TY  - JOUR
T1  - Algılanan Örgütsel Desteğin Örgütsel Özdeşleşmeye Etkisinde Psikolojik Sağlamlığın Aracılık Rolü
TT  - The Mediating Role of Psychological Resilience in the Effect of Perceived Organizational Support on Organizational Identification
AU  - Burak, Emel
PY  - 2025
DA  - August
Y2  - 2025
DO  - 10.17218/hititsbd.1637518
JF  - Hitit Sosyal Bilimler Dergisi
PB  - Hitit University
WT  - DergiPark
SN  - 2757-7449
SP  - 386
EP  - 407
VL  - 18
IS  - 2
LA  - tr
AB  - Bu çalışmada, örgütsel destek algısının örgütsel özdeşleşmeye etkisinde psikolojik sağlamlığın aracılık rolünün olup olmadığı araştırılmaktadır. Nicel bir araştırma olan bu çalışmanın evrenini Marmara Bölgesinde mal ve hizmet üreten işletme çalışanları oluşturmaktadır. Kolayda örnekleme yöntemi ile ulaşılabilen 583 gönüllü işletme çalışanları araştırmanın örneklemini oluşturmuştur. Literatürde sıklıkla tercih edilen ölçeklerden yararlanılarak hazırlanan anket formu, ‘Demografik Bilgiler’, ‘Algılanan Örgütsel Destek Ölçeği’, ‘Örgütsel Özdeşleşme’, ’Psikolojik Sağlamlık (Resilience) Ölçeği’ olmak üzere dört bölüm ve 26 sorudan oluşmaktadır. Veriler, yüz yüze/elden teslim edilerek ve çevirim içi olarak toplanmıştır. İstatistiksel analizler IBM AMOS 24.0 yazılımı kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Yapılan analiz bulgusunda, algılanan örgütsel destek hem psikolojik sağlamlığı hem de örgütsel özdeşleşmeyi yordamaktadır. Ayrıca Psikolojik sağlamlık ile örgütsel özdeşleşme arasında anlamlı ve pozitif bir etki saptanmıştır. Tüm bu bilgiler ışığında çalışmanın algılanan örgütsel desteğin örgütsel özdeşleşme üzerindeki etkisine psikolojik sağlamlık değişkenin kısmen aracılık etmekte olduğu bulgusu gözlemlenmiştir. Bu durum örgüt içerisinde psikolojik dinamiklerin, örgütün çalışanlara sunmuş oldukları pozitif uygulamaları anlaması ve pozitif çıktıların elde edilmesi noktasında temel bir dinamik olduğunu göstermektedir. Bu sebeple örgütsel destek uygulamaları, örgütün en önemli kaynağı olan çalışanların pozitif yönlendirilmesinde kritik bir enstrüman olduğu ispatlanmıştır. Ulaşılan bulgular doğrultusunda üretilen bilgi literatür ekseninde yorumlanarak değerlendirilmiş ve bu bağlamda öneriler sunulmuştur.
KW  - Örgütsel Destek
KW  - Örgütsel Özdeşleşme
KW  - Psikolojik Sağlamlık
N2  - This study investigates whether psychological resilience has a mediating role in the effect of organizational support perception on organizational identification. The population of this quantitative study consists of employees of enterprises producing goods and services in the Marmara Region. The sample of the study consisted of 583 volunteer business employees who could be reached by convenience sampling method. The questionnaire form, which was prepared by making use of the scales frequently preferred in the literature, consists of four sections as ‘Demographic Information’, ‘Perceived Organisational Support Scale’, ‘Organizational Identification’, ‘Resilience Scale’ and 26 questions. The data were collected face-to-face/hand-delivered and online. Statistical analyses were performed using IBM AMOS 24.0 software. According to the findings of the analysis, perceived organizational support predicts both psychological resilience and organizational identification. In addition, a significant and positive effect was found between psychological resilience and organizational identification. In the light of all this information, it was observed that psychological resilience partially mediates the effect of perceived organizational support on organizational identification. This situation shows that psychological dynamics within the organization is a fundamental dynamic in understanding the positive practices offered by the organization to the employees and obtaining positive outcomes. For this reason, it has been proved that organizational support practices are a critical instrument in the positive orientation of employees, the most important resource of the organization. The information produced in line with the findings has been interpreted and evaluated on the axis of literature and suggestions have been presented in this context.
