TY  - JOUR
T1  - Yeşil Tedarik Zinciri Yönetimi ve Çevresel Performans Arasındaki İlişki: Yeşil İnovasyonun Aracılık Etkisi
TT  - The Relationship Between Green Supply Chain Management and Environmental Performance: The Mediating Effect of Green Innovation
AU  - Öztürk, Derya
AU  - Başköy, Tayfun
PY  - 2024
DA  - December
Y2  - 2024
DO  - 10.53472/jenas.1549287
JF  - JENAS Journal of Environmental and Natural Studies
JO  - JENAS
PB  - Blacksea Nature and Environment Association
WT  - DergiPark
SN  - 2687-6450
SP  - 299
EP  - 314
VL  - 6
IS  - 3 (In Honour of Nesrin Algan)
LA  - tr
AB  - Günümüzde dünyada sanayileşmenin hızla gelişmesiyle birlikte ürünlerin çevresel ve ekolojik etkileri önemli bir konu haline gelmiştir. İşletmelerin sadece kar elde etmeleri ve rekabet avantajı elde etmeleri yeterli değildir; çevresel etkilere karşı sorumlu olmaları da gereklidir. Kuruluşların rekabet avantajı yaratmak için kirliliğin azaltılması, ürün yönetimi ve sürdürülebilir kalkınma gibi çeşitli çevresel stratejileri benimsemesi bir zorunluluk olarak düşünülmektedir. Yeşil tedarik zinciri yönetiminin sürdürülebilirliğe katkısı ve yeşil inovasyonun hem çevresel etkileri azaltmak için mevcut ürün ve teknolojileri iyileştirmeye hem de çevreye verilen zararı potansiyel olarak tersine çevirebilecek ve iyileştirebilecek yeni ürünler ve teknolojiler geliştirmeye odaklanması çevresel performansı artırarak işletmeyi rakipleri tarafından taklit edilemeyecek bir noktaya getirebilmektedir. Bu bağlamda çalışmanın amacı, yeşil tedarik zinciri yönetimi ve çevresel performans arasındaki ilişkide yeşil inovasyonun aracılık rolü üstlenip üstlenmediğini ortaya koymaktır. Araştırmada tanımlayıcı istatistikler, açımlayıcı faktör analizi, normallik testi, korelasyon analizi, regresyon analizi ve aracılık etkisini test etmek için ise Baron ve Kenny (1986)'nin yaklaşımı kullanılmıştır. Araştırma bulgularına göre, yeşil tedarik zinciri yönetiminin çevresel performansı ve yeşil inovasyonu anlamlı ve pozitif yönde etkilediği tespit edilmiştir. Yeşil inovasyonun çevresel performansı pozitif ve anlamlı şekilde etkilediği saptanmıştır. Yeşil tedarik zinciri yönetiminin çevresel performans üzerindeki etkisinde yeşil inovasyonun kısmi aracılık etkisi olduğu görülmüştür. Yeşil tedarik zinciri yönetimi uygulamalarını benimseyen ve yeşil inovasyon performansını artırmak için çabalayan işletmelerin çevresel sürdürülebilirlik hedeflerine ulaşmaları daha olası hale gelebilecektir. Bununla birlikte işletmenin çevresel etkilerini azaltmalarına katkı sağlayabilir. Bu süreç, işletmelerin rekabet avantajı elde etmelerine, maliyet tasarrufları yapmalarına ve sürdürülebilir iş modelleri oluşturmalarına olanak tanıyacaktır.
