TY  - JOUR
T1  - 10-27 Yaş Arası Genç Sporcularda Zihinsel Antrenman Algı Düzeyinin Sportif Sorunlarla Başa Çıkma Becerilerine Etkisi
TT  - The Effect of Mental Training Perception Level on Coping Skills with Sports Problems in Young Athletes Between the Ages of 10 and 27
AU  - Büyükbasmacı, Yunus Emre
PY  - 2025
DA  - April
Y2  - 2025
DO  - 10.52528/genclikarastirmalari.1454322
JF  - Gençlik Araştırmaları Dergisi
JO  - JYR
PB  - Gençlik ve Spor Bakanlığı
WT  - DergiPark
SN  - 2147-8473
SP  - 74
EP  - 92
VL  - 13
IS  - 35
LA  - tr
AB  - Bu çalışmanın amacı, genç sporcularda zihinsel antrenman algı düzeyinin sportif sorunlarla başa çıkma becerilerine etkisini incelemektir. Çalışmada veri toplama aracı olarak, Sporda Zihinsel Antrenman Envanteri ile Sportif Sorunlarla Başa Çıkma Becerileri Envanteri kullanılmıştır. Çalışmanın örneklemleri, olasılıkdışı örneklem seçim modellerinden amaçsal ve teorik örneklem seçim tekniği kullanılarak belirlenmiştir. Araştırmada toplam 167 genç sporcu yer almıştır. Çalışma öncesinde kurulan hipotezleri test etmek amacıyla ilk olarak normallik testi, sonrasında sırasıyla tanımlayıcı istatistik, korelasyon ve çoklu regresyon analizi uygulanmıştır. Araştırmanın sonunda, sporda zihinsel antrenman ve sportif sorunlarla başa çıkma becerileri algıları arasında, olumlu yönde ve orta düzeyde anlamlı bir ilişki tespit edilmiştir.
KW  - Zihinsel Antrenman
KW  - Sportif Sorunlar
KW  - Başa Çıkma
KW  - Sporcu
N2  - The aim of this study is to investigate the effect of mental training perception level on the coping skills of young athletes when faced with sports problems. In the study, the “Sport Mental Training Questionnaire” and and the “Inventory of Coping Skills with Sports Problems” were used as data collection tools. The samples of the study were determined using the “Purposive and Theoretical Sampling Selection Technique” from the non-probability sample selection models. A total of 167 young athletes participated in the study. In order to test the hypotheses established prior to the study, a normality test was first carried out, followed by descriptive statistics and a correlation and regression analysis. At the end of the study, a positive and moderately significant correlation was found between the perception of mental training in sport and coping skills with sports problems.
CR  - Akandere, M., Aktaş, S. ve Er, Y. (2018). Zihinsel antrenman ve spor. Türkiye Barolar Birliği, 5, 60-74.
CR  - Aktepe, K. (2013). Sporda zihinsel antrenman. Nobel Akademik Yayıncılık.
CR  - Altıntaş, A. ve Akalan, C. (2008). Zihinsel antrenman ve yüksek performans. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi 6(1), 39-43. https://doi.org/10.1501/Sporm_0000000131
CR  - Anderson, S. A., Haraldsdottir, K. ve Watson, D. (2021). Mindfulness in athletes. Current Sports Medicine Reports, 20(12), 655-660. https://doi.org/10.1249/jsr.0000000000000919
CR  - Andrew, D. P., Pedersen, P. M. ve McEvoy, C. D. (2019). Research methods and design in sport management. Human Kinetics.
CR  - Babbie, E. (2020). The Practice of Social Research (15th ed.). Cengage Learning.
CR  - Bedir, D., Erhan, S. E., Güler, M. Ş. ve Ağduman, F. (2015). Sporcuların psikolojik becerilerini değerlendirme ölçeği’nin türkçe geçerlilik güvenirlik çalışması. Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 17(1), 59-71.
