TY - JOUR T1 - The Impact of Secondary School Students' Digital Addiction on Their Perceptions of Moral Values in Digital Environments TT - Ortaokul Öğrencilerinin Dijital Bağımlılıklarının Dijital Ortamdaki Ahlaki Değerlere Yönelik Algılarına Etkisi AU - Arslan, Aysel PY - 2025 DA - April Y2 - 2024 DO - 10.14812/cuefd.1413238 JF - Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi PB - Cukurova University WT - DergiPark SN - 1302-9967 SP - 1 EP - 33 VL - 54 IS - 1 LA - en AB - We aim to determine the effect of secondary school students' digital addictions on their perceptions of moral values in the digital environment and to explore the relationship between students' digital addictions and their perceptions of moral values in the digital environment with different variables in this study. The sample of the research consists of 736 (338 females - 398 males) students studying at the secondary school in a city center in the Central Anatolia Region in the spring semester of the 2022-2023 academic year. We collected data using the random data collection method, which is among the general survey methods, one of the quantitative research approaches. We used the "Digital Game Addiction Scale for Children" and "Secondary School Students' Perceptions of Moral Values in the Digital Environment Scale" to obtain the data. We performed descriptive and normality analyses in the analysis of the data. Since it was assumed that the normality assumption was met, we used independent samples t-test, one-way ANOVA, Tukey test, Pearson Correlation analysis, SEM, and CFA, which are among the parametric tests. Considering the findings obtained as a result of the analysis; we revealed that the mean scores of the students differed significantly according to the variables of gender, grade level, and parental education levels (p KW - Digital Addiction KW - Digital Environment KW - Moral Value KW - Secondary School KW - SEM. N2 - Bu çalışmada ortaokul öğrencilerinin dijital bağımlılıklarının dijital ortamdaki ahlaki değerlere yönelik algıları üzerindeki etkisinin belirlenmesi ve öğrencilerin dijital bağımlılıkları ve dijital ortamdaki ahlaki değerlere yönelik algılarının farklı değişkenlerle ilişkisinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın örneklemini 2022-2023 yılı bahar yarıyılında İç Anadolu Bölgesi Bölgesinde bulunan bir şehir merkezindeki ortaokul düzeyinde öğrenim gören 736 (338 kız-398 erkek) öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmanın verileri nicel araştırma modelleri arasında yer alan genel tarama yöntemi içinde yer alan random veri toplama yöntemi kullanılarak elde edilmiştir. Verilerin elde edilmesinde “Çocuklar İçin Dijital Oyun Bağımlılığı Ölçeği” ve “Ortaokul Öğrencilerinin Dijital Ortamda Ahlaki Değerlere Dönük Algıları Ölçeği” kullanılmıştır. Elde edilen verilerin analizinde tanımlayıcı ve normallik analizleri yapılmıştır. Normallik varsayımın karşılandığı varsayımı elde edildiği için parametrik testler arasında yer alan bağımsız örneklemler t testi, tek yönlü ANOVA, Tukey testi, Pearson Korelasyon analizi, YEM ve DFA kullanılmıştır. Yapılan analizler neticesinde elde edilen bulgulara bakıldığında; öğrencilerin aldıkları puan ortalamalarının cinsiyet, sınıf düzey, anne ve baba eğitim durumu değişkenlerine göre anlamlı düzeyde farklılık gösterdiği belirlenmiştir (p CR - Aktan, E. (2018). Üniversite öğrencilerinin sosyal medya bağımlılık düzeylerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. Erciyes İletişim Dergisi, 5(4), 405-421. https://doi.org/10.17680/erciyesiletisim.379886 CR - Altınok, M. (2021). Lise öğrencilerinin dijital bağımlılık ve yaşam doyumunun incelenmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 19(1), 262-291. https://doi.org/10.37217/tebd.689774 CR - Altunay, E., & Yalçınkaya, M. (2011). Öğretmen adaylarının bilgi toplumunda değerlere ilişkin görüşlerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 1(1), 5-28. CR - Arısoy, Ö. (2009). İnternet bağımlılığı ve tedavisi. