TY  - JOUR
T1  - Psikolojik Sağlamlık ile Kariyer Kaygısı Arasındaki İlişkinin İncelenmesi: Öğrenciler Üzerine Bir Uygulama
TT  - Examining the Relationship between Psychological Resilience and Career Anxiety: An Application on Students
AU  - Aksu, Muharrem
AU  - Kuas, Yahya
PY  - 2024
DA  - August
DO  - 10.21076/vizyoner.1310873
JF  - Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi
JO  - SDÜ Vizyoner Dergisi
PB  - Süleyman Demirel University
WT  - DergiPark
SN  - 1308-9552
SP  - 813
EP  - 829
VL  - 15
IS  - 43
LA  - tr
AB  - Günümüzde öğrencilerin kariyer planlamalarını kaygıdan uzak bir şekilde yapabilmeleri sağlıklı bir kariyer karar alma süreci için gereklidir. Öğrencilerin başarılı bir kariyer süreci geçirebilmelerinde ise psikolojik sağlamlık önemli bir değişken olarak işlev görmektedir. Bu bağlamda çalışma, meslek yüksekokulu öğrencilerinin psikolojik sağlamlıklarının kariyer kaygılarını ne düzeyde etkilediğini ve her iki değişkenin cinsiyete göre farklılık gösterip göstermediğini ölçme amacıyla yapılmıştır. Araştırmada betimsel özelliğe sahip ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Anket tekniğiyle 241 katılımcıdan veriler toplanmış ve SPSS programı yardımıyla analiz edilmiştir. Analiz sonuçlarına göre, öğrencilerin orta düzeyde psikolojik sağlamlığa ve kariyer kaygısına sahip oldukları tespit edilmiştir. Ayrıca psikolojik sağlamlık ile kariyer kaygısı arasında istatistiksel olarak negatif yönde anlamlı bir ilişki olduğu ve psikolojik sağlamlığın kariyer kaygısı üzerinde negatif yönlü bir etkisinin olduğu görülmüştür. Yani öğrencilerin psikolojik sağlamlıkları arttıkça kariyer kaygıları azalmaktadır. Cinsiyet bazında ise erkek öğrencilerin psikolojik sağlamlıklarının kadınlardan yüksek olduğu, kariyer kaygısı açısından ise cinsiyetler arasında farklılık olmadığı saptanmıştır.
KW  - Psikolojik Sağlamlık
KW  - Kariyer Kaygısı
KW  - Öğrenciler
N2  - Today, it is necessary for a healthy career decision-making process that students can make their career planning without worry. Psychological resilience functions as an important variable for students to take part in a healthy career process. In this context, the study is conducted to measure to what extent the psychological resilience of vocational school students affects their career anxieties and whether both variables differ according to gender. The descriptive relational survey model is used in the research. Data are collected from 241 participants by questionnaire method and analyzed through SPSS program. According to the results of the analysis, it is determined that the students have moderate psychological resilience and career anxiety. In addition, it is observed that there is a statistically significant negative relationship between resilience and career anxiety, and that resilience has a negative effect on career anxiety. In other words, as the psychological resilience of the students increases, their career anxieties decrease. In terms of gender, it is determined that the psychological resilience of male students is higher than that of females, and there is no difference between genders in terms of career anxiety.
CR  - Açıkgöz, M. (2016). Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi öğrencilerinin psikolojik sağlamlık ile mizah tarzları ve mutluluk düzeyi arasındaki ilişkinin incelenmesi. [Yüksek Lisans Tezi]. Çağ Üniversitesi.
CR  - Aguiar-Quintana, T., Nguyen, T. H. N., Araujo-Cabrera, Y. ve Sanabria-Díaz, J. M. (2021). Do job insecurity, anxiety and depression caused by the COVID-19 pandemic influence hotel employees’ self-rated task performance? The moderating role of employee resilience. International Journal of Hospitality Management, 94, 1-10. https://doi.org/10.1016/j.ijhm.2021.102868
CR  - Akbaş, M. G. ve Okutan, E. (2020). Lise öğrencilerinin kariyer kaygısına yönelik alan araştırması: Antalya ili örneği. Gençlik Araştırmaları Dergisi, 8(20), 158-177.