CR  - Behnke, M., Tomczak, M., Kaczmarak, L., Komar, M. ve Gracz, Z. (2017). The sport mental training questionnaire: Development and validation. Current Psychology, 37(1), 1-13.
CR  - Beauchamp, P. H., Halliwell, W. R., Fournier, J. F. ve Koestner, R. (1996). Effects of cognitive-behavioral psychological skills training on the motivation, preparation, and putting performance of novice golfers. The Sport Psychologist, 10(2), 157-170.
CR  - Beşler, H. K. (2020). Zihinsel antrenmanın futbol antrenörlerinin zihinsel dayanıklılık ve problem çözme becerilerine etkisi [Yayımlanmamış doktora tezi].  Eskişehir Anadolu Üniversitesi.
CR  - Bilgi, F. (2019). Elit bayan voleybolcuların imgeleme biçimlerinin belirli değişkenler açısından incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. İstanbul Üniversitesi.
CR  - Blumenstein, B. ve Orbach, I. (2020). Periodization of psychological preparation within the training process. International Journal of Sport and Exercise Psychology, 18(1), 13-23. https://doi.org/10.1080/1612197X.2018.1478872
CR  - Büyükbasmacı, Y. E. (2023). Uygulamalı egzersiz ve spor psikolojisi. Nobel Akademik Yayıncılık.
CR  - Büyüköztürk, Ş. (2009). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Pegem Yayınları.
CR  - Carter, R. (2013). Beyin kitabı. (Ömer Çiftçi, Çev.). Alfa Basın Yayım.
CR  - Chaari, F., Boyas, S., Sahlia, S., Fendria, T., Harrabia, M. A., Rebaia, H. ve Rahmani A. (2022). Postural balance asymmetry and subsequent noncontact lower extremity musculoskeletal injuries among Tunisian soccer players with groin pain: A prospective case control study. Gait & Posture 98, 134–140. https://doi.org/10.1016/j.gaitpost.2022.09.004
CR  - Cohen, J. (1988). Statistical power analysis for the behavioral sciences (2th ed.). Lawrence Erlbaum Associates.
CR  - Crocker, P. R. E., Alderman, R. B. ve Smith, F. M. R. (1988). Cognitive-affective stress management training with high performanceyouth volleyball players: Effects on affect, cognition, and performance. Journal of Sport and Exercise Psychology, 10(4), 448-460.
CR  - Curry, L. ve Maniar, S. (2003). Academic course combining psychological skills training and life skills education for university students and student-athletes. Journal of Applied Sport Psychology, 15(3), 270-277. https://doi.org/10.1080/10413200305384
CR  - Çat, N. (2023). Zihinsel antrenman becerileri ve tekniklerinin zihinsel dayanıklılık ile ilişkisinin incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi.
CR  - Ciftçi, M. C., Tolukan, E, ve Yılmaz, B. (2021). Sporcuların zihinsel antrenman becerileri ile sürekli sportif öz güven düzeyleri arasındaki ilişki. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 26(1), 151-162.
CR  - Dağdeviren, İ. C., Kök, M., Düz, N. ve Manav, Ö. (2024). Beden eğitimi ve spor öğretmenlerinin karşılaştıkları sorunların tespiti ve çözüm önerileri. Usbilim Sosyal Bilimler Dergisi, 6(10), 37–61.
CR  - Dillard, J. P. (2020). Currents in the study of persuasion. Routlegde.
CR  - Dziembowska, I., Izdebski, P., Rasmus, A., Brudny, J., Grzelczak, M., ve Cysewski, P. (2016). Effects of heart rate variability biofeedback on EEG alpha asymmetry and anxiety symptoms in male athletes: A pilot study. Applied Psychophysiology and Biofeedback, 41(2), 141-150.
CR  - Eklund, R. C. ve Tenenbaum, G. (2014). Enyclopedia of sport and exercise psychology. Sage Publications.
CR  - Ekmekçi, R. (2016). Hakemlikte zihinsel hazırlık. Nobel Yayınevi.
