TY  - JOUR
T1  - İklim Değişikliğine Uygun Süs Bitkisinin Kullanımı
TT  - Use of Ornamental Plants Suitable for Climate Change
AU  - Sandal Erzurumlu, Gülden
PY  - 2025
DA  - March
Y2  - 2025
DO  - 10.53471/bahce.1539750
JF  - Bahçe
PB  - Atatürk Horticultural Central Research Institute
WT  - DergiPark
SN  - 1300-8943
SP  - 393
EP  - 399
VL  - 54
IS  - Özel Sayı 1
LA  - tr
AB  - Küresel ısınma nedeni ile sıcaklık artması, bölgelerde yetişen bitki türlerinin değişimine yol açmıştır. Özellikle kentsel alanlarda, iklim faktörlerine uygun bitki türlerinin seçimi giderek önemli hale gelmiştir. Gelecek günlerimizde iklim değişikliği ile birlikte hangi türlerin şehir alanlarında hayatta kalacağını ve gelişeceğini anlamak, dayanıklı ve sürekli kalacak bitki türlerini seçmek ve kullanmak, insanların yaşam koşullarını iyileştirecektir. Ancak gelecekte değişen iklim koşullarına uygun bitki türlerini belirlemek için gerekli olan seçim araçları şu anda yetersiz durumdadır. Yerleşim alanlarının günümüzde sürekli artış göstermesi, yeşil alan, bağ ve bahçe alanlarının azalmasına neden olmaktadır. Yeşil alan azlığı sıcaklık artışını hızlandırmaktadır. Bu nedenle yaya, karayolları, bisiklet yolları okul, hastane vb. alanlarda gölge yapacak ağaçlara toprağın direkt güneş ışığına maruz kalmasını engelleyecek türlere olan ihtiyaç artmaktadır. Bu amaçla, Niğde kentinin bitki örtüsü irdelenmiştir. Karayollarında, orta refüjlerde ve yaya yollarında 2009-2023 yılları arasında kullanılan türler (ağaçlar, çalılar ve tırmanıcılar) irdelenmiştir. Öneri olarak sunulacak bitki türlerinin (güneş ışığı isteği, su gereksinimi, toprak türü, bitki yüksekliği, yaprak özelliği, çiçek durumu vb.) özellikleri hakkında bilgi verilecektir.
KW  - İklim değişikliği
KW  - Bitki türleri
KW  - Süs Bitkisi
KW  - Niğde
KW  - Karayolları Bitki Türleri
N2  - Due to global warming, the increase in temperature has led to changes in the types of plants that grow in various regions. The selection of plant species appropriate to climatic factors has become increasingly important, especially in urban areas. Understanding which species will survive and thrive in urban areas with the ongoing climate change in the coming days, and selecting and using resilient and long-lasting plant species, will improve people’s living conditions. However, the selection tools necessary to identify plant species suitable for future changing climate conditions are currently insufficient. The continuous increase in residential areas today has led to a decrease in green spaces, vineyards, and gardens. The scarcity of green areas accelerates the rise in temperature. Therefore, the need for trees that provide shade in pedestrian areas, highways, bicycle paths, schools, hospitals, etc., and species that will prevent the soil from being directly exposed to sunlight, is increasing. For this purpose, the vegetation of the city of Niğde was examined. The species used on highways, medians, and pedestrian paths between 2009 and 2023 (trees, shrubs, and climbers) were reviewed. Information will be provided on the characteristics of the plant species to be proposed (sunlight requirements, water needs, soil type, plant height, leaf characteristics, flowering status etc.).
CR  - IPCC, 2022. Climate change 2022: impacts, adaptation, and vulnerability. Cambridge (United Kingdom) and New York (NY, USA): Cambridge University Press, 3056p, https://www.ipcc.ch/ report/sixth-assessment-report-working-group-ii.
CR  - Department of Economic and Social Affairs, Population Division (UN) [DESA] 2018. May. World Urbanization Prospects: The 2018 Revision, New York (USA): United Nations, ST/ESA/SER.A/420, https://population.un.org/ wup/publications/files/wup2018-report.pdf.
