@article{article_1612462, title={SOSYAL STATÜ BAĞLAMINDA NEZAKET STRATEJİLERİ: MOLİERE’İN KİBARLIK BUDALASI ÖRNEĞİ}, journal={Uluslararası Dil Edebiyat ve Kültür Araştırmaları Dergisi}, volume={8}, pages={120–134}, year={2025}, DOI={10.37999/udekad.1612462}, author={Pamukcu, Gülden}, keywords={Politeness theory, social status, language manipulation}, abstract={Dilin sosyal statü ve güç ilişkilerini yansıtma yetisi, iletişimde stratejik kullanımları da beraberinde getirir. Nezaket stratejileri, bireyler arasındaki sosyal mesafeyi, güç farkını ve yükümlülük derecesini düzenlemek için kullanılan dilsel araçlardır. Bu çalışmada, Fransız oyun yazarı Jean-Baptiste Poquelin ya da bilinen adıyla Molière’in Kibarlık Budalası’nda sosyal statü farklarının nezaket stratejilerinin kullanımı üzerindeki etkisi ve bu stratejilerin maddi ve manevi çıkarlar doğrultusunda manipülasyon aracı olarak nasıl işlev gördüğü incelenmiştir. Bu araştırmanın amacı, dilin yüksek ve düşük sosyal statüdeki karakterler tarafından manipülatif bir şekilde kullanılarak nezaketi basit bir kibarlık göstergesi olmaktan çıkarıp nasıl bir kontrol ve sosyal etki aracına dönüştüğünü incelemektir. Nitel metin analizi yöntemiyle eserdeki ilgili diyaloglar incelenmiş, Brown ve Levinson’un Nezaket Kuramı çerçevesinde olumlu ve olumsuz nezaket stratejilerinin manipülatif kullanımı ortaya koyulmuştur. Amerikalı sosyolog Erving Goffman’ın Yüz Koruma Kuramı, İngiliz filozof Herbert Paul Grice’in İşbirliği İlkesi Kuramı ve Fransız sosyolog, antropolog ve filozof Pierre Bourdieu’nün Sembolik Sermaye Kuramı da analiz sürecine dahil edilmiştir. Elde edilen bulgular, eserdeki ana karakter olan Mösyö Jourdain’in sosyal statü arzusu ve zaaflarının, eserdeki diğer karakterler tarafından manipülatif nezaket stratejileri aracılığıyla sistematik olarak sömürüldüğünü göstermektedir. Bu durum, dilin nezaket stratejileri aracılığıyla bir kontrol ve çıkar sağlama aracı haline geldiğini ortaya koymaktadır.}, number={1}, publisher={UDEKAD AKADEMİ YAYINCILIK}