CR  - Akoğlan-Kozak, M. ve Dalkıranoğlu, T. (2013). Mezun öğrencilerin kariyer algılamaları: Anadolu Üniversitesi örneği. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13(1), 41-52.
CR  - Alnıaçık, E., Of, M., Balkaş, J., Tülemez, S., Mirzayev, M. ve Alfarra, H. (2021). Pandemi sürecinde üniversite öğrencilerinin psikolojik dayanıklılıkları ve umutsuzluklarının kariyer geleceği algısı üzerindeki etkileri. BMİJ, 9(1), 248-266. https://doi.org/10.15295/bmij.v9i1.1757
CR  - Aydın, M. ve Egemberdiyeva, A. (2018). Üniversite öğrencilerinin psikolojik sağlamlık düzeylerinin incelenmesi. Türkiye Eğitim Dergisi, 3(1), 37-53.
CR  - Aydoğdu, T. (2013). Bağlanma stilleri, başa çıkma stratejileri ile psikolojik dayanıklılık arasındaki ilişkinin incelenmesi. [Yüksek Lisans Tezi]. Gazi Üniversitesi.
CR  - Aygün, M. (2020). Spor Lisesi ve Düz Lise öğrencilerinin kariyer kaygısı ve bilinçli farkındalıklarının incelenmesi. Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 22(4), 90-100.
CR  - Bahadır, E. (2009). Sağlıkla ilgili fakültelerde eğitime başlayan öğrencilerin psikolojik sağlamlık düzeyleri. [Yüksek Lisans Tezi]. Hacettepe Üniversitesi.
CR  - Ballesteros, L. M. S., Poleacovschi, C., Weems, C. F., Zambrana, I. G. ve Talbot, J. (2023).  Evaluating the interaction effects of housing vulnerability and socioeconomic vulnerability on self-perceptions of psychological resilience in Puerto Rico. International Journal of Disaster Risk Reduction 84(2), 1-12. https://doi.org/10.1016/j.ijdrr.2022.103476
CR  - Banerjee, D. (2020). The COVID-19 outbreak: Crucial role the psychiatrists can play. Asian Journal of Psychiatry, 50, 102014. https://doi.org/10.1016/j.ajp.2020.102014
CR  - Baykal, E. (2020). Covid-19 bağlamında psikolojik dayanıklılık, kaygı ve yaşam doyum ilişkisi. International Journal of Social and Economic Sciences, 10(2), 68-80.
CR  - Benaraba, C. M. D. Bulaon, N. J. B.  Escosio, S. M. D.  Narvaez, A. H. G., Suinan, A. N. A. ve Roma. M. N. (2022). A Comparative analysis on the career perceptions of tourism management students before and during the COVID-19 pandemic. Journal of Hospitality, Leisure, Sports and Tourism Education, 30, 1-15. https://doi.org/10.1016/j.jhlste.2021.100361
CR  - Bimrose, J. ve Hearnei L. (2012). Resilience and career adaptability: Qualitative studies of adult career counseling. Journal of Vocational Behavior, 81(3), 338-344. https://doi.org/10.1016/j.jvb.2012.08.002
CR  - Bolat, Z. (2013). Üniversite öğrencilerinin psikolojik sağlamlık ve öz-anlayışları arasındaki ilişkinin incelenmesi. [Yüksek Lisans Tezi]. Necmettin Erbakan Üniversitesi.