CR  - Tabassum, S., Beaumont, L.J., Shabani, F., Staas, L., Griffiths, G., Ossola, A., Leishman, M.R. 2023. Which plant where: a plant selection tool for changing urban climates. Arboriculture & Urban Forestry 2023, 49(4):190-210, https://doi.org/10. 48044/jauf.2023.014.
CR  - Saebø A., Benedikz T., Randrup T.B. 20 Urban greening. Selection of trees for urban forestry in the Nordic countries. Urban Forestry & Urban Greening 2(2):101-114. https://doi.org/10.1078/ 1618-8667-00027.
CR  - Gillner S., Korn S., Hofmann M., Roloff A. 2017. Contrasting strategies for tree species to cope with heat and dry conditions at urban sites. Urban Ecosystems 20(4):853-865, https://doi.org/10. 1007/s11252-016-0636-z.
CR  - Yang J. 2009. Assessing the impact of climate change on urban tree species selection: a case study in Philadelphia. Journal of Forestry 107(7): 364-372, https://doi.org/10.1093/jof/107.7.364.
CR  - Burley H., Beaumont L.J., Ossola A., Baumgartner J.B., Gallagher R., Laffan S., Esperon-Rodriquez M., Manea A., Leishman M.R. 2019. Substantial declines in urban tree habitat predicted under climate change. Science of the Total Environment 685:451-462, https://doi. org/10.1016/j.scitotenv.2019.05.287.
CR  - Esperon-Rodriguez M., Baumgartner J.B., Beaumont L., Lenoir J., Nipperess D., Power S.A., Richard B., Rymer P., Tjoelker M., Gallagher R. 2021. Climate-change risk analysis for global urban forests. Nature Climate Change 12(10):950-955 https://doi.org/10.1038/s41558-022-01465-8.
CR  - Zhang B., Brack C.L. 2021. Urban forest responses to climate change: a case study in Canberra. Urban Forestry & Urban Greening 57:126910, https://doi.org/10.1016/j.ufug.2020. 126910.
CR  - Tabassum S., Manea A., Ossola A., Thomy B., Blackham D., Leishman M.R. 2021-a. The angriest summer on record: assessing canopy damage and economic costs of an extreme climatic event. Urban Forestry & Urban Greening 63:127221, https://doi.org/10.1016/j.ufug.2021. 127221.
CR  - Haase D., Hellwig R. 2022. Effects of heat and drought stress on the health status of six urban street tress species in Leipzig, Germany. Trees, Forests and People 8:100252, https://doi.org/ 10.1016/j.tfp.2022.100252.
CR  - Roman L.A., Pearsall H., Eisenman T.S., Conway T.M., Fahey R.T., Landry S., Vogt J., van Doorn N.S., Grove J.M., Locke D.H., Bardekjian A.C., Battles J.J., Cadenasso M.L., Konijnendijk van den Bosch C.C., Avolio M., Berland A., Jenerette G.D., Mincey S.K., Pataki D.E., Staudhammer C. 2018. Human and biophysical legacies shape contemporary urban forests: a literature synthesis. Urban Forestry & Urban Greening 31:157-168, https://doi.org/10.1016/j.ufug.2018.03.004.
CR  - Erduran E., Şahin F.E. 2024. Deprem parkları ve yağmur bahçesi kullanımlarının sürdürülebilirlik açısından irdelenmesi. Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Peyzaj Mimarlığı Bölümü, Bitirme Tezi, Niğde.
CR  - Anonim, 2024. https://www.haritamap.com/yer/ nigde-merkez-merkez
CR  - Anonim, 2024. https://www.nufusu.com/il/nigde-nufusu
CR  - Çınar, G.A. 2020. Çardak süpürgesi (Limonium gmelinii) bitkisinin fitoremediasyonda kullanılabilirliği. Doktora Tezi, Akdeniz Üniversitesi, Antalya.
CR  - TÜBİVES, 2024. Türkiye bitkileri veri servisi. http://194.27.225.161/yasin/tubives/index.php (Erişim Tarihi: 15.08.2024).
UR  - https://doi.org/10.53471/bahce.1539750
L1  - https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/4174125
ER  -