TY - JOUR T1 - Burdur Yeşilova’da Tespit Edilen Zili Yaygılar TT - Zili Rugs Identified in Burdur Yesilova AU - Aydın, Bengü AU - Genç, Mustafa PY - 2024 DA - October Y2 - 2024 DO - 10.32547/artvision.1496009 JF - Art Vision PB - Ataturk University WT - DergiPark SN - 2822-3144 SP - 152 EP - 167 VL - 30 IS - 53 LA - tr AB - Türk el dokuma kültürü içerisinde zili dokumalar genellikle konargöçer grupların yaygın olarak dokuyup kullandığı maddi kültür ürünlerindendir. Burdur ve çevresi Yörük Türkmen kültürünün halen devam ettiği ender yörelerdendir. Burdur Yeşilova ilçesi ise bir yanıyla kışları Antalya’da yaşayan konargöçerler grupların yaylağı, diğer yandan Denizli’deki Yörüklerin yerleştiği bir konumdadır. Bu konum dokumaların farklılığındaki temel unsurlardan biridir. Yeşilova çok farklı konargöçer ve dokuma çeşitliliğine sahiptir. Bunların önemli bir bölümünü de yaygı amaçlı yapılan zililer oluşturur. Araştırma kapsamında Yeşilova’ya ait 36 köyde alan araştırması yapılmıştır. Bu kapsamda beş köyde dokuma örnekleri tespit edilememiş 31 köyde 210 yaygı zili örneği tespit edilmiştir. Desen ve malzeme açısından bir sınıflandırma yapılmış ve içlerinden 20 dokuma bu araştırmaya dâhil edilmiştir. Zili dokumalarının malzeme ve teknik analizleri yapılmıştır. 20 dokumadan 16 adedi düz zili, dördü ise çapraz zilidir. Geçmiş örnekler günümüzde yaşam tarzının değişmesinden dolayı yapılmasa da kayıt altına alınarak gelecek nesillere kültürel miras olarak aktarılması sağlanmıştır KW - Burdur KW - Yeşilova KW - Dokuma KW - Zili KW - Yörük CR - Ak, M. (2015). Teke yörükleri (1800-1900). Atatürk Kültür Merkezi Yayınları. CR - Ak, M. (2018). Teke adı ve yöresi üzerine. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10(30), 1019-1040. https://doi.org/10.14520/adyusbd.494027 CR - Akbil, F. (1997). Bergama dokumaları cicim-sili. Türkiyemiz Dergisi, (21), 12-20. CR - Akoğlu, F. (2020). Cumhuriyet döneminde Denizli’de dokumacılığın gelişimi (Tez No. 632340) [Yüksek lisans tezi, Pamukkale Üniversitesi]. YÖK Tez Merkezi. CR - Aydın, B., & Genç, M. (2021). Sarı renk veren (cehri, muhabbet çiçeği, papatya ve defne) boyar maddelerin pamuklu kumaşların boyanmasındaki haslıkların tespiti. Art-E Sanat Dergisi, 14(28), 831-845. https://doi.org/10.21602/sduarte. 1014017 CR - Burdur Valiliği. (t.y.). Yeşilova. T.C. Burdur Valiliği. http://www. burdur.gov.tr/yesilova CR - Demirci, D., & Çelik, M. (2020). Burdur müzesi’nde yer alan düz dokuma yaygılar. Art-e Sanat Dergisi, 13(25), 362-394. https://doi.org/10.21602/sduarte.684355 CR - Genç, M., & Aydın, B. (2024). 7th new insect species with high potential to be used in the production of a natural red dye: Dactylopius opuntiae (Cockerell, 1896) (Hemiptera: Dactylopiidae). Textile Research Journal, 94(3-4), 477-483. https://doi.org/10.1177/00405175231215098 CR - Halaçoğlu, Y. (2009). Anadolu’da aşiretler, cemaatler, oymaklar (1453-1650) (Cilt 6). Türk Tarih Kurumu Basımevi. CR - Işık, Y. (2012). Tunceli el sanatları. T.C. Tunceli Valiliği Yayınları. https://www.kalkinmakutuphanesi.gov.tr/assets/upload/dosyalar/tunceli-el-sanatlari.pdf CR - Karaca, B. (2002). XV.-XVI yüzyıllarda Teke Sancağı. Fakülte Kitabevi. CR - Kuzucu, H. (t.y.). Burdur tarihi geçmişi üzerine. Burudur Tarihi. http://www.burdurtarihi.com/burdurtarihigecmisiuzerine.htm CR - Megep. (2013). El sanatları teknolojisi: Zili dokuma. T.C. Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları. https://acikders.ankara.edu.tr/pluginfile. php/121272/mod_resource/content/1/Zili%20Dokuma.pdf CR - Özçelik, H. (2016). Burdur ili bitki envanteri (ekonomik, nadir ve endemik bitkileri). Burdur Belediyesi Kültür Yayınları. CR - Resmi Gazete. (1936). Yeniden dokuz kaza teşkiline ve kadrolarda bazı değişiklik yapılmasına dair kanun [Sayı: 3330, Kanun No: 3012). https://www.resmigazete.gov.tr/arsiv/3330.pdf CR - Sarı, S. (2008). XV.-XVI. yüzyıllarda Menteşe, Hamid ve Teke Sancağı yörükleri (Tez No. 215695) [Doktora tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi]. YÖK Tez Merkezi. CR - Soysaldı, A., & Aral, S. (2014). Burdur-Kapaklı köyü halılarının teknik ve desen özellikleri. Art-e Sanat Dergisi, 1(1), 15-28. https://doi.org/10.21602/sgsfsd.63829 CR - Sümer, F. (2013). Yörük. Diyanet İslam ansiklopedisi (s. 570) içinde. Diyanet Vakfı Yayınları. CR - Temurçin, K., Atayeter, Y., & Tozkoparan, U. (2019). Salda gölü ve çevresinin turizm potansiyeli ve Yeşilova ilçesi’nin sosyo-ekonomik yapısına etkisi. SDÜ Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2(47), 40-63. https://doi.org/10.35237/ sufesosbil.604016 CR - Türk Dil Kurumu (t.y.). Yörük. Türk Dil Kurumu sözlükleri içinde. 14.12.2023 tarihinde https://sozluk.gov.tr/ adresinden edinilmiştir. CR - Ürer, H. (1997). Emirdağ (Afyon) yöresi düz dokuma yaygıları (Tez No. 64329) [Yüksek lisans tezi, Ege Üniversitesi]. YÖK Tez Merkezi. CR - Yeşilova Belediyesi (t.y.). Kültür ve turizm. T.C. Yeşilova Belediyesi. http://www.yesilovabelediyesi.bel.tr/kultur-ve-turizm/ CR - Yeşilova Kaymakamlığı (t.y.). Yeşilova. T.C. Yeşilova Kaymakamlığı. http://www.yesilova.gov.tr/yesilova CR - Yeşilova MEB. (t.y.). İlçemizin tarihçesi. Yeşilova İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü. https://yesilova.meb.gov.tr/www/ilcemizin-tarih cesi/icerik/36 CR - Yılmaz, T., Berberoğlu, E., & Gülle, İ. (2019). Burdur’un doğası. Tarım ve Orman Bakanlığı VI. Bölge Müdürlüğü Yayınları. https://www.researchgate.net/publication/350431579_Burdur'un_Dogasi UR - https://doi.org/10.32547/artvision.1496009 L1 - https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/3982602 ER -