CR  - Ekmekçi, R. (2022). Sporda zihinsel antrenman (Bir Adım Önde). Detay Yayıncılık.
CR  - Elliott, J. A. (2003). The effects of psychological skills training on the cognitions and performance of high school softball players [Yüksek lisans tezi]. Michigan State Üniversitesi.
CR  - Erman, M. Y., Turhan, M. Ö. ve Sarı, C. (2023). Sporcuların zihinsel antrenman düzeyleri ile sporda mücadele ve tehdit algılarının incelenmesi. Gazi Journal of Physical Education and Sports Sciences, 28(1), 32-41.
CR  - Gençer, E. (2020). Sosyal bilimlerde araştırma yaklaşımları çerçevesinde din eğitimi biliminde kullanılan yöntem ve teknikler. Kalemname, 5(9), 182–219.
CR  - Gençlik ve Spor Bakanlığı. (2025). Uluslararası Gençlik Değişim Programı Başvuruları Başladı. Gençlik ve Spor Bakanlığı. https://genclikhizmetleri.gov.tr/genclik-merkezlerine-yonelik-uluslararasi-genclik-programlari-basvurulari-basladi/. Erişim Tarihi: 28 Şubat 2025.
CR  - George, D.  ve Mallery, M. (2010). SPSS for windows step by step: A simple guide and reference, 17.0 update (10th ed.). Pearson.
CR  - Golby, J. ve Wood, P. (2016). The effect of psychological skills training on mental toughness and psychological well-being of student-athletes. Psychology, 7(1), 901-913. http://dx.doi.org/10.4236/psych.2016.76092
CR  - Guszkowska, M. ve Wojcik, K. (2021). Effect of mental toughness on sporting programme: Review of studies. Baltic Journal Of Health And Physical Activity, 13(7), 1-12.
CR  - Güneş, G. (2023). Voleybolcuların zihinsel antrenman düzeyleri ve zihinsel dayanıklılık arasındaki ilişki [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. İstanbul Nişantaşı Üniversitesi.
CR  - Hecker, J. E. ve Kaczor, L. M., (1988). Application of imagery theory to sport psychology. Journal of Sport and Exercise Psychology 10, 363-373.
CR  - Hillier, A. (2007). Beynin Gizli Güçleri. Safir Yayınevi.
CR  - Holt, N. L., Berg, K. ve Tamminen, K. A. (2007). Tales of the unexpected: Coping among female collegiate volleyball players. Research Quarterly for Exercise and Sport, 78(2), 117-132. https://doi.org/10.1080/02701367.2007.10599409
CR  - Hopper, S.I., Murray, S. L., Ferrara, L. C. ve Singleton, J. K. (2019). Effectiveness of diaphragmatic breathing for reducing physiological and psychological stress in adults. A Quantitative Systematic Review, 17(9),1855-1876.
CR  - Jordan, F. (2017). “How to stimulateyour vagus nerve for better mental health”. Erişim Adresi: https://www.providence.org. Erişim Tarihi: 28 Şubat 2025.
CR  - Jiménez Morgan, S. ve Molina Mora, J. A. (2017). Effects of heart rate variability biofeedback on performance: A systematic review. Applied Psychophysiology and Biofeedback, 42(3), 235–245.
CR  - Karaağaç, S. ve Şahan, H. (2021). Bireysel ve takım sporlarında optimal performans duygu durumu ve zihinsel antrenman ilişkisinin incelenmesi. Uluslararası Türk Spor ve Egzersiz Psikolojisi Dergisi, 1(1) 26-39.
CR  - Karaca, R. ve Gündüz, N. (2021). Oryantiring sporcularında zihinsel antrenman ve performans ilişkisinin incelenmesi. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi 19(1), 99-115. https://doi.org/10.33689/spormetre.719991
CR  - Karakoç, B. (2023). 15-21 Yaş Okçuluk sporcularında zihinsel antrenmanın atış puanı ve zihinsel dayanıklılık düzeyleri üzerindeki etkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. İstanbul Gelişim Üniversitesi.
