@article{article_1516134, title={Azerbaycan Masallarında Devler}, journal={Journal of Turkology}, volume={35}, pages={323–356}, year={2025}, DOI={10.26650/iuturkiyat.1516134}, author={Bayrakdarlar, Tuğba}, keywords={Mythology, Folktale, Motif, Giant, Azerbaijani}, abstract={Masallar toplumların hayal dünyalarına, duygu, düşünce ve inanç sistemlerine ayna tutan, köken itibarıyla mitolojik dönemlerle ve unsurlarla bağlantısı bulunan, bireyin dönüşümü ve kendini gerçekleştirme sürecini kahramanlar aracılığıyla aktaran anlatı türüdür. Kendisini meydana getiren ve her biri çeşitli anlamlara sahip olan motifler sayesinde okur-dinleyici üzerinde derin izler bırakmaktadır. Türk dünyası masal geleneği içerisinde zengin bir kül liyatı bulunan Azerbaycan masalları, bünyesinde mitolojik motifleri koruyup yaşatan ve günümüze aktaran önemli malzemelerdir. Bu yönüyle hazine niteliğindeki söz konusu halk ürünlerinde mitolojik motiflerin içerisinde devler geniş yer kaplamaktadır. Bu çalışmada Azerbaycan Nağılları adlı beş ciltlik eserden seçilen 47 masal üzerinde dev motifi metinler içerisindeki fiziksel, mekânsal özellikleri, işlevleri ve kahramanın erginlenmesindeki rolü ve sonu açısından ele alınıp çözümlenmiştir. Değerlendirme neticesinde Azerbaycan masallarında dev motifinin Türk ve dünya mitolojilerindeki olumlu ve olumsuz anlam karşılıklarına uygun tasvirde kullanıldığı ve kaotik varlıkların en yaygınlarından biri olarak kurgulanıp sembolleştirildiği görülmüştür. Elde edilen bilgilere göre iyi huylu ve kötü huylu olmak üzere iki şekilde örnekleri bulunan devlerin sahip olduğu olağan ve olağanüstü özellikleriyle kahraman üzerindeki tesirleri de yorumlanmıştır. Böylelikle Azerbaycan Türklerinin toplum hafızasındaki yaygın dev tasviri metinler üzerinden ortaya konmuştur.}, number={1}, publisher={Istanbul University}