@article{article_1563781, title={GEÇ TUNÇ - DEMİR ÇAĞI’NDA DANDALAZ VADİSİ VE YAKIN ÇEVRESİ}, journal={TÜBA-AR Türkiye Bilimler Akademisi Arkeoloji Dergisi}, pages={73–90}, year={2025}, DOI={10.22520/tubaar.1563781}, author={Doğan, Umut Murat}, keywords={Dandalaz Valley, Caria, Lelegian Culture, Lydian Culture, Phrygian Culture, First Millenium BC.}, abstract={Büyük Menderes Havzası’nın orta bölümüne güneyden bağlanan birkaç vadiden biri de Dandalaz (Antik Morsynos) Vadisi’dir. Antik Karia Bölgesi’nin kuzey kesiminde yer alan Dandalaz Vadisi hem coğrafi açıdan önemli bir doğal yol hattı olma özelliğine sahiptir hem de kültür potansiyeli açısından zengindir. Karia, Lydia ve Phrygia kültürlerinin geçiş bölgesinde yer alan vadide Aphrodisias ve Menderes Antiokheiası iki önemli Roma Dönemi kenti yer almaktadır. Öte yandan vadinin yakın çevresi de Antik Dönem yerleşimleri açısından zengindir. Kuzeyde Birioula, güneyde Apollonia Salbake ve güneybatıda Gordiouteikhos ile Plarasa bunlar arasında sayılabilir. Antik Çağ’ın son evrelerinde bu derece güçlü yerleşimlere sahip olan Dandalaz Vadisi MÖ 1. binyılın ilk yarısında da önemli ölçüde bir kültürel birikime ev sahipliği yapar. Hellenistik, Roma ve Bizans dönemlerinde bölgeye hakim olan yerleşimlerin görkemi yörenin erken dönem kültür birikimini gölgede bırakmış olsa da, yüzeyde tespit edilen az sayıdaki bulgu bile son derece dikkat çekicidir. Geç Tunç Çağı ve MÖ. erken 1. binyıl verileri, vadinin en önemli kentlerinden biri olarak sadece Aphrodisias’ta incelenmiştir. Bu sebeple, Aphrodisias verileri yanında yörede tanımlanmış birçok veri alanından bulguyu konu edinmesi açısından önemli bir eksikliği dolduracak olan bu çalışmada Dandalaz Vadisi ve yakın çevresinde Geç Tunç Çağı ve MÖ. 1. binyılın ilk yarısına, bir başka deyişle Demir Çağı’na ait bulgular tanıtılarak bir değerlendirme yapılmaktadır. Saha verileri yazarın Aphrodisias Müzesi’nde görev yaptığı yıllarda gerçekleştirdiği saha araştırmaları, tespit ve tescil çalışmaları sürecinde aldığı notlara dayanmaktadır. Sınırlı olanaklar çerçevesinde yürütülen saha çalışmalarından elde edilen az sayıdaki bulgu Dandalaz Vadisi’nin bu dönemdeki kültür potansiyelini bilim dünyasına duyurmayı ve daha detaylı sistematik araştırmalara öncülük etmeyi hedeflemektedir.}, number={36}, publisher={Türkiye Bilimler Akademisi}