@article{article_1332522, title={Çarlık Rusyası’nda Birinci Duma’nın Kapatılışı ve İdil-Ural Türkleri (1906)}, journal={Journal of Turkology}, volume={33}, pages={439–455}, year={2023}, DOI={10.26650/iuturkiyat.1332522}, author={Özsoy, Emre}, keywords={Idel-Ural press, Russian Turks, Russian Muslims, First State Duma, 1905 Russian Revolution}, abstract={On dokuzuncu yüzyılın ilk çeyreği, Rusya Türkleri adına siyasi alanda büyük değişimleri barındıran önemli bir zaman dilimini ifade etmektedir. Geçmişe nazaran tecrübesiz ve yenilikçi bir kuşağın bu alanda göstermiş olduğu canlanmada 1905 Rus Devrimi temel nedeni oluşturdu. Devrimin hemen öncesinde başlayan siyasi hareketlilikler, 17 Ekim Manifestosu’nun ilanıyla ivme kazanarak Ekim Devrimi’ne kadar devam etti. Çar II. Nikolay’ın, Duma’nın açılacağı yönündeki kararı, yüzyıllardır siyasi, dinî ve millî alanlarda baskılar gören, idare tarafından ikinci sınıf vatandaş olarak kabul edilen Rusya Türklerini, tam teşekküllü olmasa da hızlı bir şekilde siyasi faaliyetlere yöneltti. Matbuat serbestliğinden de faydalanarak çıkardıkları dergi ve gazeteler aracılığıyla, Rusya Türklerini yönlendiren Ceditçi aydınlar, siyasi alanın da liderleri olarak anayasal düzene olan ihtiyaçlarını dile getirdiler. Kurdukları ittifaklar ve yaptıkları toplantılarla toplumlarını siyasi alanda bilinçlendirdiler ve büyük bir umutla Çarlık Rusya’da Dumalar dönemine hazırladılar. Bununla birlikte Birinci Duma’nın beklentileri karşılayamadan çarın fermanıyla kapatılması, Rusya Türklerinin İkinci Duma’ya ve Rusya’daki anayasal düzene olan bakışlarında kırılmalara yol açtı. Matbuat organlarında Duma’nın kapatılması ve anayasal yönetimin Rusya Türkleri için ne anlama geldiği konusunda görüşler bildirildi, çar ve hükümet doğrudan eleştirildi. Bu çalışmada; Rusya Türklerinin Birinci Duma’nın kapatılmasına yönelik tepkilerinin ne olduğu sorusunun İdil-Ural süreli yayınları üzerinden cevaplandırılmasına ve Rusya Türkleri için anayasal yönetimin ne anlama geldiğinin ortaya konulmasına çalışılacaktır.}, number={2}, publisher={Istanbul University}, organization={YOK}