KW  - Yeşil Tedarik Zinciri Yönetimi
KW  - Çevresel Performans
KW  - Yeşil İnovasyon
KW  - İmalat İşletmeleri
N2  - Today, with the rapid development of industrialization in the world, the environmental and ecological effects of products have become an important issue. It is not enough for businesses to just make profits and gain competitive advantage; They also need to be responsible for environmental impacts. It is considered a necessity for organizations to adopt various environmental strategies such as pollution reduction, product management and sustainable development to create competitive advantage. The contribution of green supply chain management to sustainability and the focus of green innovation on both improving existing products and technologies to reduce environmental impacts and developing new products and technologies that can potentially reverse and improve the damage to the environment can increase environmental performance and bring the business to a point that cannot be imitated by its competitors. In this context, the aim of the study is to reveal whether green innovation plays a mediating role in the relationship between green supply chain management and environmental performance. In this study, descriptive statistics, exploratory factor analysis, normality test, correlation analysis, regression analysis and Baron and Kenny's (1986) approach were used to test the mediation effect. According to the research findings, green supply chain management has a significant and positive effect on environmental performance and green innovation. Green innovation has a positive and significant effect on environmental performance. Green innovation has a partial mediating effect on the impact of green supply chain management on environmental performance. Businesses that adopt green supply chain management practices and strive to increase green innovation performance may be more likely to achieve their environmental sustainability goals. However, it can contribute to reducing the environmental impact of the business. This process will allow businesses to gain competitive advantage, make cost savings and create sustainable business models.
CR  - Abdallah, A. B. & Al-Ghwayeen, W. S. (2020). Green Supply Chain Management and Business Performance the Mediating Roles of Environmental and Operational Performances. Business Process Management Journal, 26(2), 489-512. https://doi.org/10.1108/BPMJ-03-2018-0091
CR  - Aftab, J., Abid, N., Cucari, N. & Savastana, M. (2023). Green Human Resource Management and Environmental Performance: The Role of Green İnnovation and Environmental Strategy in a Developing Country. Business Strategy and the Environment, 32, 17782-1798.  https://doi.org/10.1002/bse.3219
CR  - Ahmed, W., Najmi, A., Arif, M. & Younus, M. (2019). Exploring Firm Performance by Institutional Pressures Driven Green Supply Chain Management Practices. Smart and Sustainable Built Environment, 8(5), 415-437.
CR  - Albort-Morant, G., Henseler, J., Leal-Millan, A. &Cepeda-Carrion, G. (2017). Mapping The Field: A Bibliometric Analysis of Green İnnovation. Sustainability, 9, 1011. https://doi.org/10.3390/su9061011
CR  - Baron, R. M. & Kenny, D. A. (1986). The Moderator–Mediator Variable Distinction in Social Psychological Research: Conceptual, Strategic, and Statistical Considerations. Journal of Personality and Social Psychology, 51(6), 1173-1182. https://psycnet.apa.org/doi/10.1037/0022-3514.51.6.1173
CR  - Burki, U. & Dahlstrom, R. (2017). Mediating Effects of Green İnnovations on İnterfirm Cooperation. Australasian Marketing Journal (AMJ), 25, 149–156. https://doi.org/10.1016/j.ausmj.2017.05.001
CR  - Büyüköztürk, Ş. (2011). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı- İstatistik, Araştırma Deseni, SPSS Uygulamaları ve Yorum (15. Baskı). Ankara: Pegem Akademi
CR  - Cai, W.G. & Zhou, X.L. (2014). On the Drivers of Eco-İnnovation: Empirical Evidence from China. Journal of Cleaner Production, 79, 239–248. https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2014.05.035
CR  - Chen, Y., Tang, G., Jin, J., Li, J. & Paill´e, P. (2015). Linking Market Orientation and Environmental Performance: The İnfluence of Environmental Strategy, Employee’s Environmental İnvolvement, and Environmental Product Quality. Journal of Business Ethics, 127 (2), 479–500. https://doi.org/10.1007/s10551-014-2059-1
CR  - Cheng, Y. L. & Lin, Y. H. (2012). Performance Evaluation of Technological Innovation Capabilities in Uncertainty. Procedia- Social and Behavioral Sciences, 40, 287–314. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2012.03.193
CR  - Das, C. & Jharkharia, S. (2019). Effects of Low Carbon Supply Chain Practices on Environmental Sustainability An Empirical Study on Indian Manufacturing Firms. South Asian Journal of Business Studies, 8(1), 2-25.
