililland JL Jr. (2018). Infertility, psychological distress, and coping strategies among women in Mali, West Africa: A mixed methods study. African Journal of Reproductive Health, 22, 60–72.
CR  - Karaca A, Ünsal G. (2012). İnfertilitenin kadın ruh sağlığı üzerine etkileri ve psikiyatri hemşiresinin rolü. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, 3(2), 80-85. https://doi.org/10.5505/phd.2012.02486
CR  - Kırca N, Pasinlioğlu T. (2013). İnfertilite tedavisinde karşılaşılan psikososyal sorunlar. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 5(2), 162-178. https://doi.org/10.5455/cap.20130511
CR  - Köse BG, Demirbağ BC. (2017). Neuman Açık Sistemler Modeline göre bir vaka değerlendirmesi çalışması. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 6(4), 326-332.
CR  - Kwaghtser AP. (2023). Childlessness and its coping strategies among couples in Lafia Local Government Area, Nasarawa State. Nigeria. Ianna Journal of Interdisciplinary Studies, 5(1), 23-36.
CR  - Lakatos E, Szigeti JF, Ujma PP, Sexty R, Balog, P. (2017). Anxiety and depression among infertile women: A cross-sectional survey from Hungary. BMC Womens Health, 17(1), 1-9. 
https://doi.org/10.1186/s12905-017-0410-2.
CR  - Logan S, Gu R, Li W, Xiao S, Anazodo AC. (2019). Infertility in China: Culture, society and a need for fertility counseling. Asian Pacific Journal of Reproduction, 8(1), 1-6. https://doi.org/10.4103/2305-0500.250416
CR  - Mascarenhas, M. N., Flaxman, S. R., Boerma, T., Vanderpoel, S., & Stevens, G. A. (2012). National, regional, and global trends in infertility prevalence since 1990: A systematic analysis of 277 health surveys. PLoS Medicine, 9(12), e1001356. https://doi.org/10.1371/journal.pmed.1001356
CR  - Merriam SB.  (2015). Nitel Araştırma Desen ve Uygulama için Bir Rehber. (Çev. Ed Selahattin Turan). İstanbul: Nobel Yayın. 21-39, 161-199.
CR  - Moghadam MHB, Aminian AH, Abdoli AM, Seighal N, Falahzadeh H, Ghasemi N. (2011). Short communication evaluation of the general of the infertile couples. Iranian Journal of Reproductive Medicine, 9(4), 309-314.
CR  - Neuman B. (1996). The Neuman Systems Model in research and practice. Nursing Science Quarterly, 9(2), 67-70. https://doi.org/10.1177/ 08943184960 0900207
CR  - Patel A, Sharma PSVN, Kumar P, Binu VS. (2018).Sociocultural determinants of infertility stress in patients undergoing fertility treatments. Journal of Human Reproductive Sciences, 11,172–179.
CR  - Roudsari RL, Allan HT, Smith PA. (2014). Iranian and English women's use of religion and spirituality as resources for coping with infertility.  Human Fertility, 17(2), 114-123. https://doi.org/10.3109/14647273. 
2014.909610
CR  - Seymenler S, Siyez DM. (2018). İnfertilite psikolojik danışmanlığı. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 10(2), 176-188. https://doi.org/10.18863/pgy.358095
CR  - Sezgin H, Hocaoğlu Ç. (2014). İnfertilitenin psikiyatrik yönü. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 6(2), 65-184. https://doi.org/10.5455/cap.20131001091415
CR  - Shahid H, Kamal A, Younas S. (2020). Knowledge and attitudes toward perceived causes of infertility and adoption of child among infertile couples: A cross-sectional descriptive study. Pakistan Journal of Medical Research, 59(3), 106-110.
CR  - Udgiri R, Patil VV. (2019). Comparative study to determine the prevalence and socio-cultural practices of infertility in rural and urban field practice area of tertiary are hospital, Vijayapura, Karnataka. Indian Journal of Community Medicine, 44(2), 129-133. https://doi.org/10.4103/ijcm.IJCM_172_18
CR  - Yassini SM, Taghavi Shavazi M, Taghavi Shavazi N. (2012). Factors associated with adoption acceptance rate from the view point of infertile couples. Iranian Journal of Reproductive Med, 10, 413–418.
CR  - Yılmaz B, Şahin N. (2020). İnfertilite stresi ile bireysel baş etme yöntemleri: Bir sistematik derleme. Celal Bayar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 7(1), 84-85. https://doi.org/10.34087/cbusbed.583933
CR  - Yılmaz T, Yeşiltepe Oskay Ü. (2015). İnfertilite stresi ile başa çıkma yöntemleri ve hemşirelik yaklaşımları. Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi, 2(1), 100-112. https://doi.org/10.17681/hsp.20993
UR  - https://doi.org/10.38108/ouhcd.1205926
L1  - https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/2777448
ER  -