CR  - Alici, İ. (2020). Algılanan örgütsel destek ile örgütsel sinizmin örgütsel performansa olan etkisinde pozitif psikolojik sermayenin aracılık etkisi, Doktora Tezi, Tokat Gazi Osman Paşa Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Tokat.
CR  - Anderson, J. C., & Gerbing, D. W. (1988). Structural equation modeling in practice: A review and recommended two-step approach. Psychological Bulletin, 103(3), 411.  https://doi.org/10.1037/0033-2909.103.3.411
CR  - Armeli, S., Eisenberger, R., Fasolo, P., & Lynch, P. (1998). Perceived organizational support and police performance: The moderating influence of socioemotional needs. Journal of Applied Psychology, 83(2), 288–297. https://doi.org/10.1037/0021-9010.83.2.288
CR  - Arslandere, M. (2021). Küresel tüketici kültürüyle özdeşleşmenin hedonik ve faydacı alışveriş değeri üzerindeki etkisi. Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 11(2), 699-714.  https://doi.org/10.48146/odusobiad.943860
CR  - Ashforth, B. E., & Mael, F. (1989). Social identity theory and the organization. The Academy of Management Review, 14(1), 20–39.  https://doi.org/10.2307/258189
CR  - Ashforth, B. E., Harrison, S. H., & Corley, K. G. (2008). Identification in organizations: An examination of four fundamental questions. Journal of Management, 34(3), 325–374.  https://doi.org/ 10.1177/0149206308316059
CR  - Avey, J. B, Wernsing, T. S., & Luthans, F. (2008). Can Positive Employees Help Positive Organizational Change?. Journal of Applied Behavioral Science, 44(1), 48-70. https://doi.org/10.1177/0021886307311470
CR  - Bollen, K. A. (1989). A new incremental fit index for general structural equation models. Sociological Methods & Research, 17(3), 303-316.  https://doi.org/10.1177/0049124189017003004
CR  - Canan, S. (2024). Hayatın anlamı. İstanbul: Alfa Basım Yayın.
CR  - Cheung, M.F.Y., & Law, M.C.C. (2008) Relationships of Organizational Justice and Organizational Identification: The Mediating Effects of Perceived Organizational Support in Hong Kong. Asia Pacific Business Review, 14, 213-231.  https://doi.org/10.1080/13602380701430879
CR  - Cortina, J. M. (1993). What is coefficient alpha? An examination of theory and applications. Journal of Applied Psychology, 78(1), 98-104.  https://doi.org/10.1037/0021-9010.78.1.98
CR  - Cullen, K. L., Edwards, B. D., Casper, Wm. C., & Gue, K. R. (2014). Employees’ Adaptability and Perceptions of Change-Related Uncertainty: Implications for Perceived Organizational Support, Job Satisfaction, and Performance. Journal of Business and Psychology, 29(2), 269–280.  https://doi.org/10.1007/s 10869-013-9312-y
CR  - Çelik, E. (2013). Lise son sınıf öğrencilerinin yılmazlık özelliklerinin duygusal dışavurum açısından incelenmesi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17(2), 221-236. Erişim Adresi: https://dergipark.org.tr/en/pub/ataunisosbil/issue/2833/38555
CR  - Çınar, Ö., & Yeşil, S. (2016). A proposal of the structural equation model for review of the effect of organizational commitment and organizational support on employee performance. International Journal of Social Sciences and Education Research, 2(1), 286-301.  https://doi.org/10.24289/ijsser.279105
