TY - JOUR T1 - Sürdürülebilirlik Bağlamında Sanatsal Pratikler TT - ARTISTIC PRACTICES IN THE CONTEXT OF SUSTAINABILITY AU - Sarnıç, Kamuran Özlem AU - Çelikoğlu, Hanife AU - Çamalan, Vedat PY - 2025 DA - September Y2 - 2025 DO - 10.47571/sanatyorum.1501092 JF - Sanat ve Yorum PB - Ataturk University WT - DergiPark SN - 2822-2865 SP - 1 EP - 9 IS - 46 LA - tr AB - Bu araştırmada farklı uygulama biçimlerine sahip çeşitli dallardaki sanatçıların sürdürülebilirlikolgusunu eserlerine nasıl dahil ettikleri incelenmiş, sanat ve sürdürülebilirlik arasındaki ilişki değerlendirilmiştir. Detaylı bir literatür taraması yapılarak sürdürülebilirlik kavramıyla ilgili farkındalığın tarihsel süreci ve buna bağlı uygulama biçimlerinin gelişimi ele alınmıştır. Elde edilen bilgilerlesürdürülebilirlikle bağlantılı sanatsal pratiklerin sınıflandırılması araştırmanın önemli bir kısmınıoluşturmaktadır. Sınıflandırma yapılırken çağdaş sanatta bu konuya örnek olabilecek sanatçılarıneserleri, malzeme ve farkındalık odaklı olmak üzere iki ana gruba ayrılmıştır. Malzeme odaklı sanatsal üretim pratikleri, sanatçıların kendi üslupları çerçevesinde geri dönüştürülmüş, sürdürülebilirmalzemeler kullanılarak tasarlanmış eserleri kapsamaktadır. Bu eserler, izleyicide farkındalık oluşturmakta ve sürdürülebilirliği teşvik etmektedir. Bir diğer ana başlık olan farkındalık odaklı sanatsalpratiklerde ise, örneklerle sürdürülebilirliği kavramsal anlamda ele alarak, toplumu harekete geçirme ve değişimi tetikleme isteği içeren sanatsal yapıtlar irdelenmiştir. Her iki başlıkta da sanatçılarınteknik ve üslubu göz önünde bulundurularak eser okumaları yapılmış, elde edilen bulgular betimleyici yaklaşımla yorumlanarak sürdürülebilirlik bağlamında değerlendirilmiştir. Araştırmanın sonucunda bulgulara ilişkin değerlendirmelerin sanatta sürdürülebilirlik kavramı bağlamında araştırmacıların, tasarımcıların ve sanatçıların bilinç düzeyini artırması, ayrıca yapılacak diğer araştırmalaraışık tutması beklenen en önemli yararlar arasındadır. Çağdaş sanat pratiklerinin yalnızca estetik hazuyandırmaması, toplumsal, çevresel ve sosyal sorunların farkındalığında ve çözümünde etkin bir rolalabilmesi, sanatın sürdürülebilirlik bağlamındaki önemini göstermektedir. KW - Sürdürülebilirlik KW - Disiplinlerarasılık KW - Karbon Ayak İzi KW - Sanat N2 - In this research, how artists in various branches with different forms of practice incorporate the phenomenon of sustainability into their works has been examined, and the relationship between art andsustainability has been evaluated. By conducting a detailed literature review, the historical processof awareness of the concept of sustainability and the development of related forms of practice havebeen discussed. With the information obtained, the classification of artistic practices related to sustainability constitutes an important part of the research. During the classification, the works of artists who can be an example of this issue in contemporary art are divided into two main groups:material and awareness oriented. Material-oriented artistic production practices include works designed using recycled, sustainable materials within the framework of the artists' own styles. In bothtitles, the artworks were read by considering the technique and style of the artists, and the findingsobtained were interpreted with a descriptive approach and evaluated in the context of sustainability.As a result, the evaluations regarding the findings are expected to increase the awareness level ofresearchers, designers and artists in the context of the concept of sustainability in art, and also toshed light on the other research to be conducted. The fact that contemporary art practices do notonly create aesthetic pleasure but also play an active role in the awareness and solution of social,environmental and societal problems shows the importance of art in the context of sustainability. CR - Adeyemi, J. (2022). Aesthetic influences of cultural nationalism and decolonisation. In S. Adesina, S. Okunola, & O. Ojebode (Eds.), Decolonising African studies (Bölüm 4). https://doi.org/10.1007/978-3-031-17534- 3_ CR - Akdemir, İ., & Korkmaz, F. D. (2021). Sürdürülebilirlik bağlamında moda ve sanat ilişkisi. İnönü