@article{article_1620587, title={SON DÖNEM DOĞU TÜRKÇESİYLE YAZILMIŞ BİR ESER: TERCÜME-İ MECMŪǾĀTU’L-MUĤAĶĶIĶĮN VE ONUN İMLA İLE SES BİLGİSİ ÖZELLİKLERİ}, journal={Uluslararası Uygur Araştırmaları Dergisi}, pages={1–20}, year={2025}, DOI={10.46400/uygur.1620587}, author={Kök, Ali}, keywords={Eastern Turkish Written Language, MecmūǾatu, Hocalar Period, Spelling, Phonetics}, abstract={Bu çalışma, Klasik Sonrası Dönem’de Farsçadan Doğu Türk yazı diline tercüme edilen Tercüme-i MecmūǾātu’l-Muĥaķķıķįn’in tanıtımı ile imla ve ses bilgisi özelliklerini ihtiva etmektedir. Çalışmada öncelikle Doğu Türk yazı diline tercüme edilen eserin mütercimi, hayatı, edebî kişiliği, telif ve tercüme eserleri, tercüme eserleri arasında yer alan Tecüme-i MecmūǾātu’l-Muĥaķķıķįn’in tanıtımı ve yazma nüshaları üzerinde durulmuştur. Daha sonra ise çalışmaya esas teşkil eden eserin belli başlı imla ve ses bilgisi özellikleri ele alınmıştır. Bu sayede Geç Dönem Doğu Türkçesi ile yapılan dil ve edebiyat çalışmalarına yeni malzemelerin sunularak katkıda bulunulması amaçlanmıştır. Bu amaç ve kapsam doğrultusunda söz konusu eserin Berlin Eyalet Kütüphanesi Prusya Kültür Mirası (Staatsbibliothek zu Berlin Preußischer Kulturbesitz) Bölümü Orientalische Handschriften Katoluğu’nda Ms. Orient Oct. 1680 arşiv numarasıyla ve MecmūǾatu’l-Muĥaķķıķįn adıyla kayıtlı, Arap harfli nüshası temin edilerek üzerine bu araştırma, inceleme ve tanıtım yazısı yazılmıştır. Bâblardan teşekkül eden eserin bu nüshası sadece dönemin Doğu Türk yazı dili ve edebiyatıyla değil, aynı zamanda Türkistan’ın din, toplum ve tarihiyle ilgili bilgiler veren önemli bir kaynak olduğu bilgisini bizlere vermektedir. Eserdeki Nakşibendilik ve onun Kâsâniyye kolunun silsilesi hakkında bilgiler ile mürşitlerinden rivayet edilen hadiselerin izahında yararlanılan ayet ve hadisler, bunun en açık delilidir. Dolayısıyla ilgili eserin bu yönleri, Türklük bilimi araştırmacılarına söz konusu eserin tercüme edildiği dönemde Türkistan’daki dinî hareketler, din sosyolojisi, tefsir, hadis, kelam ilmi, dinî-tasavvufi içerikli eser verme geleneğinin gelişim ve devamı ile ilgili yapılacak olan çalışmalara katkı sağlamaktadır. Eserin Berlin nüshasından alınan örnekler, Times Turkish Transcription yazı fontuyla verilmiştir. Örneklerden sonra parantez içerisindeki ilk rakam, örneğin alındığı sayfayı, eğik çizgiden sonraki rakam ise satır numarasını göstermektedir.}, number={25}, publisher={Alimcan	İnayet}