TY  - JOUR
T1  - Determination of the effects of different sowing times and densities under ıı. product conditions on the yield and components of maize varieties belonging to two different maturity groups
TT  - II. ürün koşullarında farklı ekim zamanları ve yoğunluklarının iki farklı olgunluk grubuna ait mısır çeşitlerinin verim ve bileşenleri üzerine etkilerinin belirlenmesi
AU  - Kiraç, Nurdan
AU  - Tiryakioğlu, Murat
PY  - 2025
DA  - March
Y2  - 2025
DO  - 10.31015/2025.1.1
JF  - International Journal of Agriculture Environment and Food Sciences
JO  - int. j. agric. environ. food sci.
PB  - Gültekin ÖZDEMİR
WT  - DergiPark
SN  - 2618-5946
SP  - 1
EP  - 12
VL  - 9
IS  - 1
LA  - en
AB  - This study was conducted using maize (Zea mays L.) varieties from two different maturity groups (DKC5747 (FAO 500) and PR31P41 (FAO 650)) under II—product conditions. The effects of different sowing times (June 1, June 20, July 10) and planting densities (800, 900, 1000, and 1100 plants per hectare) on these varieties' yield and yield components were investigated. The objective was to determine the optimal maturity group, sowing time, and planting density for achieving the highest yield in maize (Zea mays L.). The features analyzed included plant height (cm), cob length (cm), cob weight (g/cob), corn grain number per cob (corn grains/cob), single corn grain weight (mg/corn grain), and grain yield per cob (g/cob). The results showed that sowing time significantly influenced all features examined. The highest values for cob length, weight, corn grain number per cob, and grain yield per cob were obtained at the second sowing time (June 20), while the lowest values were recorded at the third sowing time (July 10). The optimal planting density was determined to be 900–1100 plants/ha for the DKC5747 variety and 800 plants/ha for the PR31P41 variety. For the Amik Plain, the most suitable sowing time for second-crop maize cultivation was June 20, with an optimal planting density of 900–1100 plants/da. The most appropriate varieties were those in the short maturity group. In maize cultivation as a second crop under the conditions of the Amik Plain in Hatay, it is crucial to prioritize the selection of maize varieties in the short maturity group (FAO 500 maturity group) to achieve high grain yields. When longer maturity varieties are selected, it should be noted that while the plants may produce higher biomass, their capacity to convert dry matter into grain may be insufficient, potentially leading to reduced grain yields.
KW  - Planting time
KW  - Planting density
KW  - Maturity group
N2  - Bu çalışma, iki farklı olgunluk grubundan (DKC5747 (FAO 500) ve PR31P41 (FAO 650)) gelen mısır (Zea mays L.) çeşitleri kullanılarak II-ürün koşulları altında yürütülmüştür. Farklı ekim zamanlarının (1 Haziran, 20 Haziran, 10 Temmuz) ve ekim yoğunluklarının (hektar başına 800, 900, 1000 ve 1100 bitki) bu çeşitlerin verimi ve verim bileşenleri üzerine etkileri incelenmiştir. Amaç, mısırda (Zea mays L.) en yüksek verimi elde etmek için optimum olgunluk grubu, ekim zamanı ve ekim yoğunluğunu belirlemektir. Analiz edilen özellikler arasında bitki boyu (cm), koçan uzunluğu (cm), koçan ağırlığı (g/koçan), koçan başına mısır tane sayısı (mısır taneleri/koçan), tek mısır tane ağırlığı (mg/mısır tanesi) ve koçan başına tane verimi (g/koçan) yer almıştır. Sonuçlar, ekim zamanının incelenen tüm özellikleri önemli ölçüde etkilediğini göstermiştir. Koçan uzunluğu, ağırlığı, koçandaki mısır tane sayısı ve koçandaki tane verimi bakımından en yüksek değerler ikinci ekim zamanında (20 Haziran) elde edilirken, en düşük değerler üçüncü ekim zamanında (10 Temmuz) kaydedilmiştir. DKC5747 çeşidi için optimum ekim sıklığı 900-1100 bitki/ha, PR31P41 çeşidi için ise 800 bitki/ha olarak belirlenmiştir. Amik Ovası için ikinci ürün mısır yetiştiriciliği için en uygun ekim zamanı 20 Haziran olup, optimum ekim yoğunluğu 900-1100 bitki/da olarak belirlenmiştir. En uygun çeşitler kısa olgunluk grubunda olanlardır. Hatay'ın Amik Ovası koşullarında ikinci ürün olarak mısır yetiştiriciliğinde yüksek tane verimlerini elde etmek için kısa olgunluk grubunda (FAO 500 olgunluk grubu) mısır çeşitlerinin seçimine öncelik verilmesi büyük önem taşımaktadır. Daha uzun olgunluktaki çeşitler seçildiğinde, bitkilerin daha yüksek biyokütle üretebilmesine rağmen, kuru maddeyi taneye dönüştürme kapasitelerinin yetersiz olabileceği ve bunun da tane veriminde düşüşe yol açabileceği unutulmamalıdır.
