@article{article_1623585, title={Lozan Bağlamında Türk-Yunan Esir Değişimi: Uluslararası Kızılhaç Komitesi’nin (ICRC) Gözlemleri ve Raporlarıyla Tarihsel Bir İnceleme}, journal={Vakanüvis - Uluslararası Tarih Araştırmaları Dergisi}, volume={10}, pages={1964–2020}, year={2025}, DOI={10.24186/vakanuvis.1623585}, author={Karabağ Arslan, Hacer}, keywords={Lausanne Peace Conference, Prisoner Exchange, International Committee of the Red Cross, Turkish-Greek Prisoner Camps}, abstract={Türk ordusunun Eylül 1922’de Anadolu’daki işgalci güçleri temizleyerek Boğazlar ve Trakya’ya yönelmesi, barış sürecini gündeme getirmiş ve Mudanya Mütarekesi ile savaş fiilen sona ermiştir. 20 Kasım 1922’de başlayan Lozan Konferansı’nda, sivil tutuklular ve asker esirlerin değişimi öncelikli konular arasında yer almıştır. 30 Ocak 1923’te Türkiye ve Yunanistan arasında imzalanan anlaşma, her iki tarafın tüm sivil tutukluları ve eşdeğer sayıda savaş esirini değiş tokuş etmesini kararlaştırmıştır. Türk hükümetinin elindeki esirlerin kalan kısmı ise barış anlaşmasının ardından iade edilecektir. Bu çalışmada Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) raporları doğrultusunda, Türk-Yunan sivil ve asker esir değişimi konusu ele alınmıştır. Konuyu yakından takip etmiş ve raporlandırmış olmaları dolayısıyla Uluslararası Kızılhaç belgeleri gerek Lozan öncesi durum gerekse anlaşmanın ilgili maddelerinin uygulanması sürecine yönelik önemli bilgiler sunmaktadır. Komite, 1922 ve 1923’te savaş esirlerini ve sivilleri ziyaret etmek için Yunanistan ve Anadolu’ya iki kez geçici heyet göndermiş ve raporlar istemiştir. Daha önce esir değişimi konusu ile ilgili çalışmalarda bu belgelerden bazıları kullanılmış olsa da belgelerin bütüncül olarak ele alınması sayesinde Uluslararası Kızılhaç Komitesi’nin tarafsızlık iddiası da değerlendirilmiştir. Çalışmada aynı zamanda Dr. Paul Schatzmann’ın Yunanistan’da Türk esirlerin kaldığı kamplarla ilgili raporundan ayrıntılara da ilk defa yer verilecektir. Dönem gazeteleri ve Hilal-i Ahmer Mecmuaları çalışmanın diğer temel kaynaklarını oluşturmaktadır.}, number={2}, publisher={Serkan YAZICI}