TY  - JOUR
T1  - Üniversite Personelinin Genel Beslenme Bilgisi ve Beslenmeye Ayırdığı Bütçenin Değerlendirilmesi: Sağlıklı Beslenme ve Yaşam Doyumu Analizi
TT  - Evaluation of University Staff's Nutrition Knowledge Level and the Budget Allocated to Nutrition: Healthy Nutrition and Life Satisfaction Analysis
AU  - Özgür, Mustafa
AU  - Yılmaz, Hacı Ömer
AU  - Meriç, Çağdaş Salih
PY  - 2024
DA  - April
Y2  - 2024
DO  - 10.46413/boneyusbad.1397911
JF  - Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi Sağlık Bilimleri ve Araştırmaları Dergisi
PB  - Bandirma Onyedi Eylul University
WT  - DergiPark
SN  - 2687-2145
SP  - 74
EP  - 85
VL  - 6
IS  - 1
LA  - tr
AB  - Amaç: Bu çalışmada üniversite personelinin beslenme bilgi düzeyi ve gıdalara harcadığı bütçenin yaşam doyumu üzerine etkisi amaçlanmıştır.Gereç ve Yöntem: Çalışma Türkiye’de bir devlet üniversitesinde akademik, idari ve yardımcı hizmetler sınıfında istihdam edilen 282 gönüllü personel üzerinde yürütülmüştür. Ankette sosyo-demografik özellikler, yetişkinler için beslenme bilgi düzeyi ölçeği, yeme farkındalığı ölçeği ve yaşam doyumu ölçeğine ilişkin sorular bulunmaktadır. Gelir düzeyi üçte birlik kesimler olarak düşük, orta, yüksek olarak belirlenmiştir.Bulgular: Çalışmaya 174 erkek (%61.7) ve 108 kadın (%38.3) toplam 282 personel katılmıştır. Düşük gelir düzeyine sahip olan personelin gıdaları satın alırken en çok markasına (%30.3), orta gelir düzeyine sahip olanların en çok besleyicilik özelliği (%25.9) ve yüksek gelir düzeyine sahip personelin ise en çok fiyatına (%27.0) dikkat ettiği saptanmıştır. Düşük gelir düzeyine sahip bireylerin günlük hayatlarında besin tercihlerine verdiği skor (33.2 ± 0.4), orta (35.4 ± 0.5) ve yüksek (34.4 ± 0.6) gelir düzeyine sahip personele kıyasla düşüktür (p
KW  - Üniversite personeli
KW  - Beslenme bilgi düzeyi
KW  - Yeme farkındalığı
KW  - Yaşam doyumu
N2  - Aim: The aim of this study is to evaluation level of nutritional knowledge among university employees and the impact of food budget on overall life satisfaction.Material and Method: The study was conducted on 282 volunteer personnel employed in academic, administrative and auxiliary services of a state university in Türkiye. Questions on sociodemographic traits, an adults nutrition knowledge level scale, an eating awareness scale, and a life satisfaction scale were included. In the classification of income level, tertilles were created and income levels were determined as low, medium and high.Results: A total of 282 personnel, 174 men (61.7%) and 108 women (38.3%), participated in the study. When purchasing food, low-income personnel mostly buy from brand (30.3%), middle-income personnel mostly buy from nutritional features (25.9%), and high-income personnel mostly buy from price (27.0%). The score (33.2 ± 0.4) that low-income individuals give to their food preferences in their daily lives is lower compared to personnel with medium (35.4 ± 0.5), and high (34.4 ± 0.6) income levels (p
CR  - Alkhulaifi, F., Darkoh, C. (2022). Meal timing, meal frequency and metabolic syndrome. Nutrients, 14(9), 1719. doi: 10.3390/nu14091719
CR  - Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi (BETAM). (2022). Türkiye, Yunanistan, İtalya ve İspanya’da tüketim harcamaları. Araştırma notu: 22/262 Erişim Tarihi: 20.08.2023 Erişim adresi: https://betam.bahcesehir.edu.tr/2022/10/turkiye-yunanistan-italya-ve-ispanyada-tuketim-harcamalari/
CR  - Batmaz, H. (2018). Yetişkinler için beslenme bilgi düzeyi ölçeği geliştirilmesi ve geçerlilik güvenirlilik çalışması (Yayımlanmamış Yüksek Lisans tezi).  Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
CR  - Baysal, A. (2014). Beslenme. 10th ed. Ankara: Ofset Matbaacılık Ltd. Şti
CR  - Berthoud, H-R. (2011). Metabolic and hedonic drives in the neural control of appetite: who is the boss? Current Opinion in Neurobiology, 21(6):888-896.