CR  - Akgün, İ., Burcu, Y., Karaman, R. & Kaya, M. (2017). Isparta koşullarında farklı ekim zamanı ve bitki sıklığının şeker mısırında (Zea mays saccharata Sturt.) taze koçan ağırlığı ve bazı tarımsal özelliklere etkisi. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi, 26, 23-30 (in Turkish). https://dergipark.org.tr/en/pub/tarbitderg/article/359031
CR  - Alan, Ö., Sönmez, K., Budak, Z., Kutlu, İ. & Ayter, N.G. (2011). Eskişehir ekolojik koşullarında ekim zamanının şeker mısırın (Zea mays saccharata Sturt.) verim ve tarımsal özellikleri üzerine etkisi. Selçuk Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi, 25(4), 34-41 (in Turkish). https://dergipark.org.tr/en/pub/selcukjafsci/issue/77080/1290197
CR  - Alıcı, S. (2005). Kahramanmaraş koşullarında farklı azot dozları ile sıra üzeri ekim mesafelerinin II. ürün mısır bitkisinde verim, verim unsurları ve bazı tarımsal karakterlere etkisi üzerine bir araştırma. Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı, Doktora Tezi, Adana, Türkiye, 137s. https://agris.fao.org/search/en/providers/122624/records/6472547053aa8c89630645b3
CR  - Andrade, F.H., Calvino, P., Cirilo, A., Barbieri, P. (2002). Yield responses to narrow rows depend on increased radiation interception. Agronomy Journal, 94(5), 975-980. https://acsess.onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.2134/agronj2002.9750
CR  - Atasever, M. (2018). Ekim zamanının Amik ovası koşullarında yetiştirilen mısır (Zea mays L.) çeşitlerinde silaj ve tane verimine etkisi. Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Hatay, Türkiye, 81s.
CR  - Bozkurt, M., Karadoğan, T. (2017). Örtü altı koşullarında yetiştirilen şeker mısırı (Zea mays saccharata Sturt.) çeşitlerinde uygun ekim sıklığının belirlenmesi. Ziraat Fakültesi Dergisi, 12(2), 19-29 (in Turkish). https://dergipark.org.tr/en/pub/sduzfd/issue/38813/451942
CR  - Bruns, H. A., Ebelhar, M. W., Abbas, H. K. (2012). Comparing single‐row and twin‐row corn production in the Mid South. Crop Management, 11(1), 1-8. https://acsess.onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1094/CM-2012-0404-01-RS
CR  - Bueno, D. D. S., Lima, S. F. D., Blanco, M., Coradi, P. C. (2020). Management of nitrogen fertilization on agronomic and nutritional characteristics in second crop corn. Biosci. j.(Online), 439-448. https://pesquisa.bvsalud.org/portal/resource/pt/biblio-1146270
CR  - Bukhsh, M.A.H.A., Ahmad, R., Cheema, Z.A., Ghafoor A. (2008). Production potential of three maize hybrids as ınfluenced by varying plant density. Pak. J. Agri. Sci., 45(4), 413-417. https://www.cabidigitallibrary.org/doi/full/10.5555/20093272915
CR  - Cesurer, L. (1995). Kahramanmaraş koşullarında ekim zamanı ve ekim sıklığının şeker mısırıda taze koçan verimine ve diğer bazı tarımsal ve bitkisel özelliklere etkisi. Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarla Bitkileri Anabilim Dalı, Doktora Tezi, Adana, Türkiye, 203s.