CR  - Dilaola, M. (2019). Yeşil Tedarik Zinciri Yönetimi Uygulamalarının İnovasyon Üzerindeki Etkisi ve Elektronik Sektöründe Bir Araştırma (Yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul
CR  - Dube, A. S. & Gawande, R. R. (2011). Green Supply Chain Management-A Literatüre Review. International Journal of Computer Applications, 975, 8887.
CR  - Elsayed, K. & Paton, D. (2005). The İmpact of Environmental Performance on Firm Performance: Static and Dynamic Panel Data Evidence. Structural Change and Economic Dynamics, 16, 395-412. https://doi.org/10.1016/j.strueco.2004.04.004
CR  - George, D. & Mallery, P. (2003). SPSS for Windows Step by Step: A Simple Guide and Reference 11.0 Update. Pearson Education. Inc.
CR  - Gürbüz, S. & Şahin, F. (2016). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri: Felsefe-Yöntem-Analiz. 3. Baskı, Ankara: Seçkin Yayıncılık.
CR  - Hair, J.F., Anderson, R.E., Tatham, R.L. & Black, W.C. (1998). Multivariate Data Analysis, Upper Saddle River, NJ, Prentice-Hall
CR  - Handfield, R.B., Walton, S.V., Seegers, L.K. & Melnyk, S.A. (1997). Green’value Chain Practices in the Furniture İndustry. Journal of Operations Management, 15(4), 293–315. https://doi.org/10.1016/S0272-6963(97)00004-1
CR  - Hancıoğlu, Y. (2018). Yeşil inovasyon, Y. Demir Uslu (Ed.), Yeşil İşletme içinde “186-193”) Nobel Yayıncılık, İstanbul.
CR  - Hancıoğlu, Y. & Türkoğlu, S.P. (2017), Değişen Rekabet Anlayışı ve Sürdürülebilirliğin İşletmeler Üzerindeki Etkileri ve BIST Sürdürülebilirlik Endeksindeki İşletmelerin Etkinliğinin Araştırılması. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, 16. UİK Özel Sayısı, 87-100.
CR  - Hancıoğlu, Y., Gülençer, İ. & Tünel, R.K. (2018), Yeşil Yaklaşımlar ve Sürdürülebilirliğin Yükselişi: İşletmeler Sürdürülebilirlik Raporuna Neden Önem Veriyor?. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, 17. UİK Özel Sayısı, 229-244.
CR  - Hart, S.L. (1995). A Natural-Resource-Based View of The Firm. Academy Management Review, 20(4), 986-1014. https://doi.org/10.5465/amr.1995.9512280033
CR  - Hart, S. L. & Dowell, G. (2011). Invited Editorial: A Natural-Resource-Based View of The Firm: Fifteen Years After. Journal of Management, 37(5), 1464–1479. https://doi.org/10.1177/0149206310390219
CR  - Jasch, C. (2000). Environmental Performance Evaluation and İndicators. Journal of Cleaner Production, 8, 79-88.
CR  - Kalaycı, Ş. (2010). SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri. Ankara: Asil Yayın Dağıtım.
CR  - Kılıçlı, Y., & Kıpçak, E. (2023). Yeşil Tedarik Zinciri Yönetimi Uygulamaları ile Performans Arasındaki İlişkinin İncelenmesi: Bir Meta-Analiz Çalışması. Journal of Transportation and Logistics, 7(2), 261-287. https://doi.org/10.26650/JTL.2022.1160233
CR  - Kraus, S., Rehman, S. U. & Garcia, F. J. S. (2020). Corporate Social Responsibility and Environmental Performance: The Mediating Role of Environmental Strategy and Green İnnovation. Technological Forecasting & Social Change, 160, 120262. https://doi.org/10.1016/j.techfore.2020.120262
CR  - Li, S., Li, X., Zhao, Q., Zhang, J. & Xue, H. (2022). An Analysis of the Dimensional Constructs of Green İnnovation in Manufacturing Enterprises: Scale Development and Empirical Testing. Sustainability, 14, 16919. https://doi.org/10.3390/su142416919
CR  - Lin, R.-J.; Chen, R.-H. & Huang, F.-H. (2014). Green İnnovation in the Automobile İndustry. Industrial Management & Data Systems, 114 (6), 886-903. https://doi.org/10.1108/IMDS-11-2013-0482
CR  - Meidute-Kavaliauskiene, I., Çiğdem, Ş., Vasiliauskas, A. V. & Yıldız, B. (2021). Green İnnovation in Environmental Complexity: The İmplication of Open İnnovation. Journal of Open Innovation: Technology, Market, and Complexity, 7, 107. https://doi.org/10.3390/joitmc7020107
CR  - Naing, L., Winn, T. & Rusli, B. N. (2006). Practical İssues in Calculating the Sample Size for Prevalence Studies. Medical Statistics Archives of Orofacial Sciences, 1, 9-14.
