TY - JOUR T1 - GELECEK ZAMAN ODAĞININ ÇEVRESEL OKURYAZARLIK ÜZERİNE ETKİSİ: ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİ ÜZERİNDE BİR ARAŞTIRMA TT - THE EFFECT OF FUTURE TIME FOCUS ON ENVIRONMENTAL LITERACY: A STUDY ON UNIVERSTY STUDENTS AU - Dil Şahin, Meltem AU - Öztürk Başpınar, Nuran AU - Mısırdalı Yangil, Fulya PY - 2025 DA - August Y2 - 2025 DO - 10.18493/kmusekad.1563320 JF - Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal Ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi PB - Karamanoglu Mehmetbey University WT - DergiPark SN - 2147-7833 SP - 987 EP - 1002 VL - 27 IS - 49 LA - tr AB - Günümüzde doğal çevreye ilişkin sorunların çözümünde çevre ve insan arasında uyumlu bir ilişki olması gerçeği öne çıkmaktadır. Bu uyumun sağlanabilmesi için çevreye ilişkin bilgileri doğru okumak, anlamak ve buna dair tutum ve davranışın geliştirilmesi gerektiği söylenebilir. Buna göre insanların gelecek kazanımlarını bugünden dikkate alması önem taşımaktadır. Dolayısıyla geleceğe odaklanmak, plan ve eylemlerinde geleceği önceliklendirmek çevresel farkındalıkları etkilemektedir. Bu bağlamda araştırmada gelecek zaman odağı derecesinin çevresel okuryazarlık düzeylerine etkisi olup olmadığını tespit etmek amaçlanmıştır. Araştırmanın katılımcıları 446 üniversite öğrencisinden oluşmaktadır. Çalışmada veri toplamak için Demografik Bilgi Formu; Zimbardo ve Boyd (1999) tarafından geliştirilen Zaman Perspektifi Envanterinin Gelecek Zaman Odağı bölümü ve Tuncer ve diğerleri (2008) tarafından geliştirilen çevre okuryazarlığı ölçeği ile çevresel tutum, davranışlar, algı kısımlarına yönelik Kışoğlu vd. (2009) tarafından geliştirilen çevresel okuryazarlık ölçek soruları kullanılmıştır. Elde edilen bulgular çevresel okuryazarlık düzeyinin gelecek zaman odağı tarafından etkilendiğini ortaya koymaktadır. Buna göre geleceği planlayan bireylerin, çevresel konulara daha ilgili olduğu görülmektedir. KW - Çevresel okuryazarlık KW - çevresel tutum KW - çevresel davranış KW - zaman perspektifi KW - gelecek zaman odağı N2 - Today, the fact that there is a harmonious relationship between the environment and humans comes to the fore in solving problems related to the natural environment. It can be said that to achieve this harmony, it is necessary to read and understand environmental information correctly and to develop attitudes and behaviors regarding this. Accordingly, it is important for people to consider their future gains today. Therefore, focusing on the future and prioritizing the future in plans and actions affects environmental awareness. In this context, the aim of the research is to determine whether the degree of future focus has an effect on environmental literacy levels. The participants of the study consisted of 446 university students. Demographic Information Form; Future Time Focus section of Time Perspective Inventory developed by Zimbardo and Boyd (1999), environmental literacy scale developed by Tuncer et al. (2008) and environmental literacy scale questions developed by Kışoğlu et al. (2009) for environmental attitude, behavior and perception sections were used to collect data in the study. The findings obtained reveal that environmental literacy level is affected by future time focus. Accordingly, it is seen that individuals who plan for the future are more interested in environmental issues. CR - Akkoç Arabacı, L. N. (2020). Zaman Perspektifi ve Psikolojik İyi Oluş İlişkisinde Psikolojik Esnekliğin Aracı Rolü. