TY  - JOUR
T1  - Bulanık-PIPRECIA temelli MARCOS yöntemiyle Orta Doğu ülkelerinin askeri güçlerinin sıralanması
TT  - Ranking the military power of the Middle East countries using the MARCOS method based on Fuzzy-PIPRECIA
AU  - Atalay, Ömer
PY  - 2024
DA  - December
Y2  - 2024
DO  - 10.48146/odusobiad.1509888
JF  - Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi
JO  - ODÜSOBİAD
PB  - Ordu University
WT  - DergiPark
SN  - 1309-9302
SP  - 1577
EP  - 1592
VL  - 14
IS  - 4
LA  - tr
AB  - Bir ülkenin askeri gücü hem iç hem de dış tehditlere karşı en önemli caydırıcı gücüdür. Savunma harcamaları, personel yeterliliği, hava, kara ve deniz kuvvetleri güçleri bir ülkenin askeri anlamda ne kadar güçlü olduğunu ölçmeye yarayan en önemli unsurlardır. Bu çalışmada Orta Doğu'da yer alan ve Global Firepower sitesinde PwrIndx skoruna göre bu bölgede askeri güç sıralamasında ilk 10’da yer alan ülkelerin yeniden sıralamaları çok kriterli karar verme yöntemleri yardımıyla belirlenmeye çalışılmıştır. Çalışmada 10 alternatif, 5 ana kriter ve bu ana kriterlere ilişkin toplam 11 alt kriter dikkate alınmıştır. Alternatiflerin kriterlere ilişkin bilgileri Global Firepower isimli internet sitesinden alınmıştır. Kriter ağılıkları, subjektif ağırlıklandırma yöntemlerinden Bulanık-PIPRECIA yöntemiyle uzman görüşlerine dayalı olarak hesaplanmıştır. Alternatiflerilerin sıralamaları ise MARCOS yöntemi ile elde edilmiştir. Çalışmanın sonucunda en önemli ana kriter “Hava Kuvvetleri Gücü”, en önemli alt kriter ise “Saldırı Uçağı Sayısı” olarak tespit edilmiştir. Sıralamalarda ise PwrIndx skoruna yüksek oranda benzerlik gösteren bir neticeye ulaşılmıştır. PwrIndx puanına göre 1. sırada yer alan Türkiye 2. sıraya gerilemiş, 3. sırada yer alan Mısır ise 1. sıraya yükselmiştir. Son iki sırada yer alan Katar ve Kuveyt'in sıralamaları değişmemiştir.
KW  - Askeri Güç
KW  - ÇKKV
KW  - Bulanık Sayılar
KW  - PIPRECIA
KW  - MARCOS
N2  - A country's military power is its most important deterrent against both internal and external threats. Defense expenditures, personnel adequacy, air, land, and naval forces are the most important elements to measure how strong a country is militarily. In this study, the re-ranking of the countries in the Middle East, which are in the top 10 in the military power ranking in this region according to the PwrIndx score on the Global Firepower site, has been tried to be determined with the help of multi-criteria decision-making methods. In the study, 10 alternatives, 5 main criteria, and 11 sub-criteria related to these main criteria were considered. Information on the criteria of the alternatives was obtained from the Global Firepower website. Criteria weights were calculated based on expert opinions using the Fuzzy-PIPRECIA method, one of the subjective weighting methods. The rankings of the alternatives were obtained by the MARCOS method. As a result of the study, the most important main criterion was determined as "Air Force Power" and the most important sub-criterion as "Number of Attack Aircraft". In the rankings, a result highly similar to the PwrIndx score was reached. According to the PwrIndx score, Turkey, which ranked 1st, dropped to 2nd place, while Egypt, which ranked 3rd, rose to 1st place. The rankings of the last two countries, Qatar and Kuwait, remained unchanged.
CR  - Altın, F. G., Tunca, M. Z. ve Ömürbek, N. (2020). Entropi temelli SAW ve ARAS yöntemleri ile Nato ülkeleri askeri güçlerinin sıralanması. Alanya Akademik Bakış, 4(3), 731-753. https://doi.org/10.29023/alanyaakademik.646385
CR  - Aydın, Y. ve Eren, T. (2018). Savunma sanayiinde stratejik ürün için çok kriterli karar verme yöntemleri ile tedarikçi seçimi. Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, 7(1), 129-148. https://doi.org/10.28948/ngumuh.386379
CR  - Bakır, M., Akan, Ş. ve Özdemir, E. (2021). Regional aircraft selection with fuzzy PIPRECIA and fuzzy MARCOS: A case study of the Turkish airline industry. Facta Universitatis, Series: Mechanical Engineering, 19(3), 423-445. https://doi.org/10.22190/fume210505053b
CR  - Blagojević, A., Kasalica, S., Stević, Ž., Tričković, G. ve Pavelkić, V. (2021). Evaluation of safety degree at railway crossings in order to achieve sustainable traffic management: A novel integrated fuzzy MCDM model. Sustainability, 13(2), 832. https://doi.org/10.3390/su13020832
CR  - Bojanic, D., Kovač, M., Bojanic, M. ve Ristic, V. (2018). Multi-criteria decision-making in a defensive operation of the guided anti-tank missile battery: An example of the hybrid model fuzzy AHP-MABAC. Decision Making: Applications in Management and Engineering, 1(1), 51-66. https://doi.org/10.31181/dmame180151b
CR  - Chen, M. F., Tzeng, G. H. ve Ding, C. G. (2008). Combining fuzzy AHP with MDS in identifying the preference similarity of alternatives. Applied Soft Computing, 8(1), 110-117. https://doi.org/10.1016/j.asoc.2006.11.007
CR  - Dursun, D., Duran, B. ve Al, H. (2005). Ortadoğu Siyaseti Üzerine Notlar. Ortadoğu Yıllığı, 1, 311-332.
