TY  - JOUR
T1  - Çok Boyutlu Yaşantısal Kaçınma Ölçeği’nin Türkçe uyarlaması ve psikometrik  özellikleri
TT  - The Turkish adaptation of Multidimensional Experiential Avoidance Questionnaire and its  psychometric properties
AU  - Yıldırım, Julide Ceren
AU  - Bahtiyar, Başak
PY  - 2020
DA  - June
DO  - 10.5455/kpd.26024438m000019
JF  - Journal of Clinical Psychology Research
JO  - JCPR
PB  - Klinik Psikoloji Araştırmaları Derneği
WT  - DergiPark
SN  - 2602-4438
SP  - 34
EP  - 47
VL  - 4
IS  - 1
LA  - tr
AB  - Bu çalışmada, çeşitli yaşantısal kaçınma stratejilerini değerlendirmeye imkân sunan Çok Boyutlu Yaşantısal Kaçınma Ölçeği’nin Türkçe uyarlamasının yapılması ve klinik olmayan bir örneklemde psikometrik özelliklerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışma, yaşları 18 ve 40 arasında değişen 407 yetişkin gönüllü katılımcıyla (281 kadın, 126 erkek) yürütülmüştür. Araştırmada, katılımcılara Çok Boyutlu Yaşantısal Kaçınma Ölçeği, Kabul ve Eylem Ölçeği-II, Bilişsel Duygusal Bilinçli Farkındalık Ölçeği-Revize, Pozitif ve Negatif Duygu Ölçeği ile Psikolojik İyi Oluş Ölçeği uygulanmıştır. Açımlayıcı faktör analizi bulgularına göre, Türkçe ölçek 59 maddeden ve 5 alt boyuttan (Kaçınma, Dikkat Dağıtma ve Baskılama, Sıkıntıya Dayanıklılık, Erteleme ve Bastırma ve İnkâr) oluşmaktadır. Ölçeğin tümü ve alt boyutları, iyi düzeyde güvenirlik değerlerine sahiptir. Geçerlik analizlerine ilişkin sonuçlarda, Türkçe form ile yaşantısal kaçınma ve esneksizlik, bilinçli farkındalık, psikolojik iyi oluş, olumlu ve olumsuz duygu arasında beklenen yönde anlamlı ilişkiler elde edilmiştir. Ayrıca, farklı yaşantısal kaçınma stratejilerinin psikolojik iyi oluş üzerinde, alanyazında yaşantısal kaçınmayı tek boyutta değerlendirmek için kullanılan ölçeğin ve farkındalığın ötesinde yordayıcı rolünün olduğu belirlenmiştir. Çalışmanın bulguları, Türkçe Çok Boyutlu Yaşantısal Kaçınma Ölçeği’nin yaşantısal kaçınmanın farklı formlarını değerlendirmek için kullanılabilecek geçerli ve güvenilir bir ölçüm aracı olduğuna işaret etmektedir.
KW  - Çok Boyutlu Yaşantısal Kaçınma Ölçeği
KW  - geçerlik
KW  - güvenirlik
KW  - faktör analizi
N2  - The aim of the current study was to adapt the Multidimensional Experiential Avoidance Questionnaire, which allows to assess various experiential avoidance strategies, into Turkish and to examine its psychometric properties in a non-clinical sample. The study was carried out with 407 volunteer participants (281 female and 126 male) between the ages of 18 and 40 years. In this study, Multidimensional Experiential Avoidance Questionnaire, Acceptance and Action Questionnaire-II, Cognitive Affective Mindfulness Scale-Revised, Positive and Negative Affect Scale and Flourishing Scale were ad-ministered to the participants. The results of the exploratory factor analysis revealed that Turkish version of the scale included 59 items along 5 dimensions, named as Avoidance, Distraction/Suppression, Distress Endurance, Procrastination and Repression/ Denial. Total scale and its subscales demonstrated good internal consistencies. In terms of the validity properties, Turkish version of the scale was significantly correlated with psychological inflexibility, mindfulness, psychological wellbeing, also positive and negative affect in expected directions. Additionally, regression analysis indicated that different experiential avoidance strategies predicted psychological wellbeing above and beyond existing measures of psychological inflexibility and mindfulness. Overall findings of the study demonstrated that Turkish version of the Multidimensional Experiential Avoidance Questionnaire is a valid and reliable instrument to assess different forms of experiential avoidance.
UR  - https://doi.org/10.5455/kpd.26024438m000019
L1  - https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/3034021
ER  -