CR  - Boo, S. ve Kim, S. H. (2020). Career indecision and coping strategies among undergraduate students. Journal of Hospitality & Tourism Education, 32(2), 63-76. https://doi.org/10.1080/10963758.2020.1730860
CR  - Boo, S., Kim, M. ve Kim, S. H. (2022). The relationship among undergraduate students’ career anxiety, choice goals, and academic performance. Journal of Hospitality & Tourism Education, 34(4), 229-244. https://doi.org/10.1080/10963758.2021.1963756
CR  - Boo, S., Wang, C. ve Kim, M. (2021), Career adaptability, future time perspective, and career anxiety among undergraduate students: A cross-national comparison. Journal of Hospitality, Leisure, Sport & Tourism Education, 29, 1-13. https://doi.org/10.1016/j.jhlste.2021.100328
CR  - Bryan, C., O’Shea, D. ve MacIntyre, T., (2019). Stressing the relevance of resilience: A systematic review of resilience across the domains of sport and work. International Review of Sport and Exercise Psychology, 12(1), 70-111. https://doi.org/10.1080/1750984X.2017.1381140
CR  - Connor, K. M ve Davidson, J. R. (2003). Development of a new resilience scale: The Connor Davidson Resilience Scale (CD-RISC). Depress Anxiety, 18, 76-82. https://doi.org/10.1002/da.10113
CR  - Çalı, O. ve Doğar, Y. (2021). Spor Lisesi’nin kariyer kaygılarının incelenmesi. Niğde Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 15(1), 81-93.
CR  - Çetin-Gündüz, H. ve Nalbantoğlu-Yılmaz, F. (2016). Lise öğrencilerinin kariyer kaygılarını belirlemeye yönelik ölçek geliştirme çalışması. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(3),1008-1022. https://doi.org/10.17860/mersinefd.282397
CR  - Daniels, L. M., Stewart, T. L., Stupnisky, R. H., Perry, R. P. ve LoVerso, T. (2011). Relieving career anxiety and indecision: The role of undergraduate students’ perceived control and faculty affiliations. Social Psychology of Education, 14(3), 409-426. https://doi.org/10.1007/s11218-010-9151-x
CR  - Dayıoğlu, B. (2008). Üniversite giriş sınavına hazırlanan adaylarda psikolojik sağlamlık: öğrenilmiş güçlülük, algılanan sosyal destek ve cinsiyetin rolü. [Yüksek Lisans Tezi]. Orta Doğu Teknik Üniversitesi.
CR  - Den Hartigh, R. J. R. ve Hill, Y. (2022). Conceptualizing and measuring psychological resilience: What can we learn from physics?. New Ideas in Psychology, 66, 1-8. https://doi.org/10.1016/j.newideapsych.2022. 100934
CR  - Diker-Coşkun, Y., Garipoğlu, Ç. ve Tosun, Ü. (2014). Analysis of the relationship between the resiliency level and problem-solving skills of university students. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 114, 673-680. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2013.12.766
CR  - Dikici A., Sarıtürk, M., Haberveren, H. K., Şahin, R. ve Yardım, Ö. (2023). Covid-19 pandemi döneminde üniversite öğrencilerinin psikolojik sağlamlık düzeylerinin belirlenmesi. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 13(1), 86-92. https://doi.org/10.5961/higheredusci.1170212
CR  - Doğan, T. (2015). Kısa psikolojik sağlamlık ölçeği’nin Türkçe uyarlaması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. The Journal of Happiness & Well-Being, 3(1), 93-102.
CR  - Erdoğan, E. (2015). Tanrı algısı, dini yönelim biçimleri ve öznel dindarlığın psikolojik dayanıklılıkla ilişkisi: Üniversite örneklemi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(29), 223-246.
CR  - Erhan, T., Karagöz, Ş. ve Uzunbacak, H. H. (2021). Kariyer kararlılığın psikolojik iyi oluş üzerine etkisinde psikolojik sağlamlığın aracılık rolü. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 19(4), 171-198. https://doi.org/10.11611/yead.994529
CR  - Eti, R. (2022). Z Kuşağı spor bilimleri öğrencilerinin kariyer algısı ve iş bulma kaygısı. [Yüksek Lisans Tezi]. Pamukkale Üniversitesi.
CR  - Fouad, N. A. (2007). Work and vocational psychology: Theory, research, and applications. Annual Review of Psychology, 58, 543-564. https://doi.org/10.1146/annurev.psych.58.110405.085713
CR  - Göncü-Akbaş, M. ve Okutan, E. (2020). Lise öğrencilerinin kariyer kaygısına yönelik alan araştırması: Antalya ili örneği. Gençlik Araştırmaları Dergisi, 8(20), 158-187.