Ersöz, F. ve Kabak, M. (2010). Savunma sanayi uygulamalarinda çok kriterli karar verme yöntemlerinin literatür araştırması. Savunma Bilimleri Dergisi, 9(1), 97-125.
CR  - Global Firepower (2024). 20 Haziran 2024 tarihinde https://www.globalfirepower.com/ adresinden erişilmiştir.
CR  - Göleç, A., Gürbüz, F. ve Şenyiğit, E. (2016). Determination of best military cargo aircraft with multi-criteria decision-making techniques. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5(5), 87-101.
CR  - Hadad, SH, Metha, AR, Setiawansyah, S. ve Sulistiani, H. (2024). Evaluation of Salesperson Performance in the Sales Allowance Decision Support System Using the MARCOS and PIPRECIA Methods. Journal of Computer System and Informatics (JoSYC), 5(2), 477-486. https://doi.org/10.47065/josyc.v5i2.4863
CR  - Issa, A. (2006). Regional dynamics and deterrence: the middle east. Contemporary Security Policy, 25(1), 202-208. https://doi.org/10.1080/1352326042000290588
CR  - Kandemir, Y., Varol, T. ve Aslan, M. (2023). Silah gövdeleri için geliştirilen polimer kompozit malzemeler için çok kriterli karar verme yöntemleri ile doğal takviye malzemesinin seçimi. Gümüşhane Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 13(4), 911-926. https://doi.org/10.17714/gumusfenbil.1215620
CR  - Mishra, A. R., Rani, P., Pamucar, D. ve Saha, A. (2023). An integrated Pythagorean fuzzy fairly operator-based MARCOS method for solving the sustainable circular supplier selection problem. Annals of Operations Research, 342, 523-564. https://doi.org/10.1007/s10479-023-05453-9
CR  - Özdağoğlu, A., Keleş, M. K., Işıldak, B. ve Ustaömer, T. C. (2021). Performance evaluation of ground operations agents with grey piprecia and grey marcos. TRANSPORT & LOGISTICS: the International Journal, 21(51), 43-58.
CR  - Sánchez-Lozano, J.M., Serna, J. ve Dolón-Payán, A. (2015). Evaluating military training aircrafts through the combination of multi-criteria decision making processes with fuzzy logic. A case study in the
CR  - Spanish Air Force Academy. Aerospace Science and Technology, 42, 58-65. https://doi.org/10.1016/j.ast.2014.12.028
CR  - Shamalof, A. ve Eskandari, N. (2011, 12 Mart). Military-Political Strategy of NATO and Security Issues in the Middle East. https://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=1784206
CR  - SIPRI Arms Industry Database. (2023). https://www.sipri.org/databases/armsindustry
CR  - Stanujkic, D., Zavadskas, E. K., Karabasevic, D., Smarandache, F. ve Turskis, Z. (2017). The use of the pivot pairwise relative criteria importance assessment method for determining the weights of criteria. Romanian Journal of Economic Forecasting, 20(4), 116-133.
CR  - Stević, Ž., Pamučar, D., Puška, A. ve Chatterjee, P. (2020). Sustainable supplier selection in healthcare industries using a new mcdm method: measurement of alternatives and ranking according to compromise solution (marcos). Computers & industrial engineering, 140, 1-15. https://doi.org/10.1016/j.cie.2019.106231
CR  - Stević, Ž., Stjepanović, Ž., Božičković, Z., Das, D. K. ve Stanujkić, D. (2018). Assessment of conditions for implementing information technology in a warehouse system: A novel fuzzy piprecia method. 
Symmetry, 10(11), 586-614. https://doi.org/10.3390/sym10110586
CR  - Vesković, S., Stević, Ž., Karabašević, D., Rajilić, S., Milinković, S. ve Stojić, G. (2020). A new integrated fuzzy approach to selecting the best solution for business balance of passenger rail operator: fuzzy piprecia-fuzzy edas model. Symmetry, 12(5), 743-763. https://doi.org/10.3390/sym12050743
CR  - Wibowo, A. S., Permanasari, A. E. ve Fauziati, S. (2016, 27-28 Ekim). Combat aircraft effectiveness assessment using hybrid multi-criteria decision making methodology. 2nd International Conference on Science and Technology-Computer (ICST), Yogyakarta, Indonesia. https://doi.org/10.1109/ICSTC.2016.7877358
CR  - Xu, W., Das, D. K., Stević, Ž., Subotić, M., Alrasheedi, A. F. ve Sun, S. (2023). Trapezoidal interval type-2 fuzzy PIPRECIA-MARCOS model for management efficiency of traffic flow on observed road sections. Mathematics, 11(12), 2652-2674. https://doi.org/10.3390/math11122652
UR  - https://doi.org/10.48146/odusobiad.1509888
L1  - https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/4042756
ER  -