CR  - Çakar, Ş. (2015). Bazı atdişi hibrit mısır (Zea mays indentata L.) çeşitlerinin Tokat Kozova koşullarında performanlarının belirlenmesi. Gaziosmanpaşa Üniversitezi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarla Bitkileri Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Tokat, Türkiye, 45s. https://acikbilim.yok.gov.tr/handle/20.500.12812/617757
CR  - Doğanlar, C. (2018). Farklı lokasyonlarda yetiştirilen bazı melez mısır ceşit adaylarının verim ve verim oğelerinin belirlenmesi. Uludağ Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarla Bitkileri Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Bursa, Türkiye, 100s. https://www.proquest.com/docview/2637414139?pq-origsite=gscholar&fromopenview=true&sourcetype=Dissertations%20&%20Theses
CR  - Eskandarnejad, S., Khavari Khorasani, S., Bakhtiari, S., Heidaria, A. (2013). Effect of row spacing and plant density on yield and yield components of sweet corn (Zea mays L.) varieties. Advanced Crop Science, 3(1), 81-88pp.
CR  - Gözübenli H., Kılınç, M., Şener O., Konuşkan, Ö. (2004). Effects of single ve twin-row planting on yield and yield components in maize. Asian Journal of Plant Sciences, 3(2), 203-206.
CR  - Güney, E., Tan, M., Gül, Z. D., & Gül, İ. (2010). Erzurum şartlarında bazı silajlık mısır çeşitlerinin verim ve silaj kalitelerinin belirlenmesi. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 41(2), 105-111 (in Turkish). https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/35356
CR  - Güler, M. (2001). Bazı iki sıralı arpa ve ekmeklik buğday çeşitlerinde azot ve CCC dozlarının tane verimine etkileri. Yuzuncu Yıl University Journal of Agricultural Sciences, 11(1), 63-68 (in Turkish). Güney, E., Tan, M., Gül, Z. D., Gül, İ. (2010). Erzurum şartlarında bazı silajlık mısır çeşitlerinin verim ve silaj kalitelerinin belirlenmesi. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 41(2), 105-111 (in Turkish). https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/204969
CR  - Gürses, M.A. (2010). Mısır yetiştiriciliğinde değişik yeşil gübre bitkileri ve çiftlik gübresi uygulamalarının verim ve verim unsurlarına etkisi. Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarla Bitkileri Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Adana, Türkiye, 89s. https://acikbilim.yok.gov.tr/handle/20.500.12812/141370
CR  - Han, E. (2016). Bazı mısır çeşitlerinin dane verimleri ile silaj ve kalite özelliklerinin belirlenmesi. Ordu Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarla Bitkileri Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Ordu, Türkiye, 65s.
CR  - Jia, Q., Sun, L., Ali, S., Zhang, Y., Liu, D., Kamran, M., ...  Ren, X. (2018). Effect of planting density and pattern on maize yield and rainwater use efficiency in the Loess Plateau in China. Agricultural water management, 202, 19-32. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0378377418300970
CR  - Kara, B. (2022). Mısır (Zea maysL.): Bir Bitki; İki veya Üç Farklı Ürün. Türk Doğa ve Fen Dergisi, 11(1), 43-48 (in Turkish). https://dergipark.org.tr/tr/pub/tdfd/issue/69066/935657
CR  - Kara, B., Kırtok, Y. (2006). Çukurova koşullarında değişik bitki sıklıkları ve farklı azot dozlarında mısırın tane verimi ile azot alım ve kullanım etkinliğinin belirlenmesi. Ç.Ü. Ziraat Fakültesi Dergisi, 21(2), 23-32 (in Turkish). https://agris.fao.org/search/en/providers/122624/records/6472547053aa8c8963064556
CR  - Kılınç, C. (2018). Bitki sıklığının hibrit mısır (Zea mays L.) çeşitlerinde bitkisel özellikler ve tane verimine etkisi.  Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarla Bitkileri Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Hatay, Türkiye, 47s.
