TY  - JOUR
T1  - Ralph Barton Perry ve Dinsel Deneyim
TT  - Ralph Barton Perry and Religious Experience
AU  - Karamolla, Muhammed
PY  - 2025
DA  - June
Y2  - 2025
DO  - 10.35237/suitder.1631957
JF  - Süleyman Demirel Üniversitesi İnsan ve Toplum Bilimleri Dergisi
JO  - SUITDER
PB  - Süleyman Demirel University
WT  - DergiPark
SN  - 3023-8471
SP  - 173
EP  - 184
IS  - 63
LA  - tr
AB  - Batı düşünce tarihinde din ve tanrısallık fikri zamansal ve mekânsal koşullar altında dönüşümlere uğrayarak farklı biçimlere bürünmüş olmakla birlikte çoğunlukla belirli nihai gerçekliklere işaret etmiş ve dayanağını bu gerçekliklerde bulmuştur. Yirminci yüzyıla gelindiğinde ise Batı düşüncesinde klasik Amerikan felsefesi olarak bilinen ekolde, özgün bir din anlayışı karşımıza çıkmaktadır. Klasik Amerikan felsefesi kapalı, soyut ve nihai gerçeklik iddiasındaki metafizik sistemler yerine deneyimin çeşitliliğine, onun çoğulcu yapısına ve yaşamın insan eliyle daha iyi kılınabileceği inancına yönelir. Bu yönüyle Amerikan felsefi kavrayışı, deneyimi aşan mutlak ontolojik gerçekliklerden hareket etmek yerine felsefeyi, yaşamı daha iyi kılma yolunda bir araç olarak ele alma eğilimindedir. Konu Tanrı ve dinsel deneyim olduğu zaman bile bu eğilim kendisini açıkça göstermektedir. Dinsel deneyimin tüm biçimlerinde ortak olan bir özden bahsetmek gerekirse bu öz, duygu, davranış ve bilişselliğin bir arada bulunduğu ‘inanç’ olgusudur. Perry’nin inanç olgusu üzerinden yaptığı çıkarımlar nihai gerçekliklerden ve ilk nedenlerden hareket etmek yerine dikkatini pratik etkilere ve yaşamsal sorunlara yöneltmiştir.
KW  - Ralph Barton Perry
KW  - Dinsel Deneyim
KW  - Amerikan Felsefesi
KW  - Pragmatizm
KW  - Araçsalcılık
N2  - In the history of Western thought, the idea of religion and divinity has transformed under temporal and spatial conditions and taken different forms, but has mostly pointed to certain ultimate realities and found its basis in these realities. When we come to the twentieth century, we encounter a unique understanding of religion in the school known as classical American philosophy in Western thought. Classical American philosophy, instead of metaphysical systems that claim closed, abstract and ultimate reality, focuses on the diversity of experience, its pluralistic structure and the belief that life can be made better by human hands. In this respect, American philosophical understanding tends to consider philosophy as a tool for making life better, rather than starting from absolute ontological realities that transcend experience. This tendency is clearly evident even when the subject is God and religious experience. If we are to talk about an essence common to all forms of religious experience, this essence is the phenomenon of 'belief', in which emotion, behavior and cognition come together. Perry's inferences from the phenomenon of belief have directed his attention to practical effects and vital problems instead of starting from ultimate realities and first causes.
CR  - Albayrak, M. (2016). Felsefenin Serüveni, II Ortaçağlar ve Felsefe. Isparta: Fakülte Kitabevi.
CR  - Arslan, A. (2006). İlkçağ Felsefe Tarihi. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları .
CR  - Cicero. (2006). Tanrıların Doğası. F. Gül Özaktürk & Fato Telatar (Çev.) Ankara: Dost
CR  - Clifford, W.K. (2006). İnanç Ahlakı. Ferit Uslu (Çev.) Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, (Sayı: 9) 125-136.
CR  - Dönmez, S. (2004). Aziz Thomas’ta Felsefe-Teoloji İlişkisi: Bilgi ve İnanç, Ankara: Karahan Kitabevi.
CR  - Dönmez, S. (2020). Dogmatizmden Dinamizme Dini Tefekkür, İbn Haldun Anısına Türkiye ve Türk Dünyası Araştırmaları VI, 147 -172. İKSAD.
CR  - Dönmez S. (2020). Hakikate Giden Yolda Bilgi ve Kesinlik, Kaşgarlı Mahmud Anısına Türkiye ve Türk Dünyası Araştırmaları VII, s. 420 -449, Ankara: İKSAD.
CR  - Hegel, G.W.F. (2016). Din Felsefesi Dersleri.  Pinhan
CR  - James, W. (1897). The Will to Believe. Cambridge University Press
CR  - James, W. (2017). Dinsel Deneyimin Çeşitleri. İsmail Hakkı Yılmaz (Çev.) İstanbul: Pinhan
CR  - Kenny, A. (2005). Medieval Philosophy, A New History of Western Philosophy. Clarendon Press.
CR  - Kant, I. (1933). Critique of Pure Reason, Norman Kemp Smith (Çev.) London: 2nd Impression.
CR  - Perry, R.B. (1904). Religious Experience, The Monist, (Vol. 14, No. 5) 752-766.
CR  - Perry, R.B. (1909). The Moral Justification of Religion, The Harvard Theological Review. (Vol. 2, No. 2) 161-185.
CR  - Perry, R.B. (1910). The Approach to Philosophy. New York: Charles Scribner’s Sons
CR  - Russell, B. (1910). Philosophical Essays. London: Longmans, Green, And Co.
CR  - Schneider, H.W. (1947). A History of American Philosophy. New York: Columbia University
CR  - Stuhr, J.J. (Editör) (2000). Pragmatism And Classical American Philosophy. New York: Oxford University
CR  - Ünal, Ş. & Çelik, K. (2021). M. Heidegger’in Onto-teoloji Kritiği Bağlamında Causa Sui Olarak Tanrı, Tabula Rasa Felsefe & Teoloji Dergisi. (Vol. 34)
CR  - Whitehad, A.N. (1926). Religion in the Making. London: Cambridge University
CR  - Wittgenstein, L. (2013), Tractatus Logico-Philosophicus. Metis Yayınları.
UR  - https://doi.org/10.35237/suitder.1631957
L1  - https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/4574056
ER  -