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Medipol Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. CR - Akkoç Arabacı, L. N., Ve Cesur, G. S. (2021). Psikolojik İyi Oluş: Zaman Perspektifi ve Psikolojik Esnekliğin Rolü. Türk Psikoloji Yazıları. CR - Aristotales, Augusutinus, Heidegger (2007). Zaman Kavramı, Çev. Saffet Babür, Ankara: İmge Kitabevi. CR - Baumgartner H., Homburg C. (1996). Applications of Structural Equation Modeling in Marketing and Consumer Research: A Review, International Journal of Research İn Marketing, 13, 139-161., Erişim: 09.07.2024. CR - Çevre Eğitimi Hedefleri. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Https://Webdosya.Csb.Gov.Tr/Db/Bolu/ İcerikler/Cevre-20180222082618.Pdf, Erişim: 10.07.2024 CR - Cheng S.-I. (2011). Comparisons of Competing Models Between Attitudinal Loyalty and Behavioral Loyalty, International Journal of Business And Social Science, 2(10), 149-166. CR - Dalakçı, S. (2022). Lise Öğrencilerinde Zaman Perspektifi ile Akademik Erteleme Arasındaki İlişkinin İncelenmesi, Yükseklisans Tezi. Gazi Üniversitesi, Ankara. CR - Doll W.J., Xia W., Torkzadeh G. (1994). A Confirmatory Factor Analysis of The End-User Computing Satisfaction Instrument, MIS Quarterly, 18(4), 453-461. CR - Hawking, S. W. (1989). Zamanın Kısa Tarihi. Çev. Sabit Say-Ve Murat Uraz İstanbul: Milliyet Yayınları.Https://Www.Academia.Edu/Download/48031302/Stephen_Hawking_-_Zamann_Ksa_Tarihi.Pdf, Erişim: 09.07.2024 CR - Holman, E. A., Ve Zimbardo, P. G. (2009). The Social Language of Time: The Time Perspective-Social Network Connection. Basic and Applied Social Psychology, 31(2), 136-147. Https://Www.Academia.Edu/Download/84284638/Qt2189c7mv.Pdf Erişim: 09.07.2024. CR - Kaplowitz M. D.,Ve Levine R. (2005). How Environmental Knowledge Measures Up At a Big Ten University. Environmental Education Research, 11(2), 143–160. CR - Keough, K. A., Zimbardo, P. G., ve Boyd, J. N. (1999). Who’s Smoking, Drinking, and Using Drugs? Time Perspective As a Predictor of Substance Use. Basic and Applied Social Psychology, 21(2), 149-164. Https://Zimbardo.Com/Downloads/1999%20Whos%20Smoking.Pdf, Erişim: 09.07.2024. CR - Kışoğlu, M. (2009). Öğrenci Merkezli Öğretimin Öğretmen Adaylarının Çevre Okuryazarlığı Düzeyine Etkisinin Araştırılması. Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi, Erzurum. CR - Öztürk, A. (2020). Zaman Perspektifinin Proaktif Çalışma Davranışı Üzerindeki Etkisi. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi, İstanbul. CR - Seema, R., ve Sircova, A. (2013). Mindfulness--A Time Perspective? Estonian Study. Baltic Journal of Psychology, 14(1-2), 4-21. Https://Www.Academia.Edu/Download/75875238/ Mindfulness__A_Time_Perspective_Estonian20211207-31401-Aprboi.Pdf Erişim: 11.07.2024 CR - Şulul, C. (2002). İslam Düşüncesinde Zaman Tasavvuru. Harran Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 9(9), 73- 88. CR - Tengilimoğlu, D., Tutar, H., Altınöz, M., Öztürk Başpınar, N., Erdönmez, C. (2003), Zaman Yönetimi, Edi. Hasan Tutar, Ankara: Nobel Yayınevi. CR - Tuncer, G.T., Alp, E., ve Ertepınar, H. (2008). Ankara’daki Eğitim Fakültelerinde Çevre Okuryazarlığının Belirlenmesi. Tübitak Projesi Proje No 107K156. CR - Uygun, K., Ve Karabulut, Ş. (2023). Çevre Okuryazarlığı ile İlgili Yapılan Lisansüstü Tezlerin İncelenmesi. Journal Of Innovative Research İn Social Studies, 6(1), 1-18. CR - Wittmann, M.,Ve , Sircova, A. (2018). Dispositional Orientation To The Present And Future and İts Role İn Pro-Environmental Behavior And Sustainability. Heliyon, 4 (10), 1-24. Https://Www.Sciencedirect.Com/Science/Article/Pii/S2405844018322515, Erişim: 11.07.2024. CR - Yılmaz, R. (2020). Kant'ta Sentetik Apriori Sorunu. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 9(3), 2841-2855. CR - Zimbardo, P.,ve Boyd, J. (2018). Zaman Paradoksu. (E. A. Öztoplar, Ed.) (1. Bs.). İstanbul: Pegasus Yayınları. UR - https://doi.org/10.18493/kmusekad.1563320 L1 - https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/4271790 ER -