CR  - Klien, T. G. (2012). Proactive coping, psychological skills, self-talk, coping self-efficacy and performance in collegiate baseball and softball athletes [Yüksek lisans tezi]. Texas Üniversitesi.
CR  - Koç, K. (2018). Beden eğitimi ve spor öğretmenliği adaylarının liderlik özellikleri ile sosyal problem çözme becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Spor Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 3(2), 223-232. https://doi.org/10.25307/jssr.328103
CR  - Konter, E. (1999). Uygulamalı spor psikolojisinde zihinsel antrenman. Bağırgan Yayınları.
CR  - Koruç, Z. ve Bayar, P. (2004). Zihinsel antrenman ve spor. Sporda Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 26(1), 1-8.
CR  - Lagos, L., Vaschillo, E., Vaschillo, B., Lehrer, P., Bates, M. ve Pandina, R. (2008). Heart rate variability biofeedback as a strategy for dealing with competitive anxiety: A case study. Biofeedback, 36(3), 109-115.
CR  - Lazarus, R. S. ve Folkman, S. (1984). Stress, appraisal, and coping. Springer.
CR  - Li-Wei, Z., Qi-Wei, M., Orlick, T. ve Zitzelsberger, L. (1992). The effect of mental imagery training on performance enhancement with 7-10-year-old children. The Sport Psychologist, 6(3), 230-241. https://doi.org/10.1123/tsp.6.3.230
CR  - Makaracı, M. (2022). Biyolojik geribildirim ile zihinsel antrenman programının sporcuların bilişsel beceri ve performansına etkisi [Yayımlanmamış doktora tezi]. Gazi Üniversitesi.
CR  - Mamassis, G. ve Doganis, G. (2004). The effects of a mental training program on juniors precompetitive anxiety, self-confidence, and tennis performance. Journal of Applied Sport Psychology, 16(2), 118-137.
CR  - Martin K.A. Moritz, S. (1999). Imagery use in sport. Sport Psychologist 1(7). 245-268.
CR  - Murathan, G. ve Bozyılan, E. (2020). Zihinsel Antrenman. Sporun Kavramsal Temelleri-4 (ss. 381-398). Efe Akademi Yayınları.
CR  - Neuman, W. L. (2014). Social Research Methods: Qualitative and Quantitative Approaches (7th ed.). Pearson.
CR  - Nicholls, A. R. ve Polman, R. C. J. (2007). Coping in sport: A systematic review. Journal of Sport Sciences, 25(1), 11-31. https://doi.org/10.1080/02640410600630654
CR  - Özcan, V. (2017). Ortaokul öğrencilerinin spora özgü psikolojik yetenek seviyelerinin incelenmesi. [Doktora tezi]. Gazi Üniversitesi.
CR  - Özsubaşı, İ. H. (2023). Curling sporcularında zihinsel dayanıklılık, problem çözme becerisi ve sürekli kaygı durumlarının zihinsel antrenman yöntemleriyle geliştirilmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Atatürk Üniversitesi.
CR  - Patrick, T. D. ve Hrycaiko, D. W. (1998). Effects of a mental training package on an endurance performance. The Sport Psychologist, 12(3), 283-299.
CR  - Pusenjak, N., Grad, A., Tusak, M., Leskovsek, M. ve Schwarzlin, R. (2015). Can biofeedback training of psychophysiological responses enhance athletes’ sport performance? A practitioner’sperspective. The Physician and Sports Medicine, 43(3), 287-299.
CR  - Reigal, R. E., Vazguez-Diz, J, A., Morillo-Baro, J. P., Hernandez-Mendo, A, ve Morale Sanchez, V. (2020). Psychological profile, competitive anxiety, moods and self-efficacy in beach handball players. International Journal of Enviromental Research and Public Health, 17(1). 241. https://doi.org/10.3390/ijerph17010241
CR  - Schling, G. ve Gubelman, H. (1995). Erchaning performance with mental training. Eurapean perspectives on exercise and sport phychology. Human Kinetics Leeds.