CR  - Besler, H. T., Rakıcıoğlu, N., Ayaz, A., Büyüktuncer Demirel, Z., Gökmen Özel, H., Samur, F. G., ... Yıldız, E. (2015). Türkiye’ye Özgü Besin ve Beslenme Rehberi. Ankara: Merdiven Reklam Tanıtım.
CR  - Beyaz Sipahi, B. (2023). Obezite ve yoksulluk: Türkiye örneği. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 64:73-79.
CR  - Buluter, Ö. F., Özkan, A. (2023). Yozgat Bozok Üniversitesi’nde yer alan akademik ve idari personelin VKİ, sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve fiziksel aktivite düzeylerinin belirlenmesi. Uluslararası Bozok Spor Bilimleri Dergisi, 4(2), 101–115.
CR  - Dağlı, A., Baysal, N. (2016). Yaşam doyumu ölçeğinin Türkçü’ye uyarlanması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 15(59). doi: 10.17755/esosder.263229
CR  - Darmon, N. Drewnowski, A. (2015). Contribution of food prices and diet cost to socioeconomic disparities in diet quality and health: a systematic review and analysis. Nutrition Reviews, 73(10):643-660.
CR  - Egemen, İ. (2019). Türkiye’de obezitenin sosyoekonomik belirleyicileri. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, 25:57-70.
CR  - Erdoğan, B., Bauer, T. N., Truxillo, D. M., Mansfield, L. R. (2012). Whistle while you work. Journal of Management, 38(4), 1038–1083. doi: 10.1177/0149206311429379.
CR  - Framson, C., Kristal, A.R., Schenk, J.M., Littman, A.J., Zeliadt, S., Benitez, D. (2009). Development and validation of the mindfuleatingquestionnaire. Journal of the American Dietetic Association, 109(8):1439-1444
CR  - Frank J. Elgar, William, P., Timo-Kolja, P., Geneviève, G., David, G., Kathy, G., Colleen, D., ... Melgar-Quiñonez. (2021). Relative food insecurity, mental health and wellbeing in 160 countries. Social Science & Medicine, 268:113556.
CR  - French, S. A., Tangney, C. C., Crane, M. M., Wang, Y., Appelhans, B. M. (2019). Nutrition quality of food purchases varies by household income: the SHoPPER study. BMC Public Health, 19(1), 231. doi: 10.1186/s12889-019-6546-2
CR  - García-Álvarez, A., Serra-Majem, L., Ribas-Barba, L., Castell, C., Foz, M., Uauy, R., … Salleras, L. (2007). Obesity and overweight trends in Catalonia, Spain (1992–2003): Gender and socio-economic determinants. Public Health Nutrition, 10(11A), 1368–1378. doi: 10.1017/S1368980007000973
CR  - İnbaşı, E. G., Yıldız, N. N., Çelik, A. (2023). determination of nutrition knowledge level and exercise beliefs in academicians. Gevher Nesibe Journal of Medical  &  Health  Sciences, 8(1), 43–50.
CR  - İskender, H., Yıldız, N., Dağdelen, A., Alkan, A., Yılmaz, A., Tonbuloğlu, İ., … Aksakal, S. (2023). Üniversite personelinin görsel ve sosyal medya kullanımı ile beslenme alışkanlıklarının değerlendirilmesi. Batman Üniversitesi Yaşam Bilimleri Dergisi, 13(1), 126–136. doi: 10.55024/buyasambid.1283445
CR  - Kaya, K, Ercan, M. (2023). Enerji arz ve güvenliği: enerji krizinin Batı’ya ve Türkiye’ye etkileri. Uluslararası Küresel Güvenlik Sorunları, 65.
CR  - Keser, A. (2005). İş doyumu ve yaşam doyumu ilişkisi: Otomotiv sektöründe bir uygulama. Çalışma ve Toplum, 4(7), 7–77.
CR  - Köse, G., Tayfur, M., Birincioğlu, I., Dönmez, A. (2017). Adaptation study of the mindful eating questiionnare (MEQ) into Turkish. Journal of Cognitive-Behavioral Psychotherapy and Research, 1. doi: 10.5455/JCBPR.250644.
CR  - Maslow, A. H. (1943). Maslow’s hierarchy of needs. Originally Published in Psychological Review, 50: 370–396.
CR  - Monk, C. Georgieff, M. K., Osterholm, E. A. (2013). Research review: Maternal prenatal distress and poor nutrition–mutually influencing risk factors affecting infant neurocognitive development. Journal of Child Psychology and Psychiatry, 54(2):115-130.
