@article{article_1580333, title={Dilsel Değişimlerin İzinde: İslam Öncesi Dönemden Tanzimat Dönemine Türk Dünyasında “Dil”}, journal={Sakarya Dil Dergisi}, volume={2}, pages={99–115}, year={2024}, author={Demir, Seda}, keywords={Foreign Language Teaching, Foreign Language in Turkic History, Persian, Arabic, Medium of instruction and translation activities in Turkic Civilizations}, abstract={İslamiyet’ten önce Türk medeniyetlerinde olduğu kadar, medrese olarak adlandırılan yükseköğretim kurumlarının Türk tarihinde görülen ilk örneği olan Nizamiyelerin ortaya çıkışına kadar geçen süre içinde eğitim dili ve yabancı dil mevhumlarında değişmeler olduğu gözlemlenebilir. Aynı durum Osmanlı İmparatorluğunda ilk medreseler zamanından başlayıp Tanzimat’ a kadar evrilen bir tarih sürecinde de geçerlidir. İlerleyen dönemlerde Osmanlılarda, Enderun’ daki devşirme öğrenciler için Arap ve Fars dilleri Türkçeden sonra ikinci ve üçüncü yabancı dil konumuna düşmüştür. Çalışmada, eğitimde yabancı dil uygulamalarının bir parçası olarak karşımıza çıkan Tanzimat’tan önceki dönemlerde yükseköğretimde dil ve yabancı dil öğretiminin yeri ele alınmakta ve bu medeniyetlerde kullanılan eğitim dillerine değinilmektedir. İlgili literatürdeki çalışmalardan farklı olarak bu çalışma Türk tarihi boyunca medreselerin ilk ortaya çıkış dönemlerinden itibaren, çeşitlendikleri dönemler ve gelişim dönemleri boyunca dil öğrenimi ve yabancı dil olguları ile ne kadar ilgili olduklarını; ilgili öğretim kurumlarının doğu-batı dillerinin öğretimi açısından durumları ve hakkında bilgi sahibi olduğumuz uygulamalarını ele alan bir tasnif üzerinden ilerlemektedir. Ayrıca çalışmada, söz konusu yabancı dillerin eğitim dili mi yoksa yabancı dil olarak mı öğretildikleri noktasında bilgiler de sunulmaktadır.}, number={2}, publisher={Sakarya University}