CR  - Nikbakhsh, E. (2009). Green Supply Chain Management. In Farahani, R.Z., Asgari, N., & Davarzani, H. (Eds.) Logistics and Supply Chain Management in International, National and Governmental Environment, Berlin, Springer, 195-220.
CR  - Novitasari, M. & Agustia, D. (2021). Green Supply Chain Management and Firm Performance: The Mediating Effect of Green İnnovation. Journal of Industrial Engineering and Management, 14(2), 391-403. https://doi.org/10.3926/jiem.3384
CR  - Qiu, L., Jie, X., Wang, Y. & Zhao, M. (2020). Green Product İnnovation, Green Dynamic Capability, and Competitive Advantage: Evidence from Chinese Manufacturing Enterprises. Corporate Social Responsibility Environmental Management, 27(1), 146–165. https://doi.org/10.1002/csr.1780
CR  - Özdamar, K. (2011). Paket Programlar ile İstatistiksel Veri Analizi. Eskişehir: Kaan Kitabevi.
CR  - Öztürk, D. (2016). Tedarik Zinciri Yönetimi Süreçlerini Etkileyen Faktörler. Uluslararası Sosyal ve Ekonomik Bilimler Dergisi, 6(1), 17-24
CR  - Rehman, S. U., Kraus, S., Shah, S.A., Khanin, D. & Mahto, R.V. (2021). Analyzing the Relationship Between Green İnnovation and Enviranmental Performance in Large Manufacturing Fims. Technological Forecasting & Social Change, 163,120481. https://doi.org/10.1016/j.techfore.2020.120481
CR  - Robinson, S. & Stubberud, H. A. (2015). Green İnnovation and Environmental İmpact in Europe. Journal of International Business Research, 14(1), 127-138.
CR  - Sarkis, J. (2012). A Boundaries and Flows Perspective of Green Supply Chain Management. Supply Chain Management an International Journal, 17(2), 202–216. https://doi.org/10.1108/13598541211212924
CR  - Seman, N. A. A., Govindan, K., Mardani, A., Zakuan, N., Saman, M. Z. M., Hooker, R. E. & Ozkul, S. (2019). The Mediating Effect of Green İnnovation on The Relationship Between Green Supply Chain Management and Environmental Performance. Journal of Clenaer Production, 229-115-127. https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2019.03.211
CR  - Singh, S., Akbani, I. & Dhir, S. (2020). Service İnnovation İmplementation: A Systematic Review and Research Agenda. The Service Industries Journal, 40(7–8), 491–517. https://doi.org/10.1080/ 02642069.2020.1731477
CR  - Sobel, M. E. (1982). Asymptotic Confidence İntervals for İndirect Effects in Structural Equation Models. Sociological Methodology, 13, 290-312. doi:10.2307/270723
CR  - Srivastava, S. K. (2007). Green Supply‐Chain Management: A State‐of‐the‐Art Literature Review. International Journal of management Review, 9 (1), 53–80. https://doi.org/10.1111/j.1468-2370.2007.00202.x
CR  - Starik, M. & Rands, G. P. (1995). Weaving an Integrated Web: Multilevel and Multi-System Perspectives of Ecologically Sustainable Organizations. Academy of Management Review, 20, 908–935. https://doi.org/10.5465/amr.1995.9512280025
CR  - Takalo, S. K., Tooranloo, H. S. & Parizi, Z. S. (2021). Green İnnovation: A Systematic Literature Review. Journal of Cleaner Production. 2779, 122474. https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2020.122474