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 1, 55-67. CR - Arslan, A. (2019). Ortaöğretim öğrencilerinin dijital bağımlılık düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi: Sivas ili örneği. Gazi Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(2), 63-80. https://doi.org/10.30855/gjes.2019.05.02.004 CR - Arslan, A. (2020a). Determination of digital dependency levels and violence tendencies of the high school students. Journal of Computer and Education Research, 8(15), 86-113. https://doi.org/10.18009/jcer.652390 CR - Arslan, A. (2020b). Üniversite öğrencilerinin dijital bağımlılık düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. International e-Journal of Educational Studies (IEJES), 4(7), 27-41. https://doi.org/10.31458/iejes.600483 CR - Arslan, A. (2022). The efekt of secondary school students' digital game addictions on self-efficacy levels: A structural equation model study. E-International Journal of Educational Research, 13(5), 132-150. https://doi.org/10.19160/e-ijer.1135981 CR - Arslan, A., & Bardakçı, S. (2020). Effects of university students’ digital addiction levels on communication skills: An investigation. Journal of Youth Research, 8(20), 36-70. CR - Attwell, G. (2007). Personal learning environments-the future of elearning. Elearning Papers, 2(1), 1-8. CR - Aydın, E., & Sulak, S. (2015). Sınıf öğretmeni adaylarının “değer” kavramına yönelik metafor algıları. Bartın University Journal of Faculty of Education, 4(2), 482-500. https://doi.org/10.14686/buefad.v4i2.5000148420 CR - Ayhan, B., & Çavuş, S. (2014). Computer game addıctıon: A field study on adolescents, 12. International Symposium Communication in the Millennium. 15-18 June, Eskişehir, ss. 197-208. CR - Baeva, L., & Grigorev, A. (2020). Safety of digitalization of educational and social space. Pakistan Journal of Distance and Online Learning, 6(1), 231-246. https://eric.ed.gov/?id=EJ1302062 CR - Bakken, I. J., Wenzel, H. G., Götestam, K. G., Johansson, A., & Øren, A. (2009). Internet addiction among Norwegian adults: A stratified probability sample study. Scandinavian Journal of Psychology, 50(2), 121-127. https://doi.org/10.1111/j.1467-9450.2008.00685.x CR - Baltacı, N. B. (2018). Views of middle school administrators about teaching values (Unplashed master's thesis). Maltepe University, İstanbul. CR - Bardakçı, S., & Arslan, A. (2021). Investigation of the effects of university students' digital addictions on social anxiety levels. Milli Eğitim Dergisi, 50(230), 899-922. https://doi.org/10.37669/milliegitim.710703 CR - Başköy, N. (2013). Ortaöğretim öğrencilerinin internet bağımlılık, siber zorbalık ve bilgisayara karşı tutumlarının farklı değişkenler açısından incelenmesi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi) Ahi Evran Üniversitesi, Kırşehir. CR - Bats, J., Valkenburg, R., & Verbeek, P. P. (2013). Mediating technology: How ICT influences the morality of the digital generation. In proceedings of the 19th international conference on engineering design (ICED13), Design for Harmonies, 7: Human Behaviour in Design, Seoul, Korea, 19-22.08. 2013 (pp. 397-406). CR - Burman, E., Cooper, M., Ling, L., & Stephenson, J. (2005). Values in education. Routledge. CR - Chiu, S. I., Hong, F. Y., & Chiu, S. L. (2013). Chiu, S. I., Hong, F. Y., & Chiu, S. L. (2013). An analysis on the correlation and gender difference between college students’ Internet addiction and mobile phone addiction in Taiwan. International Scholarly Research Notices, 2013(1), 360607. https://doi.org/10.1155/2013/360607 CR - Coşkun, Y., & Yıldırım, A. G. A. (2009). Üniversite öğrencilerinin değer düzeylerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(1), 311-328. CR - Çelikkaya, T., & Filoğlu, S. (2014). Attitudes of social studies teachers toward value and values education. Educational Sciences: Theory & Practice, 14(4), 1541-1556. CR - Çileli, M., & Tezer, E. (1998). Life and value orientations of Turkish university students. Adolescence, 33(129), 219. CR - Dilci, T., Arslan, A., & Ersoy, M. (2019). 