CR  - Nestle, M. (2019). Food politics: How the food industry influences nutrition and health. California: University of California Press. doi: 10.1525/9780520955066.
CR  - Organisation for Economic Co-operation and Development  (OECD). (2022). Gelir Dağılımı İstatistikleri. Erişim Tarihi: 17.08.2023 Erişim adresi: https://stats.oecd.org/Index.aspx?DataSetCode=IDD
CR  - Organisation for Economic Co-operation and Development (OECD). (2023). Worries about affording essentials in a high-inflation environment. Erişim Tarihi: 18.08.2023 Erişim adresi http://oe.cd/RTM
CR  - Özmumcu, S.B. (2019). Isparta ili bir üniversite hastanesi idari personeli yeme farkındalığı ve fiziksel aktivitelerinin yaşam kalitesine etkisi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Süleyman Demirel Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Isparta.
CR  - Savi Çakar, F. (2012). The relationship between the self-efficacy and life satisfaction of young adults. International Education Studies, 5(6). doi: 10.5539/ies.v5n6p123
CR  - Schäfer, A. A., Grande, A. J., Quadra, M. R., Meller, F. O. (2019). Consumo e comportamento alimentar de trabalhadores de uma universidade: Um estudo transversal. demetra: Alimentação. Nutrição & Saúde, 14: e38102. doi: 10.12957/demetra.2019.38102.
CR  - Selvi, M. S., Cavlak, N. (2021). Gıda fiyatlarındaki aşırı artışların olası nedenleri ve Covid-19’un etkisi. Gıda, 47(1), 42–54. doi: 10.15237/gida.GD21135.
CR  - Shim, H., Lee, W. S., Moon, J. (2023). The Relationships between food, recreation expense, subjective health, and life satisfaction: Case of Korean people with disability. Sustainability, 15(11): 9099.
CR  - T.C. Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü. (2022). Türkiye Beslenme Rehberi (TÜBER) 2022. Erişim Tarihi: 01.09.2023 Erişim Adresi: https://hsgm.saglik.gov.tr/depo/birimler/saglikli-beslenme-hareketli-hayat-db/Rehberler/T%C3%BCrkiye%20Beslenme%20Rehber%20(T%C3%9CBER)%202022.pdf
CR  - Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu (TURK-İŞ). (2023a). TÜRK-İŞ Haziran 2023 açlık ve yoksulluk sınırı. Erişim Tarihi: 15.07.2023 Erişim adresi:  https://www.turkis.org.tr/turk-is-haziran-2023-aclik-ve-yoksulluk-siniri/
CR  - Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK). (2023). Hanehalkı tüketim harcaması, 2022. 49690. Erişim Tarihi: 15.07.2023 Erişim adresi: https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Hanehalki-Tuketim-Harcamasi-2022-49690
CR  - Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu (TÜRK-İŞ). (2023b). TÜRK-İŞ Ekim 2023 açlık ve yoksulluk sınırı. Erişim Tarihi: 15.11.2023 Erişim adresi: https://turkis.org.tr/turk-is-ekim-2023-aclik-ve-yoksulluk-
siniri/#:~:text=D%C3%96RT%20K%C4%B0%C5%9E%C4%B0L%C4%B0K%20A%C4%B0LEN%C4%B0N%20AYLIK%20GI
DA,MAL%C4%B0YET%C4%B0%2017.803%20TL'YE%20ULA%C5%9ETI.
CR  - Wang, L., Du, M., Wang, K., Khandpur, N., Rossato, S. L., Drouin-Chartier, J. (2022). Association of ultra-processed food consumption with colorectal cancer risk among men and women: Results from three prospective US cohort studies. British Medical Journal, 378: e068921 doi:10.1136/bmj-2021-068921.
CR  - World Health Organization (WHO). (2023). WHOQOL: Measuring quality of life. Erişim Tarihi: 18.07.2023 Erişim adresi:  https://www.who.int/tools/whoqol/whoqol-bref
CR  - Yasan, N., Aksoy Kendilci, E., Kendilci, K., Altay, S. (2023). Bitlis Eren Üniversitesi personelinin beslenme alışkanlıkları ve beslenme bilgi düzeyleri. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 12(3), 1288–1300. doi: 10.37989/gumussagbil.1183014.
CR  - Yurdakul, F. (2010). Amartya Sen’in yoksulluk üzerine düşünceleri ve sen yoksulluk indeksi: Türkiye uygulaması. Social Sciences, 5(3), 276–286.
UR  - https://doi.org/10.46413/boneyusbad.1397911
L1  - https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/3568093
ER  -