CR  - Tekin, M., Öztürk, D. & Ünal, H. (2023). Yeşil Tedarik Zinciri ile Yeşil Tüketim Arasındaki İlişki ve Örnek Uygulamalar. Bulut, M. & Karacagil, Z. (Ed.), Sosyal Bilimlerinde Güncel Tartışmalar 12 içinde (ss.1207-1226), Bilgin Kültür Sanat Yayınları, Basım sayısı:1, ISBN:978-625-6925-23-6
CR  - Wang, C.-H. (2019). How Organizational Green Culture İnfluences Green Performance and Competitive Advantage: The Mediating Role of Green İnnovation. Journal of Manufacturing Technology Management, 30, 666–683. https://doi.org/10.1108/JMTM-09-2018-0314
CR  - Wang, Q. J., Wang, H. J. & Chang, C. P. (2022). Environmental Performance, Green Finance and Green İnnovation: What’s the Long-Run Relationships Among Variables?. Energy Economics, 110, 106004. https://doi.org/10.1016/j.eneco.2022.106004
CR  - Wong, C. Y., Wong, C. W. Y. & Boon-itt, S. (2020). Effects of Green Supply Chain İntegration and Green İnnovation on Environmental and Cost Performance. International Journal of Production Research, 58(15), 4589-4609. https://doi.org/10.1080/00207543.2020.1756510
CR  - Yang, C.S. (2018). An Analysis of Institutional Pressures, Green Supply Chain Management, and Green Performance in the Container Shipping Context. Transportation Research Part D, 61(1), 246–260.
CR  - Yılmaz, V. & İlhan Dalbudak, Z. (2018). Aracı Değişken Etkisinin İncelenmesi: Yüksek Hızlı Tren İşletmeciliği Üzerine Bir Uygulama. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 14(2), 517-534. https://doi.org/10.17130/ijmeb.2018239946
CR  - Yıldız, B. (2020). Yeşil Tedarik Zinciri Yönetimi Uygulamalarının Performans Üzerindeki Etkisinin Yapısal Eşitlik Modeli ile Analizi. Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 4(1), 1-22.
CR  - Yıldız Çankaya, S. (2015). Tedarik Zinciri Yönetimine Sürdürülebilirlik Perspektifinden Bakış ve Yeşil Uygulamalar (Doktora Tezi). Gebze Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Gebze
CR  - Zhang, Z., Gong, B., Tang, J., Liu, Z. & Zheng, X. (2019). The Joint Dynamic Green İnnovation and Pricing Strategies for A Hybrid System of Manufacturing and Remanufacturing with Carbon Emission Constraints. Kybernetes, 48, 1699–1730. https://doi.org/10.1108/K-06-2018-0339
CR  - Zhu, Q. & Sarkis, J. (2004). Relationships Between Operational Practices and Performance Among Early Adopters of Green Supply Chain Management Practices in Chinese Manufacturing Enterprises. Journal of Operations Management, 22(3), 265-289
CR  - Zhu, Q., Lai, K. & Sarkis, J. (2008a). Green Supply Chain Management İmplications for “Closing the Loop”. Transportation Research Part E: Logistics and Transportation Review, 44(1), 1-18. https://doi.org/10.1016/j.tre.2006.06.003
CR  - Zhu, Q., Sarkis, J. & Lai, K. H. (2008b). Confirmation of A Measurement for Green Supply Chain Management Practices İmplementation. International Journal of Production Economics, 111, 261-273. https://doi.org/10.1016/j.ijpe.2006.11.029
UR  - https://doi.org/10.53472/jenas.1549287
L1  - https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/4210911
ER  -