@article{article_1513947, title={Guremâya Kalan Borca Batık Terekelerin Sosyoekonomik Açıdan Dönemsel Analizi: Kastamonu Örneğinde (1753-1889)}, journal={Sinop Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi}, volume={8}, pages={702–731}, year={2024}, DOI={10.30561/sinopusd.1513947}, author={Açıkgöz, Kaan Ramazan}, keywords={Kastamonu, Probate Inventories, Wealth, Debt, Guremâ Method}, abstract={Osmanlı toplumunda girişilen borç ilişkilerinin hukuki süreci, kadı mahkemeleri aracılığıyla yürütülmüş; taraflar arasında vefat gerçekleştiğinde, alacak ve borçlar terekelerin konusu olmuştur. Borçlar terekeleri aştığında ise guremâ yöntemiyle alacaklılara hakları belli oranlarda pay edilmiştir. Bu yöntemin uygulandığı tereke kayıtlarından, özellikle uzun dönemli incelendiğinde makro iktisadî eğilimlerin toplumdaki karşılığı görülebilmekte, aynı zamanda topluma farklı açılardan bakılabilmektedir. Bu yönüyle borca batık terekeler, çalışmanın odak noktasını oluşturmaktadır. Çalışmada, 1753-1889 yılları arasında Kastamonu Kadı Sicilleri içinde guremâ usulü uygulanmış terekeler, servet ile borç hacimleri ekseninde sosyoekonomik bakımdan incelenmiştir. Çalışmanın zaman aralığı, ağır siyasî ve iktisadî sonuçları olan yenilgi savaşlarının yıprattığı Osmanlı Devleti’nde, gelir-gider dengesinin bozulduğu, tağşişler ile paranın değersizleştiği ve yüksek enflasyonun damga vurduğu buhranlı bir dönemi kapsamaktadır. Böyle bir dönemin sosyoekonomik gerçeklikleri, Osmanlı taşra toplumunun hangi katmanında ne zaman ve ne oranda karşılık bulduğu, incelenen terekeler üzerinden sorgulanmaya çalışılmıştır. Bu doğrultuda dönemin iktisadî eğilimlerinin, incelenen örneklemdeki servet grupları dağılımı ile anlamlı bir paralellik gösterdiği anlaşılmış; dönem koşullarından, özellikle iktisadî açıdan zayıf olan alt servet grubunun etkilendiği görülmüştür.}, number={2}, publisher={Sinop University}