TY - JOUR T1 - Siyasi Söylemde Güç ve Edimsel Kullanım Biçimleri TT - Power and Pragmatic Use of Language in Political Discourse AU - Şahin, Nuray Alagözlü-sevgi PY - 2010 DA - December JF - Türkbilig / Türkoloji Araştırmaları Dergisi PB - Bülent GÜL WT - DergiPark SP - 12 EP - 36 VL - 11 IS - 20 LA - tr AB - Doğal dil kullanımında kimi sözeylemler konuşan kişinin toplumsalimgesini veya “yüz”ünü zedeleyecek türdendir. İlk olarak Goffman (1956)tarafından ortaya atılan “yüz” kavramı olumlu ve olumsuz yüz olaraktanımlanabilir. Edimbilimde “olumlu yüz”, kişinin onaylanma ve kabuledilme isteğidir. “Olumsuz yüz” ise bir yükümlülük altına girmeme veyarahatsız edilmeme ihtiyacı olarak tanımlanır. Bu çalışmada öncelikle TürkiyeBüyük Millet Meclisi Tutanaklarının kayıtları veri tabanı olarak kullanılarak,Türk parlamento söyleminde en çok kullanılan kişisel yüzü zedeleyensözeylemlerin araştırılması hedeflenmiştir. Daha sonra bu sözeylemlerinhangi incelik stratejileri kullanılarak gerçekleştirildiği Brown ve Levinson’un(1987) ortaya koyduğu İncelik Kuramı çerçevesinde önerilen dört stratejiışığında değerlendirilmiştir. Bunlar Yalın/Sade İncelik Stratejisi (Bald-onrecord strategy), Olumlu İncelik Stratejisi (Positive politeness strategy),Olumsuz İncelik Stratejisi (Negative politeness strategy) ve Dolaylı İncelikStratejisi (Off-record indirect strategy)’dir. Ayrıca, Meclis içerisinde güçilişkileri, iktidar partisi ve muhalefet partisi kimliği ile dengelendiği ve bu ikigrup içinde üyeler birbirlerine bir birliktelik duygusu ile bağlı oldukları içinveri içinde bu iki gruba ait milletvekillerinin benimsediği stratejilerin farklılıkgösterecekleri düşünüldüğünden bu tür sözeylemlerin bu iki siyasal ve sosyalgruba göre dağılımına bakılmıştır. Sonuç olarak, bütünce içindeki kişiselyüzü zedeleyen sözeylemler genel olarak değerlendirildiğinde, çoğunluklamuhalefet partisi tarafından gerçekleştirilen hakaretler yine çoğunlukla açıkve doğrudandır. “Adam karalama” yöntemi ile dinleyicinin saygınlığınırencide ederek ve kişiliğine saldırı yaparak iktidar partisinin olumlu yüzünüve saygı beklentisini bozmaktadır. Hakaretler, yapılan işe veya icraatayöneltilmekten çok kişisel özelliklere ve yetersizliklere odaklanmıştır.Suçlama sözeylemi yine daha çok muhalefet tarafından iktidar partisine açıkve doğrudan yöneltilmiştir. Onaylamama sözeyleminde ise durum farklıolarak iktidar lehinedir. Daha çok iktidar partisi onaylamamaktadır.Dolayısıyla, bu tartışma ortamında muhalefetten gelen suçlamalar vehakaretler iktidar partisince kabul görmemektedir. Ancak muhalefetpartisinin açık ve doğrudan suçlama ve hakaretlerine iktidar partisi kapalı veörtük olarak onaylamamayı tercih etmektedir. Bu da iktidar partisinin hemolumlu hem de olumsuz yüzünü koruma çabası olarak değerlendirilebilir. Biryandan saygınlığını kaybetmemeye çalışırken bir yandan da suçlama veyahakaretleri onaylamayarak geleceğe yönelik kısıtlamalardan kaçınmaktadır.Siyasi söylem içerisindeki bu sözeylemlerin İncelik Kuramı çerçevesinde betimlenmesi hâlihazırda siyasi söylem katılımcılarının konuşmalarındakullanılan üslubun ne derece “incelik” yansıttığı hakkında fikir vermesiaçısından önemlidir. Ayrıca, çalışma, söylem ve güç dengeleri arasındakietkileşimi örneklemekle birlikte, dengelerin üretilen söylemde farklılıklaryarattığını göstermekte ve sosyal veya siyasi anlamda güç sahibi olanlarınher zaman güç göstergesi sözeylemleri tercih etmediğini vurgulamaktadır. KW - Güç KW - Yüz KW - Siyasi Söylem KW - Yüzü Zedeleyen Sözeylemler KW - İncelik Kuramı N2 - Some speech acts in natural discourse are those which degradespeaker’s social image or “face”. The term “face” first coined by Goffman(1956) may be of two kinds; positive and negative face. In pragmatics,positive face is the desire to be approved and accepted by the others, whereasnegative face refers to the need to avoid any imposition or burden in order tobe independent in communication. In the present study, using the TurkishGrand National Assembly archive records as data corpus, within Turkishparliamentary discourse, first, the most frequently resorted face threateningacts are scrutinized. Later, the strategies with which those acts are realizedare assessed with the help of taxonomy of politeness by Brown and Levinson(1987) under Politeness Theory composing four strategies. These are Bald onrecord strategy, Positive Politeness Strategy, Negative Politeness strategy,and Off-record Indirect Politeness Strategy. As power relations are balancedupon the identities of the opposing party and the ruling party in the assemblyand the members of those parties are tied together with the feelings ofsolidarity, it is considered that the strategies adopted by two groups would bedifferent and it is also looked into the scattering of the strategies among thesetwo political groups. The