TY - JOUR T1 - Mohamad el-Merheb, Political Thought in the Mamluk Period: The Unnecessary Caliphate TT - Mohamad el-Merheb, Political Thought in the Mamluk Period: The Unnecessary Caliphate AU - Ötenkaya, Yusuf PY - 2024 DA - June Y2 - 2024 JF - Kitabiyat İlahiyat Araştırmaları İnceleme-Eleştiri Dergisi JO - Kitabiyat PB - Samsun University WT - DergiPark SN - 3023-6584 SP - 71 EP - 79 VL - 2 IS - 1 LA - tr AB - Bu çalışma, Groningen Üniversitesi öğretim üyelerinden Mohamad el-Merheb’in doktora tezine dayanarak İslam siyaset düşüncesi alanındaki mevcut okuma ve yorumlama pratiklerini eleştirel bir şekilde incelemektedir. Araştırmacıların subjektif yaklaşımlarının oluşturduğu baskın paradigmaları eleştiren El-Merheb, klasik İslam düşünürlerinin emir ya da sultanların iktidarını meşrulaştırma amacı taşıyıp taşımadığını sorgulamaktadır. Çalışma, İslam hukukunun genişleyen devlet yönetimi için uygun olmadığı yönündeki indirgemeci görüşlere karşı çıkarak, Şeriat'ı farklı adalet teorilerini içeren dinamik bir sistem olarak yeniden yorumlamaktadır. El-Merheb, İbn Cemaa'nın keyfi gücü sınırlama ve hukukun üstünlüğünü tesis etme çabalarını vurgularken, Memlük döneminde Sufizmin siyasal etkisini ayrıntılı olarak ele almakta ve tasavvufun fıkha alternatif olarak değil, siyasal hayatta etkin bir güç olarak görülmesi gerektiğini savunmaktadır. Çalışma, önemli figürler ve metinler aracılığıyla İslam siyaset düşüncesine dair yeni perspektifler sunmaktadır. Metodolojik titizliği ve bağlamsalcı analiziyle El-Merheb, Memlük dönemi siyasi fikirlerinin karmaşıklığını ve çeşitliliğini derinlemesine kavramayı sağlayarak İslam tarihi ve siyaset düşüncesi alanına önemli bir katkı sunmaktadır. KW - İslam KW - Siyaset KW - Düşünce KW - Halifelik KW - Memlûk N2 - تستند هذه الدراسة إلى أطروحة الدكتوراه لمحمد المرهب في جامعة خرونينغن، وتتناول بالنقد الممارسات الحالية في قراءة وتفسير الفكر السياسي الإسلامي. ينتقد المرهب النماذج السائدة التي تشكلت بفعل الرؤية الذاتية للباحثين، ويشكك في ما إذا كان المفكرون الإسلاميون الكلاسيكيون يهدفون إلى إضفاء الشرعية على سلطة الأمراء أو السلاطين. كما تتحدى الدراسة الآراء التبسيطية التي ترى أن الفقه الإسلامي غير مناسب لإدارة الدولة، وتعيد تفسير الشريعة كنظام ديناميكي يشمل نظريات مختلفة عن العدالة. ويبرز المرهب جهود ابن جماعة في تقييد السلطة التعسفية وتأسيس سيادة القانون، ويدرس بالتفصيل التأثير السياسي للتصوف في فترة المماليك، مدعياً أن التصوف يجب أن يُنظر إليه كقوة مؤثرة في الحياة السياسية بدلاً من كونه بديلاً عن الفقه الإسلامي. كما تقدم الدراسة وجهات نظر جديدة عن الفكر السياسي الإسلامي من خلال تحليل الشخصيات والنصوص الهامة. وبفضل الدقة المنهجية والتحليل السياقي، يقدم عمل المرهب فهماً عميقاً لتعقيد وتنوع الأفكار السياسية في عصر المماليك، مما يساهم بشكل كبير في مجالي التاريخ الإسلامي والفكر السياسي. UR - https://dergipark.org.tr/en/pub/kitabiyatilahiyat/issue//1485377 L1 - https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/3936035 ER -