CR  - Gönüllüoğlu, S. ve Çakmak, D. (2022). Mesleki sonuç beklenti düzeyi ile kariyer kaygı durumu arasındaki ilişkinin incelenmesi: Ferizli MYO öğrencileri üzerine bir uygulama. Sakarya İktisat Dergisi, 11(1), 149-170.
CR  - Graunke, S. S. ve Woosley, S. A. (2005). An exploration of the factors that affect the academic success of college sophomores. College Student Journal, 39, 367-377.
CR  - Hair, J. F., Black, W. C., Babin, B. J. ve Anderson, R. E. (2014). Multivariate data analysis (7th Edition). Pearson Education.
CR  - Haldorai, K., Kim, W. G., Agmapisarn, C. ve Lid, J. (2023). Fear of COVID-19 and employee mental health in quarantine hotels: The role of self-compassion and psychological resilience at work. International Journal of Hospitality Management, 111, 1-12. https://doi.org/10.1016/j.ijhm.2023.103491
He, N. ve Xiang, Y. (2022). Child maltreatment and nonsuicidal self-injury among Chinese adolescents: The mediating effect of psychological resilience and loneliness. Children and Youth Services Review, 133, 1-8. https://doi.org/10.1016/j.childyouth.2021.106335
CR  - Hoşoğlu, R., Fırıncı-Kodaz, A., Yılmaz-Bingöl, T. ve Vural-Batık, M. (2018). Öğretmen adaylarında psikolojik sağlamlık. Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 8(14), 217-239. https://doi.org/10.26466/opus. 405751
CR  - Huang, Y., Wu, R., Wu, J., Yang, Q., Zheng, S. ve Wu, K. (2020). Psychological resilience, self-acceptance, perceived social support and their associations with mental health of incarcerated offenders in China. Asian Journal of Psychiatry, 52, 1-7. https://doi.org/10.1016/j.ajp.2020.102166
CR  - Jung, H., Park, I. J. ve Rie, J. (2015). Future time perspective and career decisions: The moderating effects of affect spin. Journal of Vocational Behavior, 89, 46-55. https://doi.org/10.1016/j.jvb.2015.04.010
CR  - Kalisch, R., Baker, D. G., Basten, U., Boks, M. P., Bonanno, G. A., Brummelman, E., ve diğerleri. (2017). The resilience framework as a strategy to combat stress-related disorders. Nature Human Behavior, 1(11), 784-790. https://doi.org/10.1038/s41562-017-0200-8
CR  - Karasar, N. (2012). Bilimsel araştırma yöntemi. Nobel Yayıncılık.
CR  - Kılıç, Ş. D. (2014). Üniversite öğrencilerinin yalnızlık ve psikolojik dayanıklılıklarının incelenmesi. [Yüksek Lisans Tezi]. Atatürk Üniversitesi.
CR  - Kumpfer, K. L. (2002). Factors and processes contributing to resilience, M.D. Glantz ve J.L. Johason (Ed.), Resilience and development. Longitudinal research in the social and behavioral sciences: An interdisciplinary series içinde (s. 179-224). Springer.
