TY - JOUR T1 - XIX. YÜZYILIN SONLARINDA KIRŞEHİR'DE SANAYİ VE TİCARET HAYATINA BİR BAKIŞ ( 1875 - 1900 ) AU - Mıstanoğlu, Nurhan PY - 2014 DA - May JF - Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi PB - Selcuk University WT - DergiPark SN - 2564-7458 SP - 279 EP - 310 VL - 8 IS - 1-2 LA - tr AB - XIX. yüzyılın son çeyreğinde Kırşehir'de küçük sanayi dallarından en gelişmişi dokumacılıktı. Dericilik, boyacılık, bakırcılık, değirmencilik ve diğer küçük sanayi dallarıyla da uğraşılıyordu. Kırşehir ve yakınındaki tuzlalar çevre sancakların tuz ihtiyacını karşılamakta önem-li bir yere sahipti. İncelenen dönemde diğer şehirlerle ticarî ilişkilerin sürdürüldüğü; yabancı memleketlerden de bazı kumaş ve eşyaların geldiği anlaşılmaktadır. Şehirde çeşitli ortaklıklar tesisi, mal alış-verişi gibi faaliyetlerin sıklıkla yapıldığı gözlenmekte, bunun yanında çok sayıda kişi ile olan borç-alacak ilişkisi dikkat çekmektedir. Kadınların, dokumacılık gibi işlerle uğraştıkları, mal alış-verişi yapıp ortaklar arasında yer aldıkları ve borç alıp-verdikleri tespit edilmiştir. Gayr-i müslimlerin şehirdeki ticarî faaliyetlerde etkili oldukları, kendi aralarında ve Müslümanlarla ortaklık tesis ettikleri ve borç-alacak ilişkisinde genellikle a-lacaklılar arasında bulundukları gözlenmiştir. KW - Kırşehir; Sanayi; Dokumacılık; Ticaret. CR - I. KAYNAKLAR CR - Başbakanlık Osmanlı Arşivi Belgeleri CR - Dahiliye Nezareti Islahat Komisyonu, Dosya No: 13, Vesika No: 9 CR - Sadaret Mektubî Kalemi Deavi, Dosya No Vesika No 43 167 8 213 28 CR - Sadaret Mektubî Kalemi Mühime Odası, Dosya No: 389, Vesika No: 55 CR - Yıldız Perakende Evrakı Umum Vilayetler Tahriratı, Dosya No: 1, Vesika No:108 CR - Kırşehir Şer’iye Sicilleri CR - Numaralı Sicil ( 1875—1884 ) CR - Numaralı Sicil ( 1884—1887 ) CR - Numaralı Sicil ( 1887- 1892 ) CR - Numaralı Sicil ( 1896—1899 ) CR - Ankara Vilayeti Salnameleri 1293 (1876), 1300 (1882), 1309 (1891), 1311 (1893), 1318 (1900). CR - II. KİTAP VE MAKALELER CR - BARKAN, Ömer Lütfi, “Türkiye'de Din ve Devlet İlişkilerinin Tarihsel Geli CR - şimi", Cumhuriyetin 50. Yıl Seminer/, TTK Yay., Ankara 1975, s. 49—97. BAYRAM, Mikail , Ahi Evren ve Ahi Teşkilat/hıh Kuruluşu, Damla Matbaa- cılık , Konya 1991. CR - XIX Yüzy/lın Son/annda Kırşehir’de Sanayi ve 7icaret Hayat/na Bir Bak/ş (1875-1900) CR - CANSIZ, İsmail, Şeriye Sicil/erine Göre XIX. Yüzyıl Sonlar/nda Yozgat CR - Sancağı, Basılmamış Doktora Tezi, Gazi U. Sosyal Bilimler Ensti— tüsü, Ankara 1996. CR - —————————— , “Osmanlı Döneminde Yozgat’ta Sosyal ve Kültürel Hayat", CR - Osmanlı Devleti ve Bozok Sancağı, Türk Ocakları Yozgat Şubesi CR - Yay., Yozgat 2000, s. 220-251. CİN, Halil, İslam ve Osman// Hukukunda Evlenme, Konya 1988. CUINET , Vital, La Turquie d545ie, Paris 1891. ÇADIRCI, Musa, TanZ/mat Döneminde Anadolu Kent/eri ’nin Sosyal ve CR - Ekonom/k Yap/lan, TTK Yay., Ankara 1991. ÇAĞATAY, Neşet, Makaleler ve İncelemeler, Selçuk Ü. Yay., Konya 1983. ---------- , Bir Türk Kurumu Olan Anil/k, TTK Yay., Ankara 1997. ÇAHA, Ömer, “Osmanlı'da Sivil Toplum” Osmanl/ Top/um Yap/siKonya CR - , s.369—401. DEMİREL, Ömer, “Kuruluşundan Günümüze Çeşitli Yönleriyle Bir Osmanlı CR - Mahallesi Sivas Küçük Minare Mahallesi”, Türk Yurdu, C. 19-20, CR - S.148-149, Ankara 2000, s. 