CR  - Doğan, T. (2015). Kısa Psikolojik Sağlamlık Ölçeği’nin Türkçe uyarlaması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. The Journal of Happiness & Well-Being. 3(1), 93-102. Erişim adresi: https://toad.halileksi.net/wp-content/uploads/2022/07/kisa-psikolojik-saglamlik-olcegi-toad.pdf
CR  - Dutton, J. E., Dukerich, J. M., & Harquail, C. V. (1994). Organizational images and member identification. Administrative Science Quarterly, 39(2), 239–263.  https://doi.org/10.2307/2393235
CR  - Edwards, M. R. (2005). Organizational identification: A conceptual and operational review. International Journal of Management Reviews, 7(4), 207–230.  https://doi.org/10.1111/j.1468-2370.2005.00114.x
CR  - Edwards, M. R., & Peccei, R. (2010). Perceived organizational support, organizational identification, and employee outcomes: Testing a simultaneous multifocal model. Journal of Personnel Psychology, 9(1), 17–26.  https://doi.org/10.1027/1866-5888/a000007
CR  - Eisenberger, R., Armeli, S., Rexwinkel, B., Lynch, P. D., & Rhoades, L. (2001). Reciprocation of perceived organizational support. Journal of Applied Psychology, 86(1), 42–51.  https://doi.org/10.1037/0021-9010.86.1.42
CR  - Eisenberger, R., Cummings, J., Armeli, S., & Lynch, P. (1997). Perceived organizational support, discretionary treatment, and job satisfaction. Journal of Applied Psychology, 82(5), 812–820.  https://doi.org/10.1037/0021-9010.82.5.812
CR  - Eisenberger, R., Huntington, R., Hutchison, S., & Sowa, D. (1986). Perceived organizational support. Journal of Applied Psychology, 71(3), 500–507.  https://doi.org/10.1037/0021-9010.71.3.500
CR  - Engin, E. (2015). İşgörenlerin örgütsel destek algılamalarının iş tatmini ve örgütsel bağlılık üzerine etkileri: sanayi ve hizmet sektörlerine yönelik bir alan araştırması, Doktora Tezi. Trakya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Edirne.
CR  - Erdem, A. T., & Merdan, E. (2022). Örgütsel erdemliliğin örgütsel özdeşleşme üzerine etkisinde örgütsel desteğin aracılık rolü. Abant Sosyal Bilimler Dergisi, 22(1), 197-212.  https://doi.org/10.11616/asbi.1016770
CR  - Erdem, H., Gökmen, Y. & Türen, U. (2015). Psikolojik sermayenin örgütsel özdeşleşme üzerine etkisinde algılanan örgütsel desteğin aracılık rolü. İşletme Araştırmaları Dergisi, 7(2), 38-62. https://doi.org/10.20491/xxxxx
CR  - Fornell, C., & Larcker, D. F. (1981). Evaluating structural equation models with unobservable variables and measurement error. Journal of Marketing Research, 18(1), 39–50.  https://doi.org/10.2307/3151312
CR  - Fuller, J.B., Hester, K., Barnett, T., Frey, L., & Relyea, C. (2006). Perceived organizational support and perceived external prestige: predicting organizational attachment for university faculty, staff, and administrators. The Journal of Social Psychology, 146(3), 327-47. https://doi.org/10.3200/SOCP.146.3.327-347.
CR  - George, D. & Mallery, M. (2010). SPSS for Windows Step by Step: A Simple Guide and Reference, 17.0 update. Boston: Pearson.
CR  - Hair, J. F., Black, W. C., Babin, B. J., & Anderson, R. E. (2010). Multivariate Data Analysis. New Jersey: Pearson Prentice Hall.