Üniversitesi Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 10(1), 191–207. CR - Aslan, T. (2022). Sürdürülebilir tüketim davranışları üzerine sürdürülebilir sanat. Yıldız Journal of Art and Design, 9(2), 104–114. CR - Aydın, İ., & Zümrüt, Y. (2013). Doğa ve sanat ekseninde farklı yaklaşımlar. Sanat ve Tasarım Dergisi, 4(4), 53–78. CR - Binboğa, E. B., & Enes, E. (2021). Atık kot giysilerden ileri dönüşüm yöntemi ile sanat eseri oluşturulması: Deniz Sağdıç’ın portre çalışmalarının incelenmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Art-e Sanat Dergisi, 14(28), 892–901. CR - Kocataş, A. (1999). Ekoloji ve çevre biyolojisi. Dora Yayınları. CR - Mamur, N. (2017). Ekolojik sanat: Çevre eğitimi ile sanatın kesişme noktası. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(3), 1000–1016. CR - Vester, F. (1997). Ekolojinin anlamı, evrendeki bütünsellik ağının kavranması. Arıtan Yayınları. CR - İnternet Kaynakça Artsy. (2023). Zaria Forman Fellsfjara, Iceland. Artsy. https://www.artsy.net/ show/winston-wachter-fine-art-zaria-forman-fellsfjara-iceland/info adresinden 22 Mart 2023 tarihinde alınmıştır. CR - Anatsui, E. (2024.). El Anatsui biography. https://elanatsui.art/biography adresinden 2 Şubat 2024 tarihinde alınmıştır. CR - Enchanted Living Magazine. (2014). Chasing the light. Enchanted Living Magazine. https://enchantedlivingmagazine.com/chasing-the-light/ adresinden 22 Mart 2023 tarihinde alınmıştır. CR - Ganz, S. (2023). Sayaka Ganz kişisel web sitesi. https://sayakaganz.com adresinden 23 Haziran 2023 tarihinde alınmıştır. CR - Ice Watch London. (2018). Ice Watch London. https://icewatch.london adresinden 29 Nisan 2023 tarihinde alınmıştır. CR - Sağdıç, D. (2023). Kişisel Instagram hesabı. Instagram. https://www.instagram.com/denizsagdicart/ adresinden 29 Mart 2023 tarihinde alınmıştır. CR - Singh, G. (2022). Deniz Sağdıç’s “0” Zero Point at Istanbul Airport transforms trash into artwork. Stir World. https://www.stirworld.com/ see-features-deniz-sagdic-s-0-zero-point-at-istanbul-airport-transforms-trash-into-artwork adresinden 1 Mayıs 2024 tarihinde alınmıştır. CR - Wikipedia. (2023). Pınar Yoldaş. Wikipedia. https://tr.wikipedia.org/wiki/ Pınar_Yoldaş adresinden 15 Haziran 2023 tarihinde alınmıştır. CR - Yoldaş, P. (2023). Pınar Yoldaş kişisel web sitesi. https://pinaryoldas.info/ WORK/Global adresinden 15 Haziran 2023 tarihinde alınmıştır. CR - Görsel Kaynakça Görsel 1. Buz Nöbeti (Ice Watch), Olafur Eliasson, 2014, Buz Kütleleri, Kopenhag. https://www.oggusto.com/sanat/sanatci/olafur-eliasson-hayati-eserleri-vebilinmeyenleri#Olafur_Eliasson_Kimdir?_ adresinden 2 Mayıs 2024 tarihinde alınmıştır. CR - Görsel 2. Denim Kumaş ile Üretilen Portre Çalışması Sırasında Atölyeden Bir An, Deniz Sağdıç. https://www.stirworld.com/see-features-deniz-sagdic-s-0-zero-point-atistanbul-airport-transforms-trash-into-artwork adresinden 1 Mayıs 2024 tarihinde alınmıştır. CR - Görsel 3. Earth’s Skin, El Anatsui, 2007, Alüminyum ve Bakır Tel, 449.6 x 1000.8 cm., Jack Shainman Galeri, New York. https://www.nytimes.com/2013/02/10/arts/design/a-million-pieces-ofhome-el-anatsui-at-brooklyn-museum.html adresinden 1 Mayıs 2024 tarihinde alınmıştır. CR - Görsel 4. Greenland No:60, Zaria Forman, 2013, Kâğıt Üzerine Pastel Resim, 30x44 inç. https://enchantedlivingmagazine.com/chasing-the-light/ adresinden 4 Kasım 2023 tarihinde alınmıştır. CR - Görsel 5. Küresel Isınma Yoga Stüdyosu (Global Warming Yoga Studio), Pınar Yoldaş, 2016. https://pinaryoldas.info/WORK/Global-Warming-Hot-Yoga-Studio-2016adresinden 11 Kasım 2023 tarihinde alınmıştır. CR - Görsel 6. Mikoto, Sayaka Ganz, 2017, Geri Dönüştürülmüş Plastikler, Detay, 244cm x 366cm x 244cm. https://sayakaganz.com/plastics/mikoto adresinden 1 Kasım 2023 tarihinde alınmıştır. CR - Görsel 7. Ready Remode Series, Deniz Sağdıç, 2022, 140x140cm. https://www.instagram.com/p/CqXgatoMm8N/?igshid=MzRlODBiNWFlZA= adresinden 1 Mayıs 2024 tarihinde alınmıştır. CR - Görsel 8. Ready Remode Series, Deniz Sağdıç, 2022, 140x140cm. https://www.instagram.com/p/CqXgatoMm8N/?igshid=MzRlODBiNWFlZA== adresinden 1 Mayıs 2024 tarihinde alınmıştır. UR - https://doi.org/10.47571/sanatyorum.1501092 L1 - https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/4005057 ER -