TY  - JOUR
T1  - AZERBAYCAN VE ÖZBEK TÜRKLERİNE AİT DESTANLARDA KADIN İMGELERİNİN ÖZELLİKLERİ
AU  - Heşimova, Terane
PY  - 2023
DA  - December
Y2  - 2023
JF  - Orta Doğu ve Orta Asya-Kafkaslar Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi
JO  - ATA-ODAK
PB  - Ataturk University
WT  - DergiPark
SN  - 2822-3721
SP  - 1
EP  - 12
VL  - 3
IS  - 2
LA  - tr
AB  - Türk halklarına mahsus destanlar Türk halklarının kahramanlıklarının, inançlarının ve düşünce tarihlerinin yanı sıra, tarih öncesi ve tarih sonrası yaşamlarının canlı bir resmini çiziyor. Azerbaycan ve Özbek halklarının destanlarında Türk milletinin ahlâkını, psikolojisini, geleneklerini, millî ve kültürel özelliklerini, mücadele tarihini, düşünce tarzını görüyoruz. Makalede Azerbaycan ve Özbek halklarının destanlarında kadın imgelerinden söz ettiğimizde, ortak kahramanlık destanlarında ve  ayrıca Özbek destanlarında kadın imgelerinin özelliklerinden bahsedilir. Azerbaycan ve Özbek halklarının, genellikle, Türk topluluklarının ortak destanlarında hacim, rivayet, süje hattı yönünden farklılıklar olsa bile, genel olarak aynı dönemi, sosyo-politik olayları konu eden, aynı kişilikler ve s meselelerde çoğunlukla benzer özellikleri vardır.  Kadının Türk kültür tarihindeki yerini bu destanlarda görmek mümkündür. Destanlarda betimlenen kadın tipleri toplumda kadının yerini ve değerini göstermekle, Türk kadınının geçmişteki durumu hakkında fikir sahibi olmamıza, yanı sıra toplumun varlığını sürdürmesinde kadınların rolünü tayin etmemize yardımcı oluyor.  AbstractTurkic epics paint a vivid picture of the heroism, beliefs and thought of the Turkic peoples, as well as their prehistoric and posthistoric life. The epics of the Azerbaijani and Uzbek peoples reflect morality, psychology, traditions, national and cultural characteristics, the history of the struggle and the way of thinking of the Turkic peoples. The article discusses the image of a woman in the common heroic epics of the Azerbaijan and Uzbek peoples, as well as in the epics belonging only to the Uzbek people.Despite the differences in volume, narration and storyline in the Azerbaijani and Uzbek epics, and in general the common epics of the Turkic peoples, they usually have similar characteristics on issues related to the same socio-political events and period, as well as personalities. These epics show show women's place in the history of Turkic culture. The types of women depicted in the epics, showing the place and value of women in society, help us to understand the position of Turkic women in the past, as well as to determine the role of women in the continuation of the life of society.
KW  - Folklor
KW  - Azerbaycan
KW  - Özbek
KW  - Destan
KW  - Kadın İmgesi
KW  - Ortak Özellikler
KW  - Folklore
KW  - Azerbaijan
KW  - Uzbek
KW  - Epic
KW  - Female Image
KW  - Common Features
CR  - Akyüz. Ç, Dünden Bügüne Türk Dünyası Destan Anlatıcıları, Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or TurkicVolume 6/4 Fall, p. 15-26, Turkey. 2011
CR  - Bars Mehmet Emin, Türk Kahramanlık Destanlarında Kadın Tipleri, International Journal of Languages’ Education and Teaching Volume 3, 2014
CR  - Çelikbay. A. (2000) Göroğlinin Tuğilişi Destanı-Özbek Variyantı, Ankara, s. 846
CR  - Çolak. H. Özbek Kahramanlık Destanı Zülfizar, İzmir, 2001, s 445
CR  - Fedakar. S. Alpamış Destanı Ve Bey Böyrek Hikâyesi Arasında Bir Karşılaştırma, Milli Folklor, cilt.7, s.51-64, 2001
CR  - Fedakar. S, Özbek Destan Geleneği ve Rüstem Han Destanı, Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Basılmamış Doktora Tezi, İzmir: 2003.
CR  - Karataş A. Doğa Tarihi Açısından Dede Korkut Hikayeleri Üzerine Bir İnceleme, http://www.acikbilim.com/2015/04/incelemeler/doga-tarihi-acisindan-dede-korkut-hikayeleri-uzerine-bir-inceleme.html, Kullanma tarihi: 20.11.2021
CR  - Karaca. S. Özbek Destanları VI: Dalli, Ankara, Türk Dil Kurumu, 2017, 542 s.
CR  - Kaplan, M. (1976), "Dede Korkut Kitabında Kadın", Türk Edebiyatı Üzerinde Araştırmalar 1, Dergah Yayınları, İstanbul , ss. 41-54.
CR  - “Kitabi-Dede Korkut” Destanı: Azerbaycan Milli Kütübhanesi.- Bakü, 2015.- 590 s.
CR  - Kırbaşıoğlu Filiz, “Köroğlu”nun Özbek Variyantları Üzerine Bir İnceleme, Milli Folklor dergisi, 2019
CR  - Mestelili.Ş.“Kitabi-Dede Korkut” da Kadın Kültü, 2013, https://mastalilishabnam.wordpress.com/2013/07/04/kitabi-d%c9%99d%c9%99-qorqudda-qadin-kultu/comment-page-1/ Kullanma tarihi: 12.11.2021
CR  - Nihad Sami Banarlı, Resimli Türk Edebiyatı Tarihi, Milli Eğitim Bakanlığı, 2017, 735 s
CR  - Teke Tuğba, Özbek Türklerine Ait Destanlarda Kadın İmgeleri Üzerine Değerlendirmeler, Bartin Üniversitesi, 2020, Doktora tezi, 305 s.
CR  - Yardımcı. M. Türk Destanlarında Tipler ve Motifler, https://www.turkedebiyati.org/turk-destanlarinda-tipler-motifler.html Kullanma tarihi: 05.11.2021
UR  - https://dergipark.org.tr/en/pub/odak/article/1410925
L1  - https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/3624775
ER  -