140-149. ---------- , “Tereke Defterlerine Göre Kayseri Tüccar ve Esnafı'nın Borç CR - Alacak Ilişkileri", IV. Kayseri ve Yöresi Tarih Sempozyumu Bildi CR - riler/; Erciyes U. Yay., Kayseri 2003, s. 139-150. ELDEM, Vedat, Osmanlı Imparatorluğu ’nun İktisadi Şart/arı Hakk/nda Bir CR - Tetkik, Ankara 1970 ERGENÇ, Özer, “XVIII. Yüzyılda Osmanlı Sanayi ve Ticaret Hayatına İliş CR - kin Bazı Bilgiler”, Bel/eten, C.L II, S. 203, 1988, S. 501-533. INALCIK, Halil, “Eyüp Sicillerinde Toprak, Köy ve_Köylü", 18. Yüzyıl Kadı CR - Sicil/eri IŞ/ğ/no’a Eyüp’te Sosyal Yaşam, Istanbul 1998, 5. 9-14 KARAMURSAL, Ziya, Osman/ı Mali Tarihi Hakkında Tetkik/er, TFK Yay., Ankara 1989. KÜTÜKOĞLU, Mübahat S., “Osmanlı İktisadi Yapısı”, Osmanl/ Dev/eti Tarih/; C. 2, CR - Feza Yayıncılık, İstanbul 1999, s. 513—650. CR - LECOMTE, Pretextat, Türkiye’de Sanatlar ve Zeneat/ar, ( hzl. Ayda Düz ), CR - Temel Eser, Istanbul ( tarih yok ). Sosyal Bilimler Meslek Yüksek Okulu Derg/isi / Nurhan MIS TANOĞLU MISTANOĞLU, Nurhan, XIX. Yüzyılın ikinc/__Yarısında Kırşehir Sancağı, CR - Basılmamış Doktora Tezi, Selçuk U. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya 2004. ORTAYLI, İlber, Tanzimat Devrinde Osman/ı Mahal/i İdareleri (1840-1880 CR - ), TTK Yay., Ankara 2000. ÖNSOY, Rifat, “Tanzimat Döneminde Sanayi veTicaretle İlgili Meclis CR - ler(1839-1876)", X. Türk Tarih Kongresi C. IV, TTK Yay., CR - Ankara 1993, S. 1685-1696. ÖNSOY, Rifat, “Tanzimat Dönemi İktisat Politikası”, Tanzimat/n 150. Yıl CR - dönümü Uluslararası Sempozyumu (1989), TTK Yay., An ka ra CR - , s. 255—262. PAMUK, Şevket, Osmanlı İmparatorluğunda Paranın Tarih/; İstanbul 1999. SAKİN, Orhan, Bozok Sancağı ve Yozgat, Ankara Ofset, Ankara 2004. SARC, Ömer C., “Tanzimat ve Sanayimiz", Tanzimat 1, MEB Yay., İstan CR - bul 1999, S. 423-440 SUVLA, Refii Şükrü, “Tanzimat Devrinde İstikrazlar”, Tanzimat 1, MEB CR - Yay., Istanbul 1999, s. 263—288. ŞAHİN, İlhan, “Osmanlı Devrinde Kırşehir’in Sosyal ve Demografık Tarihi CR - ( 1485—1584 )”, Türk Kültürü ve Ahi/ik: )O(J. _Ahilik Bayramı CR - Sempozyumu ( Kırşehir 13—15 Eylül 1985), Istanbul 1986, s. 227—233. - ----------- , “Osmanlı Devrinde Ahi Evran Zaviyesinin Hususiyetine Dair CR - Bizi Mülahazalar ve Vesikalar", Ah/lik ve Esnaf: Konferans/ar ve CR - Seminer/eı; Istanbul 1986, s. 159— 174. ---------- , “Kırşehir", DIŞ4, C. 25, Ankara 2002, s. 481—485. ŞEMSEDDİN SAMİ, Kamus-ı Türk/Ç Çağrı Yay., İstanbul 1995. TAESCHNER, Franz, “İslâm’da Fütüwet Teşkilâtının Doğuşu Meselesi ve CR - Tarihî Ana Çizgileri”, (çev. Semahat Yüksel), Bel/eten, C. 36, S. CR - , 1972, S. 203-235. TARIM, Cevat Hakkı,_ Tarihte Kırşehri- Gülşehri ve Baba/ler— Ahi/er CR - Bektaşi/eı; Istanbul 1948. CR - XIX. Yüzyl/ın Son/amda /(/I$eh/'r’de Sanayi ve Ticaret Hayalma Bir Bakış (1875-1900) CR - TUŞ, Muhiddin, Sosyal ve Ekonomi/(Açıdan Konya (1756—1856), Basıl CR - mamış Doktora Tezi, Ankara Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Anka- ra 1993. ÜLGEN, Ali Saim, “Kırşehir’de Türk Eserleri", l/a/(Işar Berg/37; S. II, Anka CR - ra 1942, s. 253-261. ÜNAL, M. Ali, Osman// Müessese/en Tarih/, Kardelen Kitabevi, Isparta 1998. UR - https://dergipark.org.tr/en/pub/selcuksbmyd/issue//135047 L1 - https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/116647 ER -