CR  - Kuşvuran, A., Kaplan, M., Nazlı, R. I., Saruhan, V., Karadağ, Y. (2015). Orta Kızılırmak havzası ekolojik koşullarında bazı mısır (Zea mays L.) çeşitlerinin silajlık olarak yetiştirilme olanaklarının belirlenmesi. Journal of Agricultural Faculty of Gaziosmanpaşa University (JAFAG), 32(1), 57-67 (in Turkish). https://dergipark.org.tr/en/pub/gopzfd/issue/64133/971350
CR  - Kuşvuran, A., Nazlı, R. (2014). Orta Kızılırmak havzası ekolojik koşullarında bazı mısır (Zea mays L.) çeşitlerinin tane mısır özelliklerinin belirlenmesi. Yuzuncu Yıl University Journal of Agricultural Sciences, 24(3), 233-240 (in Turkish). https://dergipark.org.tr/en/pub/yyutbd/issue/22004/236254
CR  - Liu, W., Tollenaar, M., Stewart, G., Deen, W. (2004). Within‐row plant spacing variability does not affect corn yield. Agronomy Journal, 96(1), 275-280. https://acsess.onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.2134/agronj2004.2750
CR  - Öktem, A., Ülger, A. C. ve Kırtok., Y. 2001. The effect of different doses and ıntrarows spaces on grain yield and some agronomic characteristics of popcorn (Zea mays everta Sturt.). Journal of the Agricultural Faculty at Cukurova University. 16 (2), 83–92.
CR  - Özata, E., Geçit, H. H., Kincikarakaya, S. Ü. (2016). Orta Karadeniz ekolojik koşullarında şeker mısırda (Zea mays saccharata Sturt.) değişik ekim sıklıkları ve azot dozlarının verim öğelerine etkisi. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi, 25(ÖZEL SAYI-1), 74-80 (in Turkish). https://dergipark.org.tr/tr/pub/tarbitderg/issue/25622/280206
CR  - Özlem, A. L. A. N., Sönmez, K., Budak, Z., Kutlu, İ., Ayter, N. G. (2011). Eskişehir ekolojik koşullarında ekim zamanının şeker mısırın (Zea mays saccharata sturt.) verim ve tarımsal özellikleri üzerine etkisi. Selcuk Journal of Agriculture and Food Sciences, 25(4), 34-41 (in Turkish). https://www.researchgate.net/profile/Nazife-Goezde-Ayter-2/publication/272676243_The_Effect_of_Sowing_Dates_on_Yield_and_Agricultural_Characteristics_of_Sweet_Corn_Zea_mays_saccharata_Sturt_in_Eskisehir_Ecological_Conditions/links
CR  - Pagano, E., Maddonni, G. A. (2007). Intra-specific competition in maize: early established hierarchies differ in plant growth and biomass partitioning to the ear around silking. Field Crops Research, 101(3), 306-320. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0378429006002425
CR  - Saygı, M., Toklu, F. (2017). Çukurova bölgesinde birinci ürün koşullarında yetiştirilen bazı danelik mısır (Zea Mays indentata sturt.) çeşitlerinin dane verimi, bazı bitkisel özellikler ve karakterler arası ilişkiler yönünden değerlendirilmesi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, 20 (Özel Sayı), 308-312 (in Turkish).  https://dergipark.org.tr/tr/pub/ksudobil/issue/33092/349269
CR  - Seydoşoğlu, S., Saruhan, V. (2017). Farklı ekim zamanlarının bazı silajlık mısır çeşitlerinde verim ve verim unsurlarına etkisinin belirlenmesi. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 54(4), 377-383 (in Turkish). https://dergipark.org.tr/en/pub/zfdergi/issue/34911/386238