CR  - Luthans, F. (2002). The need for and meaning of positive organizational behavior. Journal of Organizational Behavior, 23(6), 695-706. https://doi.org/10.1002/job.165
CR  - Luthans, F., Avolio, B. J., Avey, J. B. ve Norman, S. M. (2007). Positive psychological capital: Measurement and relationship with performance and satisfaction. Personnel Psychology, 60(3), 541-572. https://doi.org/10.1111/j.1744-6570.2007.00083.x
CR  - Luthar, S. S., Cicchetti, D. ve Becker, B. (2000). The construct of resilience: A critical evaluation and guidelines for future work. Child Development, 71(3), 543-562. https://doi.org/10.1111/1467-8624.00164
CR  - Lyu, F. F., Ramoo, V. ve Wang, Y. X. (2022). Career maturity, psychological resilience, and professional self-concept of nursing students in China: A nationwide cross-sectional study. Journal of Professional Nursing, 42, 58-66. https://doi.org/10.1016/j.profnurs.2022.06.003
CR  - MacLeod, S., Musich, S., Hawkins, K., Alsgaard, K. ve Wicker, E. R. (2016). The impact of resilience among older adults. Geriatric Nursing, 37(4), 266-272. https://doi.org/10.1016/j.gerinurse.2016.02.014
CR  - Mahmud, M. S., Talukder, M. U. ve Rahman, S. M. (2021). Does ‘Fear of COVID-19’ trigger future career anxiety? An empirical investigation considering depression from COVID-19 as a mediator. International Journal of Social Psychiatry, 67(1), 35-45. https://doi.org/10.1177/0020764020935488
CR  - Masten, A. S. (2001). Ordinary magic: Resilience processes in development. American Psychologist, 56(3), 227-238. https://doi.org/10.1037//0003-066x.56.3.227
CR  - Masten, A. S. (2007). Resilience in developing systems: Progress and promise as the fourth wave rises. Development and Psychopathology, 19, 921-930. https://doi.org/10.1017/S0954579407000442
Oktan, V., Odacı, H. ve Berber-Çelik, Ç. (2014). Psikolojik doğum sırasının psikolojik sağlamlığın yordanmasındaki rolünün incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(1), 140-152.
CR  - Özer, E. (2013). Üniversite öğrencilerinin psikolojik sağlamlık düzeylerinin duygusal zekâ ve beş faktör kişilik özellikleri açısından incelenmesi. [Doktora Tezi]. Necmettin Erbakan Üniversitesi.
CR  - Özkan, M. (2021). Öğretmen adaylarının kariyer geleceği algıları, duygusal zekâları ve psikolojik sağlamlıkları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34(1), 44-83. https://doi.org/10.19171/uefad.805314
CR  - Pisarik, C. T., Rowell, P. C. ve Thompson, L. K. (2017). A phenomenological study of career anxiety among college students. The Career Development Quarterly, 65(4), 339-352. https://doi.org/10.1002/cdq.12112
CR  - Rana, I. A. (2020). Disaster and climate change resilience: A bibliometric analysis. International Journal of Disaster Risk Reduction, 50, 1-16. https://doi.org/10.1016/j.ijdrr.2020.101839
CR  - Richardson, G. E. (2020). The metatheory of resilience and resiliency. Journal of Clinical Psychology, 58(3), 307-321. https://doi.org/10.1002/jclp.10020
CR  - Rutter, M. (1993). Resilience: Some conceptual considerations. Journal of Adolescent Health, 14(8), 626-631. https://doi.org/10.1016/1054-139X(93)90196-V
CR  - Saka, N., Gati, I. ve Kelly, K. R. (2008). Emotional and personality-related aspects of career-decision-making difficulties. Journal of Career Assessment, 16(4), 403-424. https://doi.org/10.1177/1069072710382525
CR  - Sang, N., Zhu, Z. Z., Wu, L., Shi, P. L., Wang, L. W. Kan, H. Y. ve Wu, G. C. (2022). The mediating effect of psychological resilience on empathy and professional identity of Chinese nursing students: A structural equation model analysis. Journal of Professional Nursing, 43, 53-60. https://doi.org/10.1016/j. profnurs.2022.09.002
CR  - Sezgin, K. (2016). Üniversite öğrencilerinin psikolojik sağlamlık ve dindarlık düzeylerinin incelenmesi (Dicle Üniversitesi örneği) [Yüksek Lisans Tezi]. Dicle Üniversitesi.
CR  - Shin, Y. J ve Lee, J. Y. (2019). Self-focused attention and career anxiety: The mediating role of career adaptability. The Career Development Quarterly, 67(2), 110-125. https://doi.org/10.1002/cdq.12175
CR  - Smith, B. W., Dalen, J., Wiggins, K., Tooley, E., Christopher, P. ve Bernard, J. J. (2008). The brief resilience scale: Assessing the ability to bounce back. International Journal of Behavioral Medicine, 15, 194-200. https://doi.org/10.1080/10705500802222972
CR  - Şencan, H. (2005). Sosyal ve davranışsal ölçümlerde güvenirlik ve geçerlilik. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
CR  - Takıl, N. C. ve Sarı, B. A. (2021). Trait anxiety versus career anxiety in relation to attentional control. Current Psychology, 40, 2366-2370. https://doi.org/10.1007/s12144-019-0169-8
CR  - Tavşancıl, E. (2006). Tutumların ölçülmesi ve SPSS ile veri analizi. Nobel Yayın Dağıtım.
