TY  - JOUR
T1  - NÖROBILIM VE NÖROTEKNOLOJININ YENI SORUNSALI: BEYIN HAKKI VE BEYIN GÜVENLIĞI
AU  - Ergün, Ragıp
PY  - 2024
DA  - December
Y2  - 2024
DO  - 10.56671/hafizadergisi.1492072
JF  - HAFIZA
JO  - H-IJSS
PB  - Akif AKTO
WT  - DergiPark
SN  - 2687-6620
SP  - 72
EP  - 83
VL  - 6
IS  - 2
LA  - tr
AB  - Bu çalışma insanın “insan” olma vasıflarını ihtiva eden beynin, nöro-bilim ve teknolojiler aracılığıyla güvenliğinin tehdit edilmesi ve özgür iradenin kontrol merkezi olarak kullanım hakkı bağlamında bir hak olması ve öyle kalması meselesini ele almaktadır. Özellikle 21. yüzyılda nörobilim ve nöroteknoloji alanlarında yaşanan dramatik gelişmeler nedeniyle, çalışmaların mahiyetinin tıp/fen bilimleri alanlarının dışına taşmasına neden olmuştur. Ayrıca ilgili gelişmeler ile şifa ve tedavinin konusu olması gereken çalışmalar bireysel ve sosyal problemlerin çıkma ihtimalini içinde barındırmaya başlamıştır. Özellikle BCI’lar (Brain Computer Interface - Beyin-Bilgisayar Arayüzleri), nörolink ve metaverse gibi çalışmalar ile insan beynine doğrudan ya da dolaylı müdahaleyi mümkün kılması hukuki bir sorunsalı da gündeme getirmiştir. Çünkü insanın irade merkezi ve insanî sıfatlarının bulunduğu yönetim alanının dışarıdan manipüle edilme riski insanın doğal hakkı olarak beynin ve onun güvenliğinin tartışmaya açılmasına neden olmuştur. Ayrıca hem ulusal hem de uluslararası hukukta ilgili konuda ciddi boşluklar söz konusudur. Bu bağlamda gelinen noktanın tespiti ve hukuki sınırlarının ne olabileceği meselesi ileride yaşanabilecek daha büyük sorunların engellenmesi bağlamında oldukça önem taşımaktadır.
KW  - Nörobilim
KW  - Nöroteknoloji
KW  - Transhümanizm
KW  - Beyin Hakkı
KW  - Beyin Güvenliği.
CR  - Aslan, Seyfettin ve Taylan, Ömer (2021). “Covid-19 Pandemisi ve Dijital Teknolojilerin Dönüşümü”,
M. E. Kurt, Ö. Taylan, A. V. Koçal ve O. Tatlıcıoğlu (Ed.), Covid-19 Pandemisinin Sosyal
Bilimlerdeki Yansımaları içinde (18-25). Astana Yayınları: Ankara.
Alston, P. (1984). Conjuring up New Human Rights: A Proposal for Quality Control, The American
Journal of International Law. 78(3), 607-621.
UR  - https://doi.org/10.56671/hafizadergisi.1492072
L1  - https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/3965482
ER  -