CR  - Sönmez, E. (2019). Tuz stresi altındaki mısır (Zea mays L.) bitkisinde potasyum uygulamalarının fizyolojik ve biyokimyasal etkisinin araştırılması. Sakarya Üniversitesi, Biyoloji Enstitü Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Sakarya, Türkiye, 118. https://www.proquest.com/docview/2689297521?pq-origsite=gscholar&fromopenview=true&sourcetype=Dissertations%20&%20Theses
CR  - Sönmez, K., Alan, Ö., Kınacı, E., Kınacı, G., Kutlu, İ., Başçiftçi, Z. B., & Evrenosoğlu, Y. (2013). Bazı şeker mısır çeşitlerinin (Zea mays saccharata Sturt) bitki, koçan ve verim özellikleri. Ziraat Fakültesi Dergisi, 8(1), 28-40 (in Turkish). https://dergipark.org.tr/en/pub/sduzfd/issue/29592/317485
CR  - Stahl, L., Coulter, J. A., Bau, D. (2009). Narrow-row corn production in Minnesota. Online. Univ., of MN, M1266-2009.
CR  - Şencar, Ö., Gökmen, S., İdi, M. (1997). Şeker Mısırın (Zea mays L. var. saccharata Sturt.) Agronomik Özelliklerine Ekim Zamanı ve Yetiştirme Tekniklerinin Etkileri. Doğa Dergisi, 21, 65-71 (in Turkish). https://search.trdizin.gov.tr/tr/yayin/detay/352308/seker-misirin-zea-mays-saccharata-sturt-agronomik-ozelliklerine-ekim-zamani-ve-yetistirme-tekniklerinin-etkisi
CR  - Şirikçi, M., 2006. Kahramanmaraş koşullarında 3 mısır çeşidinde farklı bitki sıklığının verim ve bazı özelliklere etkisi. Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarla Bitkileri Anabilim Dalı, Doktora Tezi, Adana, Türkiye, 116. https://agris.fao.org/search/en/providers/122624/records/6472547053aa8c89630645ab
CR  - Widdicombe, W. D., Thelen, K. D. (2002). Row width and plant density effect on corn forage hybrids. Agronomy Journal, 94(2), 326-330. https://acsess.onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.2134/agronj2002.3260
CR  - Yılmaz, N., Han, E. (2016). Giresun ekolojik koşullarında bazı mısır çeşitlerinin tane verimi ve verim ögelerinin belirlenmesi. Journal of the Institute of Science and Technology, 6(3), 171-176 (in Turkish). https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/416352
CR  - Yılmaz, Y., Konuşkan, Ö., Gül, İ., & Ülger, A. C. (2005). Diyarbakır’da ikinci ürün koşullarında yetişme süreleri farklı at dişi melez mısır çeşitlerinde iki ekim zamanının, tane verimi ve bazı tarımsal özelliklere etkisinin saptanması. GAP IV. Tarım Kongresi, 1, 867-873.
CR  - Yilmaz, S., Erayman, M., Gozubenli, H., Can, E. (2008). Twin or narrow-row planting patterns versus conventional planting in forage maize production in the Eastern Mediterranean. Cereal Research Communications, 36(1), 189-199 (in Turkish). https://akjournals.com/view/journals/0806/36/1/article-p189.xml
CR  - Yorgancılar, M., Yaşar, M. A., Atalay, E. (2019). Mısır Islahında İndirgeyici Hatların Kullanımı ve Dihaploidizasyon. Bahri Dağdaş Bitkisel Araştırma Dergisi, 8(1), 170-177 (in Turkish). https://dergipark.org.tr/tr/pub/bdbad/issue/47287/596070
UR  - https://doi.org/10.31015/2025.1.1
L1  - https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/4413528
ER  -