CR  - Hartmann, S., Weiss, M., Newman, A., & Hoegl, M. (2020). Resilience in the workplace: A multilevel review and synthesis. Applied Psychology, 69(3), 913–959.  https://doi.org/10.1111/apps.12191
CR  - Hu, L. T., & Bentler, P. M. (1999). Cutoff criteria for fit indexes in covariance structure analysis: Conventional criteria versus new alternatives. Structural Equation Modeling: A Multidisciplinary Journal, 6(1), 1-55. https://doi.org/10.1080/10705519909540118
CR  - Huang, H., Su, Y., Liao, L., Li, R., & Wang, L. (2024). Perceived organizational support, self-efficacy and cognitive reappraisal on resilience in emergency nurses who sustained workplace violence: A mediation analysis. Journal of Advanced Nursing. 80(6), 2379-2391. https://doi.org/10.1111/jan.16006
CR  - Jones, C., & Volpe, E. H. (2011). Organizational identification: Extending our understanding of social identities through social networks. Journal of Organizational Behavior, 32(3), 413–434.  https://doi.org/10.1002/job.694
CR  - Kalisch, R., & Kampa, M. (2021). Stressor appraisal as an explanation for the influence of extra-individual factors on psychological resilience. In M. Ungar (Ed.), Multisystemic resilience: Adaptation and transformation in contexts of change (pp. 135–152). USA: Oxford University Press.  https://doi.org/10.1093/oso/9780190095888.003.0008
CR  - Kara, E., Kırpık, G., & Kaya, A. (2021). The Mediating Role of Organizational Identification in the Effect of Perceived Organizational Support on Employee Performance. Sosyoekonomi, 29(49), 47-64. https://doi.org/10.17233/sosyoekonomi.2021.03.03
CR  - Karabey, C. N., & İşcan, Ö. F. (2010). Örgütsel özdeşleşme, örgütsel imaj ve örgütsel vatandaşlık davranışı ilişkisi: bir uygulama. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 21(2), 231-241. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/atauniiibd/issue/2692/35428
CR  - Karadaş, A., Doğu, Ö., & Degirmenci Oz, S. (2022). The effect of perceived organizational support of nurses on their resilience: A cross-sectional study from Turkey. The Canadian Journal of Nursing Research, 55 (2), 241-249. https://doi.org/10.1177/08445621221118800
CR  - Kılıç, G., & Gülen, M. (2019). Algılanan örgütsel desteğin örgütsel özdeşleşmeye ve işten ayrılma niyetine etkisi: afyonkarahisar örneği. Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 3(4), 1570-1588.
CR  - Kreiner, G. E., & Ashforth, B. E. (2004). Evidence toward an expanded model of organizational identification. Journal of Organizational Behavior, 25(1), 1–27.  https://doi.org/10.1002/job.234
CR  - Kuntz, J., Connell, P., & Näswall, K. (2017). Workplace resources and employee resilience: the role of regulatory profiles. Career Development International, 22(4), 419-435.  https://doi.org/10.1108/CDI-11-2016-0208
CR  - Kurtessis, J. N., Eisenberger, R., Ford, M. T., Buffardi, L. C., Stewart, K. A., & Adis, C. S. (2017). Perceived organizational support: A meta-analytic evaluation of organizational support theory. Journal of Management, 43(6), 1854-1884.  https://doi.org/10.1177/0149206315575554
CR  - Lam, L.W., Liu, Y. & Loi, R. (2016). Looking intra-organizationally for identity cues: whether perceived organizational support shapes employees’ organizational identification. Human Relations, 69, 345-367. https://doi.org/10.1177/0018726715584689
CR  - Lee, E. S., Park, T.Y., & Koo, B. (2015). Identifying organizational identification as a basis for attitudes and behaviors: A meta-analytic review. Psychological Bulletin, 141(5), 1049–1080.  https://doi.org/10.1037/bul0000012