CR  - Tsai, C. T., Hsu, H. ve Hsu, Y. C. (2017). Tourism and hospitality college students’ career anxiety: Scale development and validation. Journal of Hospitality & Tourism Education, 29(4), 158-165. https://doi.org/10.1080/10963758.2017.1382365
CR  - Ülker-Tümlü, G. ve Recepoğlu, E. (2013). Üniversite akademik personelinin psikolojik dayanıklılık ve yaşam doyumu arasındaki ilişki. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 3(3), 205-213. 
Üngüren, E. ve Kaçmaz, Y. Y. (2022). Does COVID-19 pandemic trigger career anxiety in tourism students? Exploring the role of psychological resilience. Journal of Hospitality, Leisure, Sport & Tourism Education, 30, 1-12. https://doi.org/10.1016/j.jhlste.2022.100369
CR  - Van der Meulen, E., van der Velden, P. G., Setti, I. ve van Veldhoven, M. J. P. M.  (2018). Predictive value of psychological resilience for mental health disturbances: A three-wave prospective study among police officers. Psychiatry Research, 260(5), 486-494. https://doi.org/10.1016/j.psychres.2017.12.014
CR  - Vella, S. L ve Pai, N. (2019). A theoretical review of psychological resilience: defining resilience and resilience research over the decades. Archives of Medicine and Health Sciences, 7(2), 233-239. https://doi.org/ 10.4103/amhs.amhs_119_19
CR  - Vignoli, E. (2015). Career indecision and career exploration among older French adolescents: The specific role of general trait anxiety and future school and career anxiety. Journal of Vocational Behavior, 89, 182-191. https://doi.org/10.1016/j.jvb.2015.06.005
CR  - Viola, M. M., Musso, P., Inguglia, C. ve Coco, A. L. (2016). Psychological well-being and career indecision in emerging adulthood: The moderating role of hardiness.  The Career Development Quarterly, 64(4), 387-396. https://doi.org/10.1002/cdq.12073
CR  - Xiang, Y., Dong, X. ve Zhao, J. (2020).  Effects of envy on depression: The mediating roles of psychological resilience and social support. Psychiatry Investigation, 17(6), 547-555. https://doi.org/10.30773/ pi.2019.0266
CR  - Xu, C., Gong, X., Fu, W., Xu, Y., Xu, H., Chen, W. ve Li, M. (2020). The role of career adaptability and resilience in mental health problems in Chinese adolescents. Children and Youth Services Review, 112, 1-7. https://doi.org/10.1016/j.childyouth.2020.104893
CR  - Xu, H. ve Tracey, T. J. G. (2015). Career decision ambiguity tolerance scale: Construction and initial validations. Journal of Vocational Behavior, 88, 1-9. https://doi.org/10.1016/j.jvb.2015.01.006
CR  - Yılmaz, İ. A., Dursun, S., Güngör-Güzeler, E. ve Pektaş, K. (2014). Üniversite öğrencilerinin kaygı düzeylerinin belirlenmesi: Bir örnek çalışma. Ejovoc, 4(4), 16-26. https://doi.org/10.17339/ejovoc.82823
CR  - Yiğitbaş, Ç., Ağçay, B. Ç., Erdoğan, Y., Taş, Z., Özdemir, D. H., Gökçe, T. ve Çöpoğlu-Eren, Ü. (2018). Hemşirelik öğrencilerinde psikolojik dayanıklılık. Sağlık Akademisyenleri Dergisi, 5(3), 220-225.
UR  - https://doi.org/10.21076/vizyoner.1310873
L1  - https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/3193683
ER  -