TY  - JOUR
T1  - Sosyal İntihar: Performans Öznesinin Sosyal Evrimi
TT  - Social Suicide: The Social Evolution of the Performance Subject
AU  - Aykut, Gözde
AU  - Karakaş, Mehmet
PY  - 2024
DA  - December
Y2  - 2024
DO  - 10.26650/SJ.2024.44.2.0000
JF  - İstanbul University Journal of Sociology
PB  - Istanbul University
WT  - DergiPark
SN  - 2667-6931
SP  - 795
EP  - 823
VL  - 44
IS  - 2
LA  - tr
AB  - Bu çalışmada, Byung-Chul Han’ın performans kavramsallaştırması ile neyi kast ettiği ve performans kavramını ortaya çıkaran toplumsal durumların hangi olgu ve kavramların eksikliği ile ilişkili olduğu tartışılmıştır. Han’ın eserlerinde geniş bir toplumsal ilişkiler ağı içerisinde açıkladığı bu kavram; makalede “öteki”, “olumsuz” ve “eros” olmak üzere üç temel başlık altında tartışılarak metin anlaşılır kılınmaya çalışılmıştır. Bu üç temel durumun kaybı performans öznesini ortaya çıkaran olgular olarak değerlendirilirken, aynı zamanda çalışmanın problemlerinden birini de ortaya koymaktadır. Çalışmanın asıl problemi olan sosyal intihar ise hem performans öznesinin yitirmiş olduğu bu olgular üzerinden hem de bireyin yaşamının bir parçası haline getirmeye çalıştığı “mesafe” ve “olmak” gibi olgular üzerinden yeni bir tanımlama yapmayı hedefler. Sosyal intihar, Han’ın performans kavramsallaştırması ile açıklamaya çalıştığı günümüz öznesinin dışında kalan ve neoliberal sistemin performans yaptırımlarına karşı direnç gösteren bireyleri tanımlamak için kullanılmıştır. Makalenin temel argümanını belirleyen sosyal intihar kavramsallaştırmasına, günümüz bireylerinin tamamının performans öznesi olarak tanımlanamayacağı gerçeğinden hareketle ulaşılmış olup, kavramı ortaya çıkaran toplumsal olgu ve dinamikler, benzer çağrışımlar yapan; sosyal yalnızlık, sosyal izolasyon ve hikikomori gibi kavramlarla karşılaştırılarak açıklanmaya çalışılmıştır. Sonuç olarak çalışma, hem Han’ın performans kavramsallaştırmasında eksik bıraktığı noktaları tamamlamak açısından hem de Han’ın tartışmalarına getirilmiş bir eleştiri taşıyor olması bakımından önemlidir.
KW  - Performans
KW  - Sosyal İntihar
KW  - Sosyal Yalnızlık
KW  - Sosyal İzolasyon
KW  - Hikikomori
N2  - This study discusses what Byung-Chul Han means by conceptualising performance and the social situations that reveal the concept of performance, which are related to the lack of facts and situations this concept, which Han describes within a wide network of social relations in their works, is discussed in the article under three main headings: “other”, “negative” and “eros” and the text is tried to be main understandable. While three basic situations are considered as the phenomena and the resulting situations in which the performance subject tries to make a part of their lifestyle reveal the main problem of the study, aims to make a new definition both through these phenomena that the performance subject has lost and through phenomena such as “distance” and “being” that the individual tries to make a part of their life. Social suicide has been used to describe individuals who are outside the present-day subject that Han tries to explain with their conceptualisation of performance and who resist the performance sanctions of the neoliberal system. The conceptualisation of social suicide emerged from the fact that not all of today’s subjects can be defined as performance subjects and the social phenomena and dynamics that give rise to concepts such as social loneliness, social isolation and hikikomori. As a result, the study is important in completing the missing points is Han’s conceptualisation of performance and providing a critique of Han’s discussions.