CR  - Luthans, F. (2002). The need for and meaning of positive organization behavior. Journal of Organizational Behavior, 23(6), 695–706.  https://doi.org/10.1002/job.165
CR  - Luthans, F., Avey, J. B., Avolio, B. J., & Peterson, S. J. (2010). The development and resulting performance impact of positive psychological capital. Human Resource Development Quarterly, 21(1), 41–67.  https://doi.org/10.1002/hrdq.20034
CR  - Luthans, F., Avolio, B. J., Avey, J. B., & Norman, S. M. (2007). Positive psychological capital: Measurement and relationship with performance and satisfaction. Personnel Psychology, 60(3), 541–572.  https://doi.org/10.1111/j.1744-6570.2007.00083.x
CR  - Mael, F., & Ashforth, B.E. (1992) Alumni and their alma mater: a partial test of the reformulated model of organizational identification. Journal of Organizational Behavior, 13, 103-123.  https://doi.org/10.1002/job.4030130202
CR  - Mao, Y., Lai, Y., Zhai, Y., Xie, M., Yu, J., Wang, Q., Lu, S., Ma, J., & Bonaiuto, M. (2022). Authentic leadership and employee resilience: A moderated mediation analysis. Frontiers in Psychology, 13, 1-13.  https://doi.org/10.3389/fpsyg.2022.901085
CR  - Masten, A. S. (2001). Ordinary magic: Resilience processes in development. American Psychologist, 56(3), 227–238.  https://doi.org/10.1037/0003-066X.56.3.227
CR  - Mercanlıoğlu, A. Ç. (2021). Yaşam doyumunun çalışanların iş performansına etkisi ve algılanan örgütsel destek ile örgütsel sinizmin aracılık rolü. İşletme Araştırma Dergisi, 13(1), 844-857.  https://doi.org/10.20491/isarder.2021.1169
CR  - Ötken, A. B., & Erben, G. S. (2010). Örgütsel özdeşleşme ve işle bütünleşme arasındaki ilişkinin ve amir desteğinin rolünün incelenmesi. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 12(2), 93-118. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/gaziuiibfd/issue/28322/3009654
CR  - Özdemir, A. (2010). Örgütsel özdeşleşmenin algılanan örgütsel destek, cinsiyet ve kıdem değişkenlerine göre incelenmesi. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 14(1), 237–250. Erişim adresi: https://search.trdizin.gov.tr/en/yayin/detay/108534/orgutsel-ozdeslesmenin-algilanan-orgutsel-destekcinsiyet-ve-kidem-degiskenlerine-gore-incelenmesi
CR  - Panaccio, A., & Vandenberghe, C. (2009). Perceived organizational support, organizational commitment and psychological well-being: A longitudinal study. Journal of Vocational Behavior, 75(2), 224–236.  https://doi.org/10.1016/j.jvb.2009.06.002
CR  - Pu. J., Wang, W., Li, G., Xie, Z., Fan, X., Zhan, N., Xu, Y., & Huang, H. (2024). Psychological resilience and intention to stay among nurses: the mediating role of perceived organizational support. Frontiers in Psychology, 15, 1-8. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2024.1407206
CR  - Rhoades, L., & Eisenberger, R. (2002). Perceived organizational support: A review of the literature. Journal of Applied Psychology, 87(4), 698–714.  https://doi.org/10.1037/0021-9010.87.4.698
CR  - Seçkin, Ş. N., & Çağlın, C. (2024). Hemşirelerin algıladığı örgütsel desteğin ve temel benlik değerlendirmesinin işe tutkunluk üzerindeki etkisinde iş becerikliliğinin aracılık rolü. İş ve İnsan Dergisi, 11(1), 61-76. https://doi.org/10.18394/iid.1326486
CR  - Seligman, M. E. P., & Csikszentmihalyi, M. (2000). Positive psychology: An introduction. American Psychologist, 55(1), 5–14.  https://doi.org/10.1037/0003-066X.55.1.5
