@article{article_1621478, title={GAGAVUZ TÜRKÇESİNİN OĞUZ GRUBU TÜRK LEHÇELERİ İÇİNDEKİ DURUMUNU BELİRLEMEDE BAZI SES HADİSELERİNİN ROLÜ}, journal={Uluslararası Dil Edebiyat ve Kültür Araştırmaları Dergisi}, volume={8}, pages={240–256}, year={2025}, DOI={10.37999/udekad.1621478}, author={Saatçi, Önder}, keywords={Turkish language, dialect, palatal harmony, lip harmony, Gagauz Turkic}, abstract={Bu çalışmada Gagavuzların yaşadığı bölgeler, Gagavuz Türkçesinin yayıldığı alanlar ve Gagavuzların dil kullanımlarına dair özlü bilgiler verilmiş, dünden bugüne Gagavuz Türkçesiyle ilgili belli başlı akademik, edebî çalışmalara ana başlıklarla değinilmiştir. Çalışmanın amacı Gagavuz Türkçesinin diğer Oğuz grubu Türk lehçeleri içindeki durumunun belirlenmesine yönelik çalışmalara katkı sunmaktır. Bu amaçla, dil bilgisinden dar kapsamlı bir konu seçilerek bu Türk lehçesindeki kalınlık-incelik, düzlük-yuvarlaklık, ünsüz uyumu, tonsuz ünsüzlerin tonlulaşması ve ünlü-ünsüz uyumları gibi, Türk dilinde görülen bazı ses hadiseleri üzerinde durulmuştur. Bu ses hadiselerinin Gagavuz Türkçesinde ne ölçüde yerleştiği incelenmiş, incelenen ses hadiselerine aykırılıkların sebepleri üzerinde durulmuş, bu amaçlarla Türkiye Türkçesi, Azerbaycan Türkçesi ve Türkmen Türkçesiyle bazı karşılaştırmalar yapılmıştır. Bu çalışmada her bir ses hadisesi incelenirken bazı örnekler de verilmiştir. Çalışmanın sonucunda Gagavuz Türkçesinde kalınlık-incelik uyumunun diğer lehçeler kadar yerleşmemiş olduğu, düzlük-yuvarlaklık uyumunun sınırlılığı, ancak bu eğilimin Gagavuz Türkçesinde az da olsa bulunduğu, ünsüz uyumunun yerleşmediği; tonsuz ünsüzlerin tonlulaşması hadisesinin Türkiye Türkçesi ve Azerbaycan Türkçesinden daha ileri seviyede gerçekleştiği, ünlü-ünsüz uyumunun da Türkiye Türkçesinden daha ileri bir safhada bulunduğu gibi sonuçlara ulaşılmıştır. Çalışmamızın Gagavuz Türkçesinin Oğuz grubu içindeki yerinin belirlenmesine katkı sağlayacağını ve Türk lehçelerinin tasnifine yönelik çalışmalarda bir basamak teşkil edeceğini düşünmekteyiz.}, number={1}, publisher={UDEKAD AKADEMİ YAYINCILIK}