@article{article_1537389, title={Buddhalık, Tövbe ve Bilince Dair Eski Uygurca Metin Parçaları}, journal={Marmara Türkiyat Araştırmaları Dergisi}, volume={12}, pages={259–288}, year={2025}, DOI={10.16985/mtad.1537389}, author={Özcan, Betül}, keywords={Old Uyghur, Buddhism, Buddhahood, repentance, consciousness}, abstract={1899 yılı itibarıyla Türkistan’da bulunan bazı çevrelere -Kaşgâr, Bin Buda Mağaraları, Turfan, Miran, Hoço ve Kızıl- ilgi artmış ve bu bölgelere çeşitli keşif gezileri düzenlenmiştir. Bu keşif gezileri neticesinde bölgelerde çoğunluğunu Budist metinlerin oluşturduğu yirmiden fazla farklı dilde yazılmış olan el yazmaları, işlemeler, resimler, tablolar vs. ele geçirilmiştir. Söz konusu belgeler hiç vakit kaybedilmeden çalışılmaya ve yayımlanmaya başlanmıştır. Bir kısmı bütünlüklü bir kısmı ise parça şeklinde günümüze ulaşan Budist Uygur metinleri çeşitli konuları içerisinde barındıran geniş bir çeviri edebiyatı meydana getirmiştir. Özellikle Budist Uygur metinleri Tripiṭaka adı verilen bir kitap külliyatından oluşmaktadır. Bu külliyat içerisinde türlü meselelere ilişkin müstakil metin parçaları yer almaktadır. Bu çalışma Buddhalık, tövbe ve bilinç hakkında altı parçanın neşrini konu almaktadır. Bu bilgiler temelinde ve yazılı belgelerin sunmuş olduğu veriler ışığında şimdiye kadar neşredilmemiş olan ve 95 satır hacmindeki söz konusu metin parçaları bugün Berlin Turfan Derlemesi U 2023; U 3231; U 5029; U 2090; U 2286 ve U 1858 arşiv numaralarına sahiptir. Çeşitli meselelerin yer aldığı muhtelif metin parçalarından oluşan bu metin parçalarının yazı çevirimine, harf çevirisine, Türkiye Türkçesine aktarılması, metne ilişkin açıklamalarına, sözlük ve dizinine yer verilmiştir.}, number={1}, publisher={Marmara University}, organization={Yok.}