@article{article_1634220, title={Öğrenilmiş Şüphe ile Bilginin Yeniden Üretimi: Sosyal Medya Kullanıcılarının Karbon Vergisine Karşıtlığı Üzerine Bir Araştırma – X Platformu Örneği}, journal={Hitit Sosyal Bilimler Dergisi}, volume={18}, pages={512–532}, year={2025}, DOI={10.17218/hititsbd.1634220}, author={Cesur, Alim Alper}, keywords={Carbon Tax, Carbon Emissions, Learned Skepticism, Misinformation, Manipulation}, abstract={Karbon fiyatlandırmasının bir biçimi olan karbon vergisi, sanayi, ulaşım gibi sektörlerde fosil yakıtların kullanımıyla üretimin bir sonucu olarak ortaya çıkan karbon atıklarının azaltılmasına teşvik olarak yürürlükte olan bir vergi biçimidir. Günümüzde pek çok ülkede uygulanan bu vergi türü kapsamında üretilen ve tüketilen hizmetler sonucu ortaya çıkan atıklar karbon ayak izine göre hesaplanıp ücretlendirilmektedir. Şu an için ülkemizde bu tip bir vergilendirme doğrudan olmamakla birlikte tüketilen fosil yakıtların vergilendirilmesinde ek bir kalem olarak uygulanmaktadır. Fakat son günlerde Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi (Paris Anlaşması) taraflarından biri olan ülkemiz için de karbon vergisinin yürürlüğe konulması tartışılmaktadır. Karbon tüketiminin sera gazı oluşumuna ve küresel ısınmaya etkileri bilimsel bir gerçektir. Bu doğrultuda karbon salınımının azaltılmasına teşvik edecek politikalar günümüz üretim ortamı için önem taşımaktadır. Fakat daha önce pandemi sürecinde de görüldüğü gibi bu olası uygulama da bir kısım sosyal medya kullanıcıları tarafından dirençle karşılanmaktadır. Kullanıcıların dini inanç, ekonomik endişeler ve toplum mühendisliği gibi kaygıları çerçevesinde karbon salınımı bilimsel bir gerçek olarak kabul görmeyerek şüphe duyulan bir tasarı olarak ifade edilmektedir. Bilgiye ulaşma pratiklerinin değiştiği günümüzde yeni medya “bilgi alma” aracı olduğu kadar bilginin manipüle edilmesine de açık bir platform olarak gerçekliğin sorgulandığı ve gerçeğin yeniden üretildiği bir ortam haline gelmiştir. Bu güvensizlik ise kullanıcıların gelişen olaylara öğrenilmiş bir şüpheyle yaklaşmasına neden olmaktadır. Ayrıca sosyal medyanın paylaşımcı doğası da bu tip dezenformasyonların yayılımını kolaylaştırmaktadır. Dolayısıyla bilimsel gerçek zarar görürken hakikat ise kayma yaşamaktadır. Duyulan güvensizlik kapsamında X platformunda yer alan #KarbonVergisineHayır etiketiyle paylaşılan iletiler örnek olay olarak ele alınmıştır. 17-23 Haziran 2024 tarih aralığında üretilen iletilerin yarattığı bilgi kirliliği içerik çözümleme yöntemiyle analiz edilmiştir. Kullanıcıların ilgili konuyu farklı bağlamlarla destekleyerek benzer tüm güncel gelişmelere ve bilimsel bilgiye bütüncül bir şüphe ile yaklaştıkları tespit edilmiştir. Kullanıcılar tarafından üretilen iletiler teyide muhtaç bilgiler içerse de yarattığı “her şeyin farkında olma” hissinin öğrenilmiş şüpheyi güçlendirdiği görülmüştür. Bu bağlamda çalışma, sosyal medyada çevresel politikalara karşı oluşan güvensizlik söylemlerini çözümleyerek, öğrenilmiş şüphenin dijital ortamlarda nasıl yeniden üretildiğine dair özgün bir katkı sunmaktadır.}, number={2}, publisher={Hitit University}