@article{article_1526030, title={Ortaokul Öğrencilerinin Kitap, Kütüphane ve Okumaya Yönelik Algıları: Bir Metafor Analizi Araştırması}, journal={Türk Kütüphaneciliği}, volume={39}, pages={59–85}, year={2025}, DOI={10.24146/tk.1526030}, author={Çelikkaya Yildiz, Hacer and Şeref, İzzet}, keywords={Book, library, reading, metaphor, secondary school students}, abstract={Amaç: Bu araştırma bir metafor analizi araştırmasıdır. Metafor, bir kavramın zihindeki bir başka görüntüyle ya da imajla ilişkilendirilerek anlatılması şeklinde tanımlanabilir. Bu çalışma ortaokul 5, 6, 7 ve 8. sınıf öğrencilerinin kitap, kütüphane ve okumaya yönelik metaforik algılarının hangi yönde olduğunu belirlemeyi hedeflemektedir. Bir başka deyişle öğrencilerin kitap, kütüphane ve okuma kavramlarını zihinlerinde neye benzettikleri ortaya konulmuştur. Yöntem: Araştırmada nitel araştırma desenlerinden olgu bilim (fenomenoloji) tercih edilmiştir. Bu desen, öğrencilerin kitap, kütüphane ve okuma kavramları ile ilgili algılarını açığa çıkarmak amaçlandığı için kullanılmıştır. Araştırmanın katılımcı grubunu ortaokul 5, 6, 7 ve 8. sınıflarda öğrenim gören 300 öğrenci oluşturmaktadır. Katılımcılardan kitap, kütüphane ve okuma kavramlarına ilişkin metaforlar ve gerekçeler geliştirmeleri istenmiştir. Elde edilen bulgular tümevarımsal içerik analizi ile çözümlenmiştir. Bulgular: Katılımcıların kitap kavramına ilişkin kullandıkları metaforlar 9; kütüphane ve okuma kavramına ilişkin kullandıkları metaforlar 8 başlıkta sınıflandırılmıştır. Kitabın bilgi kaynağı olma algısı, beşinci sınıftan sekizinci sınıfa kadar düşmüştür. Kütüphaneyle ilgili en çok metafor kitap dünyası ve bilgi merkezi kategorisinde; okuma ile ilgili en çok metafor öğrenme yolu kategorisindedir. Kitapla ilgili en çok üretilen metaforlar arkadaş ve dost; kütüphaneyle ilgili en çok geliştirilen metaforlar ev, huzur ve okul; okuma ile ilgili en çok tasarlanan metaforlar ise hayat, hayal ve terapi olmuştur. Sonuç: Öğrencilerin ilgili kavramlara yönelik algılarının çoğunlukla olumlu yönde olduğu, olumsuz algının sayıca az olduğu görülmüştür. Bireylerin okuma alışkanlığı kazanması için öncelikle kitap, kütüphane ve okumaya dair algılarının olumlu olması önemlidir. Özgünlük: Bu çalışma 5, 6, 7 ve 8. sınıf öğrencilerinin kitap, kütüphane ve okumaya dair metaforik algılarının bütüncül bir perspektifte açığa çıkarılması bakımından değerlidir. Bu doğrultuda 5. sınıftan 8. sınıfa kadar mevcut kavramlara yönelik algının değişiminin belirlenmiş olması da bu araştırmanın bir başka özgün yanı olarak görülebilir.}, number={2}, publisher={Turkish Librarians’ Association}