0-12 yaş aralığındaki çocukların dijital bağımlılık düzeylerinin çeşitli değişkenlere göre belirlenmesi (Sivas ili örneklemi). Tarih Okulu Dergisi, 12(38), 122-142. http://dx.doi.org/10.14225/Joh1514 CR - Dilmaç, B., Deniz, M., & Deniz, M. E. (2009). Üniversite öğrencilerinin öz-anlayışıları ile değer tercihlerinin incelenmesi. Değerler Eğitimi Dergisi, 7(18), 9-24. CR - Dinç, M. (2010). İnternet bağımlılığı. Ferfir. CR - Doğan, M. (2018). Ergenlerin değer yönelimleri ve değer yönelimlerinin internet bağımlılığıyla ilişkisinin incelenmesi. Uluslararası Sosyal ve Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(10), 263-285. https://doi.org/10.20860/ijoses.475240 CR - Dufour, M., Brunelle, N., Tremblay, J., Leclerc, D., Cousineau, M. M., Khazaal, Y., . . . Berbiche, D. (2016). Gender difference in internet use and internet problems among Quebec high school students. Can Journal Psychiatry, 61(10), 663-668. https://doi.org/10.1177/0706743716640755 CR - Egger, O., & Rauterberg, M. (1996). Internet behaviour and addiction (Semester thesis). Swiss Federal Institute of Technology. https://pure.tue.nl/ws/files/4392817/587150.pdf CR - Eryılmaz, S., & Çukurluöz, Ö. (2018). Lise öğrencilerinin dijital bağımlılıklarının incelenmesi: Ankara ili, Çankaya ilçesi örneği. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 17(67), 889-912. CR - Funk, J. B., Buchman, D. D., Jenks, J., & Bechtoldt, H. (2003). Playing violent video games, desensitization, and moral evaluation in children. Journal of Applied Developmental Psychology, 24(4), 413-436. https://doi.org/10.1016/S0193-3973(03)00073-X CR - Gerris, J. R. M., Dekovic, M., & Janssens, J. M. A. M. (1997). The relationship between social and childrearing behaviors: Parents’ perspective taking and value orientations,1997. Journal of Marriage and Family, 59(4), 834-847. https://doi.org/10.2307/353786 CR - Göka, E. (2006). Türk grup davranışı. Aşina. CR - Göldağ, B. (2018). Lise öğrencilerinin dijital oyun bağımlılık düzeylerinin demografik özelliklerine göre incelenmesi. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(1), 1287-1315. http://dx.doi.org/10.23891/efdyyu.2018.105 CR - Gönüç, S. (2009). İnternet bağımlılık ölçeğinin geliştirilmesi ve bazı demografik değişkenler ile internet bağımlılığı arasındaki ilişkilerin incelenmesi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Van. CR - Grant, J. E., Potenza, M. N., Weinstein, A., & Gorelick, D. A. (2010). Introduction to behavioral addictions. The American Journal of Drug and Alcohol Abuse, 36(5), 233-241. https://doi.org/10.3109/00952990.2010.491884 CR - Griffiths, M. D. (1999). Internet addiction: Fact or fiction? The Psychologist, 12(5), 246- 250. https://psycnet.apa.org/record/1999-13829-005 CR - Gürbüz, S. (2019). AMOS ile yapısal eşitlik modellemesi (1. Baskı). Seçkin. CR - Güvendi, B., Demir, G. T., & Keskin, B. (2019). Digital game addiction and aggression in secondary school students. OPUS International Journal of Society Researches, 11(18), 1194-1217. https://doi.org/10.26466/opus.547092 CR - Kalaycı, Ş. (2014). SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri (6. Baskı). Asil. CR - Kaputa, V., Loučanová, E., & Tejerina-Gaite, F. A. (2022). Digital transformation in higher education institutions as a driver of social oriented innovations. Social İnnovation in Higher Education, 61, 81-85. https://doi.org/10.1007/978-3-030-84044-0 CR - Katz, M. (2022). Music and technology: A very short ıntroduction (Vol. 710). Oxford University. https://doi.org/10.1093/actrade/97 CR - Kaya, Z., İkiz, F. E., & Asıcı, E. (2019). Ergenlerin saldırganlık düzeyinin değer yönelimleri, cinsiyet ve anne babanın eğitim düzeyi açısından yordanması. Kastamonu Education Journal, 27(1), 75-84. https://doi.org/10.24106/kefdergi.2306 CR - Keeley, B., & Little, C. (2017). The state of the worlds children 2017: Children in a digital world. UNICEF. https://eric.ed.gov/?id=ED590013 CR - Khan, M., & Aslam, N. (2020). Prevalence of caffeine ıntake among cigarette smokers: Directing caffeine use disorder among Pakistani population. Pakistan Journal of Medical Research, 59(1), 15-21. CR - Kim, S., & Kim, R. (2002). A study of internet addiction: status, causes, and remedies. Journal of Korean Home Economics Association English Edition, 3(1), 1-20. https://preview.kstudy.com/W_files/kiss9/13103143_pv.pdf CR - Kirschenbaum, H. (1995). 100 ways to enhance values and morality in schools and youth settings. Allyn & Bacon/Simon & Schuster Educational Group, 160 Gould Street, Needham Heights, MA 02194-2310. CR - Korkmaz, Ö., Kovancı, Ö., & Erdoğmuş, F. U. (2021). Ortaokul öğrencilerinin dijital ortamda ahlaki değerlere dönük algıları ölçeği geçerlilik ve güvenirlik çalışması. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23(2), 298-315. https://doi.org/10.17556/erziefd.646377 CR - Kovancı, Ö. (2021). Digital and universal moral values perception of secondary school students: A relationship study (Unplashed Master's thesis). Amasya University, Amasya. CR - Küçükşen, K., & Budak, H. (2017). Lise öğrencilerinin sosyal değer tercihlerinin küresel sosyal sorumluluk düzeylerine etkisi. Itobiad: Journal of the Human & Social Science Researches, 6(3), 1813-1826. CR - Marks, I. (1990). Behavioural (non‐chemical) addictions. British Journal of Addiction, 85(11), 1389-1394. https://doi.org/10.1111/j.1360-0443.1990.tb01618.x CR - Marwick, A. E. (2021). Morally motivated networked harassment as normative reinforcement. Social Media+ Society, 7(2). https://doi.org/10.1177/20563051211021378 CR - Mungmachon, M. R. (2012). Knowledge and local wisdom: Community treasure. International Journal of Humanities and Social Science, 2(13), 174-181. CR - Nugraheni, A. D. (2018, November). The influence of the digital age on early childhood education based characters. In 4th international conference on early childhood education. Semarang Early Childhood Research and Education Talks (SECRET 2018) (pp. 205-208). Atlantis. https://doi.org/10.2991/secret-18.2018.33 CR - Ögel, K. (2005). Madde kullanım bozuklukları epidemiyolojisi. Türkiye Klinikleri Dahili Tıp Bilimleri Dergisi Psikiyatri, 1(47), 61-4. http://www.ogelk.net/makale/alkolmaddeepi.pdf CR - Özensel, E. (2003). Sosyolojik bir olgu olarak değer. Değerler Eğitimi Dergisi, 1(3), 217-240. CR - Papanastasiou, G., Drigas, A., Skianis, C., Lytras, M., & Papanastasiou, E. (2019). Virtual and augmented reality effects on K-12, higher and tertiary education students’ twenty-first century skills. Virtual Reality, 23, 425-436. https://link.springer.com/article/10.1007/s10055-018-0363-2 CR - Polat, S., & Çalışkan, M. (2013). Ortaokul öğrencilerinin değer yönelimlerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 26(2), 387-404. CR - Prensky, M. (2001). Fun, play and games: What makes games engaging. Digital Game-Based Learning, 5(1), 5-31. CR - Rachmadtullah, R., Syofyan, H., & Rasmitadila, R. (2020). The role of civic education teachers in ımplementing multicultural education in elementary school students. Universal Journal of Educational Research, 8(2), 540-546, https://doi.org/10.13189/ujer.2020.080225 CR - Sari, E. (2005). Öğretmen adaylarının değer tercihleri: Giresun eğitim fakültesi örneği. Journal of Values Education, 3(10), 73-88. CR - Schou-Andreassen, C., & Pallesen, S. (2014). Social network site addiction-an overview. Current Pharmaceutical Design, 20(25), 4053-4061. https://doi.org/10.2174/13816128113199990616 CR - Sharma, G. (2017). Pros and cons of different sampling techniques. International Journal of Applied Research, 3(7), 749-752. CR - Sherman, W. R., & Craig, A. B. (2003). Understanding virtual reality. Morgan Kauffman. CR - Şad, S. N., & Nalçacı, Ö. İ. (2015). Prospective teachers’ perceived competencies about integrating information and communication technologies into education. Mersin University Journal of the Faculty of Education, 11(1), 177-197. CR - Şahin, M., Keskin, S., & Yurdugül H. (2019). Impact of family support and perception of loneliness on game addiction analysis of a mediation and moderation. International Journal of Game-Based Learning (IJGBL), 9(4), 15-30. https://doi.org/10.4018/IJGBL.2019100102 CR - Tekin, M., Güleş, H. K., & Ögüt, A. (2003). Değişim çağında teknoloji yönetimi. Nobel. CR - Ünlü, İ. (2019). İlkokul öğrencilerinin değer yönelimlerinin ahlaki ikilem hikâyeleriyle incelenmesi: sorumluluk değeri örneği. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 23(1), 265-287. CR - Yazıcıoğlu, Y., & Erdoğan, S. (2014). SPSS uygulamalı bilimsel araştırma yöntemleri. Detay. CR - Yıldırım, A., & Simsek, H. (2021). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (12. Baskı). Seçkin. CR - Yıldırım, Y. (2022). Türk milli kültüründe değerler ve değerler eğitimi. Sakarya Üniversitesi Türk Akademi Dergisi, 1(1), 15-27. CR - Yılmaz, E. (2022). Sokak oyunlarından sanal oyunlara dijital oyunların gelişimsel süreçlerinin çocuk kullanıcıların ahlaki gelişimleri açısından değerlendirilmesi. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24(3), 545-557. https://doi.org/10.17556/erziefd.1052883 UR - https://doi.org/10.14812/cuefd.1413238 L1 - https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/3633649 ER -