CR  - Shen, Y., Jackson, T., Ding, C., Yuan, D., Zhao, L., Dou, Y. & Zhang, Q. (2014). Linking perceived organizational support with employee work outcomes in a chinese context: organizational ıdentification as a mediator. european Management Journal, 32, 406-412.  https://doi.org/10.1016/j.emj.2013.08.004
CR  - Sluss, D. M., Klimchak, M., & Holmes, J. J. (2008). Perceived organizational support as a mediator between relational exchange and organizational identification. Journal of Vocational Behavior, 73(3), 457–464.  https://doi.org/10.1016/j.jvb.2008.09.001
CR  - Smith, B. W., Dalen, J., Wiggins, K., Tooley, E., Christopher, P., & Bernard, J. (2008). The brief resilience scale: assessing the ability to bounce back. International Journal of Behavioral Medicine, 15, 194-200. https://doi.org/10.1080/10705500802222972
CR  - Sökmen, A., Ekmekçioğlu, E. B., & Çelik, K. (2015). Algılanan örgütsel destek, örgütsel özdeşleşme ve yönetici etik davranışı ilişkisi: araştırma görevlilerine yönelik araştırma. İşletme Araştırmaları Dergisi, 7(1), 125 - 144. Erişim adresi: https://isarder.org/index.php/isarder/article/view/213
CR  - Tanaka, J. S., & Huba, G. J. (1985). A fit index for covariance structure models under arbitrary GLS estimation. British Journal of Mathematical and Statistical Psychology, 38(2), 197-201.  https://doi.org/10.1111/j.2044-8317.1985.tb00834.x
CR  - Tokgöz, E., & Seymen Aytemiz, O. (2013). Örgütsel güven, örgütsel özdeşleşme ve örgütsel vatandaşlık davranışı arasındaki ilişki: bir devlet hastanesinde araştırma. Öneri Dergisi, 10(39), 61-76.  https://doi.org/10.14783/od.v10i39.1012000308
CR  - Turunç, Ö., & Çelik, M. (2010). Çalışanların algıladıkları örgütsel destek ve iş stresinin örgütsel özdeşleşme ve iş performansına etkisi. Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 17(2), 183-206. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/yonveek/issue/13693/165728
CR  - Tyler, T. R., & Blader, S. L. (2003). The group engagement model: procedural justice, social identity, and cooperative behavior. Personality and Social Psychology Review, 7(4), 349–361.  https://doi.org/10.1207/S15327957PSPR0704_07
CR  - van Dick, R., Wagner, U., Stellmacher, J., & Christ, O. (2004). The utility of a broader conceptualization of organizational identification: Which aspects really matter? Journal of Occupational and Organizational Psychology, 77(2), 171–191.  https://doi.org/10.1348/096317904774202135
CR  - van Knippenberg, D., & Sleebos, E. (2006). Organizational identification versus organizational commitment: self-definition, social exchange, and job attitudes. Journal of Organizational Behavior, 27(5), 571-584.  https://doi.org/10.1002/job.359
CR  - Wiesenfeld, B. M., Raghuram, S., & Garud, R. (2001). Organizational identification among virtual workers: The role of need for affiliation and perceived work-based social support. Journal of Management, 27(2), 213–229.  https://doi.org/10.1016/S0149-2063(00)00096-9
CR  - Yarmacı, N. (2012). Psikolojik güçlendirmenin örgütsel özdeşleşmeye etkisi: otel işletmelerinde bir araştırma. Yüksek Lisans Tezi. Afyon Kocatepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyonkarahisar.
CR  - Youssef, C. M., & Luthans, F. (2007). Positive Organizational Behavior in the Workplace: The Impact of Hope, Optimism, and Resilience. Journal of Management, 33(5), 774-800.  https://doi.org/10.1177/0149206307305562
CR  - Yurt, E. (2023).  Sosyal bilimlerde çok değişkenli analizler için pratik bilgiler: SPSS ve AMOS uygulamaları. Ankara: Nobel Yayın
UR  - https://doi.org/10.17218/hititsbd.1637518
L1  - https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/4599177
ER  -