TY - JOUR T1 - Antik Yunanlarda Kthonik Tanrılar Kültünün Kökenleri TT - Origins of the Cult of the Chthonic Gods in Ancient Greece AU - Körpe, İbrahim PY - 2024 DA - June Y2 - 2024 DO - 10.34247/artukluakademi.1453703 JF - Artuklu Akademi JO - Mardin Artuklu Üniversitesi İslami İlimler Fakültesi PB - Mardin Artuklu University WT - DergiPark SN - 2148-3264 SP - 119 EP - 134 VL - 11 IS - 1 LA - tr AB - Antik Yunan dini düşüncesinde merkezi öge, yeryüzü ya da toprak ana olan ve tüm var olanların kendisinden doğduğu Gaia’dır. Bundan dolayı Gaia’ya güçlü ve etkili bir kült adanmıştır. Gaia’ya adanan kült, başlangıç çağlarında yerin kendisine doğrudan bir tapınım şeklindedir. Sonraki dönemlerde ise bu kült, farklı varlıklara tapınım şeklinde devam etmiştir. Bu çalışmada, Antik Yunan dini düşüncesinde, bazı yeraltı tanrılarına yapılan tapınımların kökenlerinde, Gaia’ya atfedilen güçlerin bulunduğu ve bu varlıklara adanan kültün kökenlerinde Gaia kültünün bulunduğu iddia edilmiştir. İddia gerekçelendirilirken hem Gaia’ya atfedilen güçlere hem de ilgili yeraltı tanrılarına atfedilen güçlere karşılaştırmalı olarak değinilmiştir. Böylelikle yeraltı tanrıları olarak adlandırılan varlıkların, aslında Gaia’nın kişileştirmesi olan varlıklar olduğu iddia edilmiştir. Çalışmada ayrıca Gaia kültünün, Antik Yunan dininin sonraki dönemlerinde ortaya çıkan yeraltı tanrılarında aynen korunduğu ve devam ettiğinin gösterilmesi amaçlanmıştır. KW - Gaia KW - Mitoloji KW - Yeryüzü KW - Kehanet KW - Şifa KW - Yeraltı N2 - The central element in ancient Greek religious thought is Gaia, the earth or mother earth, from whom all that exists is born. A powerful and influential cult was therefore dedicated to Gaia. In the early ages, the cult dedicated to Gaia took the form of direct worship of the earth itself. In later periods, this cult maintained its function in the form of worship of different beings. In this study, it is argued that in ancient Greek religious thought, the worship of some of the gods of the underworld had its origins in the powers attributed to Gaia, and that the cult dedicated to the subject beings had its origins in the cult of Gaia. In justifying the claim, both the powers attributed to Gaia and the powers attributed to the relevant underworld gods are mentioned comparatively. Thus, it is claimed that the beings called the gods of the underworld are actually the personification of Gaia. The study also aims to show that the cult of Gaia was preserved and continued in the underworld gods that emerged in the later periods of Ancient Greek religion. CR - Apollodoros., Frazer, James, George. Bibliotheka Yunan Mitolojisi. çev. Nur Nirven. İstanbul: Pinhan Yayıncılık, 2. Basım, 2018. CR - Apollodorus. The Library, with an English Translation by Sir James George Frazer. in 2 Volumes. Cambridge: Harvard University Press, 1921. CR - Aeschylus. Aeschylus with an English Translation by Herbert Weir Smyth, Ph. D. in two volumes. 2. Eumenides. Herbert Weir Smyth, Ph. D. Cambridge: Harvard University Press, 1921. CR - Çelgin, Güler. Eski Yunanca Türkçe Sözlük, İstanbul: Alfa Basım Yayın Dağıtım, 2018. CR - Diodorus, Sicilus. The Library of History of Diodorus Sicilus, vol: III. Translation. Charles Henry Oldfather. 1939. Url: https://bit.ly/DiodorusWPT CR - Eliade, Mircea. Kutsal ve Kutsal-Dışı: Dinin Doğası. çev. Ali Berktay. İstanbul: Alfa Yayınları, 2. Basım, 2019. CR - Eliade, Mircea. Dinsel İnançlar ve Düşünceler Tarihi 1: Taş Devrinden Eleusis Mysterialarına. çev. Ali Berktay. İstanbul: Alfa Yayınları, 3. Basım, 2020 CR - Eliade, Mircea. Dinler Tarihine Giriş. çev. Lale Arslan Özcan. İstanbul: Alfa Yayınları, 4. Basım, 2022. CR - Erhat, Azra - Eyuboğlu, Sabahaddin. Hesiodos Eseri ve Kaynakları. çev. Azra Erhat, Sabahaddin Eyuboğlu. Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi, 1977. CR - Erhat, Azra. Mitoloji Sözlüğü. İstanbul: Remzi Kitabevi, 1996. Hippocrates. Hippocratic Oath. (Translated Michael North). National Library of Medicine. 2002. CR - Isocrates. Isocrates with an English Translation in three volumes, by George Norlin, Ph.D., LL.D. Cambridge: Harvard University Press;, William Heinemann Ltd. 1980. CR - Laertios, Diogenes. Ünlü Filozofların Yaşamları ve Öğretileri. Yunancadan çev. Candan Şentuna. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, Kazım Taşkent Klasik Yapıtlar Dizisi, 6. Basım, 2015. CR - Pausanias. Pausanias Description of Greece with an English Translation by W.H.S. Jones, Litt.D., and H.A. Ormerod, M.A., in 4 Volumes. Cambridge: Harvard University Press William Heinemann Ltd. 1918. CR - Phillips, E. D. (1939). Euripides Medea. Ed. by D. L. Page. Pp. lxviii + 190. Oxford: Clarendon Press, 1938. 7s. 6d. The Journal of Hellenic Studies, 59(1), 173–174. 1939. doi:10.2307/626976 CR - Rohde, Erwin. Psykhe, Yunanlarda Ruhlar Kültü ve Ölümsüzlük İnancı. çev. Özgüç Orhan. İstanbul: Pinhan Yayıncılık, 1. Basım, 2020. CR - Strabon. The Geography, vol: IV. Translated by. H. L. Jones. Cambridge: Harvard University Press, 1927. Url: https://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Roman/Texts/Strabo/9B*.html UR - https://doi.org/10.34247/artukluakademi.1453703 L1 - https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/3798599 ER -