TY - JOUR T1 - ARSİN-YANBOLU VADİSİ’NDE BULUNAN TEK KEMER GÖZLÜ TAŞ KÖPRÜLER AU - Sarı, Yavuz PY - 2024 DA - December Y2 - 2024 DO - 10.31765/karen.1496975 JF - Karadeniz Araştırmaları Enstitüsü Dergisi JO - KAREN PB - Karadeniz Technical University WT - DergiPark SN - 2458-7680 SP - 265 EP - 295 VL - 10 IS - 22 LA - tr AB - Köprü mimarisi ile ilgili çalışmaları incelediğimizde gerek ülke genelinde gerekse Trabzon özelinde yetersiz olduğunu söyleyebiliriz. Söz konusu alana katkı sunmak amacıyla hazırlamış olduğumuz bu çalışmada, Trabzon’un Arsin ilçesi sınırları içerisinde yer alan Yanbolu Vadisi’ndeki dokuz köprü tanıtılıp değerlendirilmiştir. Esasen vadide hem derenin ana kolu hem de yan kolları üzerinde bulunan köprü sayısı çok daha fazladır. Ancak çalışma ana kol üzerinde inşa edilmiş köprülerle sınırlı tutulmuştur. 19. ve 20. yüzyıllara tarihlenen köprülerin beşi Karayolları Genel Müdürlüğü tarafından restore edilmiş dördü ise oldukça bakımsız durumdadır. Saha çalışmasıyla yerinde incelediğimiz köprüler özellikle plan-tasvir ve malzeme özellikleri açısından ele alınmıştır. İnşa edildikleri dere yatağının yapısına göre şekillenen köprüler tek kemer gözlü olup sivri veya yuvarlak kemerlidir. Bölgede ahşap malzemenin yaygın olmasına rağmen taşın daha dayanaklı olması hasebiyle köprülerde taş malzeme tercih edilmiştir. Bölge halkı tarafından kısıtlı imkanlarla inşa edilen köprülerde işlevsellik ön plana çıkarılmıştır. Mütevazi ölçülere sahip köprülerde süs öğelerine yer verilmemiştir. Köprüler, değerlendirme ve karşılaştırma bölümünde bölgede veya Anadolu’nun farklı noktalarında yer alan bazı köprü örnekleriyle karşılaştırılmıştır. Bu karşılaştırma bize oldukça benzer olduklarını göstermiştir. KW - Trabzon KW - Arsin KW - Yanbolu Vadisi KW - Köprü KW - Taş CR - Acar, Türkan (2016), “Uşak’ta Türk Dönemi Taş Köprüleri”, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 25, 23-45. CR - Akyol, Ceyhun, Güner, Sinan, Oğan, Yener, Aydın, Ekrem, Yüce, Rahime ve Uluyurt, Tuncay (2014), “Kırsal Alanların Turizm Potansiyelinin Belirlenmesi – Artvin İli Arhavi İlçesi Örneği”, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18/1, 249-271. CR - Alkan, Ahmet, Baykan, Orhan, Atalay, Ayhan, Baykan, Nesrin ve Öziş, Ünal (2011), "Su Yapısı Olarak Anadolu'daki Taş Köprüler", II. Su Yapıları Sempozyumu, 16-18 Eylül 2011, Diyarbakır: TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası Yayınları, 13-24. CR - Altınsapan, Erol (2001), Tek Kemer Gözlü Rize Köprüleri, Eskişehir: T.C. Anadolu Üniversitesi Yayınları. CR - Atak, Erkan ve Acıoğlu, Yusuf (2020), “Kocaeli’ndeki Osmanlı Dönemi Taş Köprüler”, Çanakkale Araştırmaları Türk Yıllığı, 29, 55-86. UR - https://doi.org/10.31765/karen.1496975 L1 - https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/3987115 ER -