CR  - Skvarla, L. A. ve Clement, D. (2019). The delivery of a short-term psychological skills training program to college dance students a pilot study examining coping skills and injuries. Journal of Dance Medicine & Science, 23(4), 159-166.
CR  - Smith, R. E., Schutz, R. W., Smoll, F. L. ve Ptacek, J. T. (1995). Development and validation of a multidimensional measure of sport-specific psychological skills: The athletic coping skills inventory-28. Journal of Sport & Exercise Psychology, 17(4), 379-389. https://doi.org/10.1123/jsep.17.4.379
CR  - Sunay, H. ve Kaya, B. (2019). Türk spor yönetimindeki mevcut sorunlarla ilgili antrenörlerin görüşleri. Spor ve Performans Araştırmaları Dergisi, 10(3), 301-311.
CR  - Thelwell, R. C, ve Greenlees, I. A. (2001). The effects of a mental skills training package on gymnasium triathlon performance. The Sport Psychologist, 15(2), 127-141.
CR  - Tomiyama, A. J. (2018). Annual review of psychology stress and obesity. Annual Review of Psychology, 70(5), 703-718. https://doi.org/10.1146/annurev-psych-010418-102936
CR  - Ural, A. ve Kılıç, İ. (2011) Bilimsel Araştırma Süreci ve SPSS ile Veri Analizi. Detay Yayıncılık.
CR  - Urhan, Ş. ve Fişne, M. (2022). Çift Kariyer Yapan Milli Sporcu Öğrencilerin Yaşadıkları Problemlerin İncelenmesi. Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 3(3), 59-67.
CR  - Vealey, R. S. (2007). Mental skills trainning in sport. Handbook of Sport Psychology, 3, 287-309. https://doi.org/10.1002/9781118270011.ch13
CR  - Vidic, Z. ve Cherup, N. P. (2022). Take me into the ball game: An examination of a brief psychological skills training and mindfulness-based intervention with basebaall players, International Journal of Sportand Exercise Psychology, 20(2), 612-629. https://doi.org/10.1080/1612197X.2021.1891120
CR  - Vishwanth, T., Eshwara, K. A. ve Manjunatha S. K. (2019). Effect of mental imagery intervention on anxiety, self-confidence and basketball free throw performance. International Journal of Physiology, Nutrition and Physical Education, 4(1), 400-402
CR  - Walter, N., Nikoleizig, L. ve Alfermann, D. (2019). Effects of self-talk training on competitive anxiety, self-efficacy, volitional skills, and performance: An intervention study with junior sub-elite athletes. Sports, 7(148), 1-20.
CR  - Wang, C., Vargas, J. T., Stokes, T., Steele, R. ve Shrier, L. (2019). The acute: Chronic workload ratio: Challenges and prospects for improvement. Arxiv. https://arxiv.org/abs/1907.05326
CR  - Weinberg, R. S. ve Gould, D. (2015). Foundations of sport and exercise psychology. Human Kinetics.
CR  - Wolframm I. A. ve Micklewright, D. (2011). Pre-competitive levels of arousal and self-confidence among elite and non-elite equestrian riders. Journal of Vetenary Behavior, 6(5), 267-275.
CR  - Yarayan, Y. E. ve İlhan, E. L. (2018). Sporda Zihinsel Antrenman Envanteri'nin (SZAE) Uyarlama Çalışması. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 23(4), 205-218.
CR  - Yıldız, K. (2016). Bilgi ve iletişim teknolojileri boyutuyla spor ve iletişim. Nobel Akademik Yayıncılık.
CR  - Yousefi, Z., Abedi, M., Baghban, I., Eatemadi, O. ve Abedi, A. (2011). Personal and situational variables, and career concerns: Predicting career adaptability in young adults. The Spanish Journal of Psychology, 14(1), 263-271.  https://doi.org/10.25307/jssr.328103
UR  - https://doi.org/10.52528/genclikarastirmalari.1454322
L1  - https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/3801258
ER  -