results of the analysis revealed that the members ofparliament are generally resorted to insults, accusations anddisapprovements. Insults are directed mostly by the members of the opposingparty adopting bald on record strategy. The arguments involve myriad adhominem fallacies, which attack on the speakers positive face, threatening thespeakers esteem and reputability. Insults center around unfavoured or weakpersonality traits and perceived incapabilities of the speakers rather thanoperations or performances. Similar to the insults, accusations are mostlydirect and clearly stated towards the ruling party. The use of disaprovementsare in favor of the ruling party, that is; the ruling party does not approve themost. Insults and accusations from the opposing party are accepted by theruling party. However, direct and clear accusations and insults meet implicitindirect disapprovements by the ruling party. This might be interpreted as anattempt to save positive and negative face of the ruling party. They protecttheir self esteem and avoid future impositions by disapproving Description offace threatening acts in Turkish parliamentary discourse is of value in givingan idea about how the members of parliament avoid politeness strategies inparliamentary arguments in Turkish parliamentary setting. Pinpointing thatthere exists an interaction between discourse and socio-political power,which influences discourse, this study demonstrates that socio-politicallyinfluential party does not always prefer face threatening acts as signs ofpower talk. CR - BALCI, B. (2009) Comparative Study On the Performance Of Requests And Apologies By Turkish And American Teenagers: A Pragmatıc Competence Point Of View Yayınlanmamış Yüksek Lisans tezi Çukurova Üniversitesi CR - BAYRAKTAROĞLU (2001) Advice-giving in Turkish: “Superiority” or “solidarity”? In A. Bayraktaroğlu & M. Sifianau (Eds.) Linguistic politeness across boundaries: A case of Greek and Turkish. s.177-209 John Benjamins Publishers CR - BAYRAKTAROĞLU, A. (1992). Disagreements in Turkish troubles-talk Text. 12, 317-338 CR - BROWN, P. & Levinson, S. (1987). Politeness: Some universals in language usage. Cambridge: Cambridge University Press. CR - CULPEPER, J., Bousfield, D., Wichman, A. (2003). Impoliteness Revisited: With Special References to Dynamic and Prosodic Aspects . Journal of Pragmatics 35 1545-1579 CR - CULPEPER, J.(1996) Towards an anatomy of impoliteness. Journal of Pragmatics 25, 349- 367. CR - DAVİD, M. K.. (2006). Threatening faces in Malaysian parliamentary debates. In A. Thorat (Ed.). Pragmatics (pp. 60-75). Pune: Institute of Advanced Studies in English (IASE). CR - DAVİD, M. K; Govindasamy S.and M.Nambiar (2009). Levels of Politeness in Malaysian Parliamentary Discourse Volume 9 : 9 September CR - DOĞANÇAY-Aktuna, S. & Kamışlı, S. (1995). Corrections in Turkish: Sociolinguistic analysis and cross-cultural comparison. Boğaziçi University. (ERIC Document Reproduction No. ED 390 285). CR - DOĞANÇAY-Aktuna, S. & Kamışlı, S. (2001). Linguistics of power and politeness in Turkish:Revalations from speech acts. In A. Bayraktoroğlu & M. Sifianau (Eds.) Linguistic politeness across boundaries: A case of Greek and Turkish. John Benjamins Publishers CR - EDSTROM, A.(2004). “Expressions of disagreement by Venezuelans in conversation: reconsidering the influence of culture.” Journal of Pragmatics 36-1499–1518 CR - GOFFMAN, E. (1956). "Embarrassment and Social Interaction". The American Journal of Sociology 62 (3): 264–71. CR - ILİE, C. (2004). Insulting in unparliamentary practice in British and Swedish parliaments: A Rhetorical Approach In Paul Bayley (Ed.) Cross cultural perspectives on Parliamentary Discourse. John Benjamins B.V. Amsterdam CR - PENMAN, R. (1994) Facework in Communication: Conceptual and Moral Challenges. In Ting Toomey (Ed.) The Challenge of facework: cross-cultural and interpersonal issues CR - SI, L. ( 2004 ). Pragmatic strategies and Power Relations in Disagrement: Chinese Culture in Higher Education Universal Publishers US. CR - VAN DİJK, T. A. (2005). Critical Discourse Analysis. In D.Schiffrin, D. Tanen & H.E.Hamilton (Eds.) The Handbook of Discourse Analysis. Blackwell Publishing. 352- 371 CR - YETKİN, N. (2006). A pragmatic analysis of derogation in the discourse of political criticism in the Turkish Grand National Assembly, Journal of Turkish Studies, 3/1: 48:59,2006. Ankara Üniversitesi Modern Türklük Araştırmaları dergisi Cilt 3 Sayı 1 48 59 CR - WİLSON, S. R., Kim, M. S., & Meischke, H. (1991). Evaluating Brown and Levinson's politeness theory: A revised analysis of directives and face. Research on Language and Social Interaction, 25, 215-252. UR - https://dergipark.org.tr/en/pub/turkbilig1/issue//161999 L1 - https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/143190 ER -