CR  - Agamben, G. (2017). Çıplaklıklar (S. Kılıç çev.). İstanbul: Alef Yayınevi. google scholar
CR  - Agamben, G. (2020). Çocukluk ve tarih, deneyimin yıkımı üzerine bir deneme (B. Parlak çev.). Alfa Yayınları. google scholar
CR  - Arendt, H. (1994). İnsanlık durumu, Seçme eserler I (B. S. Şener çev.). İletişim Yayınları. google scholar
CR  - Adorno, T. (2016). Negatif diyalektik (Ş. Öztürk çev.). Ayrıntı Yayınları. google scholar
CR  - Baudrillard, J. (1995). Kötülüğün şeffaflığı (E. Abora & I Ergüden çev.). Ayrıntı Yayınları. google scholar
CR  - Baudrillard, J. (1997). Tüketim toplumu (F. Keskin çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları. google scholar
CR  - Bauman, Z. (2020). Akışkan hayat (A. E. Pilgir çev.). Ayrıntı Yayınları google scholar
CR  - Bauman, Z. (2021). Kuşatılmış toplum (A. E. Pilgir çev.). Ayrıntı Yayınları. google scholar
CR  - Deleuze, G., & Guattari, F. (2014a). Anti ödipus, Kapitalizm ve şizofreni (F. Ege, H. Erdoğan, M. Yiğitalp çev.). Bilim ve Sosyalizm Yayınları. google scholar
CR  - Foucault, M. (2017). Öznellik ve hakikat, College de france dersleri 1980-1981. (S. Yardımcı çev.). İstanbul Bigi Üniversitesi Yayınları. google scholar
CR  - Foucault, M. (2019). İktidarın gözü, Seçme yazılar 4 (I. Ergüden & O. Akınbay çev.). Ayrıntı Yayınları. google scholar
CR  - Foucault, M. (2019a). Öznenin yorumbilgisi, College de france dersleri 1981-1982 (F. Keskin çev.). İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları. google scholar
CR  - Foucault, M. (2021). Özne ve iktidar, Seçme yazılar 2 (I. Ergüden & O. Akınbay çev.). Ayrıntı Yayınları. google scholar
CR  - Fromm, E. (2023). İnsan olmak üzerine: Modern dünyada yabancılaşmaya dair hümanist bir bakış (Ş. Alpagut çev.). Say Yayınları. google scholar
CR  - Fromm, E. (2023a). Sahip olmak ya da olmak: İki varoluş biçimi üzerine bir inceleme (A. Arıtan çev.). Say Yayınları. google scholar
CR  - Freud, S. (2016). Haz ilkesinin ötesinde ben ve id (A Babaoğlu çev.). Metis Yayınları. google scholar
CR  - Fischer, C. (2011). Still Connected : Family and Friends in America Since 1970. New York: Russell Sage Found. akt. Henson, W., Parigi, P. (2014). Social Isolation in America, Published by: Annual Reviews, 40, 153-171. google scholar
CR  - Gale, C. R.,Westbury, L., & Cooper, C. (2018). Social isolation and loneliness as risk factors for the progression of frailty: The English Longitudinal Study of Ageing. Age and Ageing, 47(3), 392397. akt. Malthby, J., Hunt, S., Ohinata, A., Palmer, E., Conroy, S. (2020). Frailty and Social Isolation: Comparing the Relationship between Frailty and Unidimensional and Multifactorial Models of Social Isolation, 32(10), 1297-1308. google scholar
CR  - Hari, J. (2023). Kaybolan bağlar, Depresyonun gerçek nedenleri ve beklenmedik nedenleri (B. E. Aksoy çev.). Metis Yayınları. google scholar
CR  - Han, B. C. (2017). Şeffaflık toplumu (H. Barışcan çev.). Metis Yayınları. google scholar
CR  - Han, B. C. (2018). Şiddetin topolojisi (D. Zaptçıoğlu çev.). Metis Yayınları. google scholar
CR  - Han, B. C. (2019). Yorgunluk toplumu (S. Yalçın çev.). Açılım Kitap. google scholar
CR  - Han, B. C. (2019a). Psikopolitika: Neoliberalizm ve yeni iktidar teknikleri (H. Barışcan çev.). Metis Yayınları. google scholar
CR  - Han, B. C. (2019b). Eros’un ıstırabı (Ş. Öztürk çev.). Metis Yayınları. google scholar
CR  - Han, B. C. (2019c). Güzeli kurtarmak (K. Filiz çev.). İnsan Sanat Yayınları. google scholar
CR  - Han, B. C. (2020). İktidar nedir? (M. Özdemir çev.). İnsan Yayınları. google scholar
CR  - Han, B. C. (2021). Kapitalizm ve ölüm dürtüsü (Ç. Tanyeri çev.). İnka Kitap. google scholar
CR  - Han, B. C. (2021a). Çakma, Çince yapıbozum (S. Atam çev.). Telemak Kitap. google scholar
CR  - Han, B. C. (2022). Palyatif toplum: Günümüzde acı (H. Barışcan çev.). Metis Yayınları. google scholar
CR  - Han, B. C. (2022a). Ritüellerin yok oluşuna dair: Günümüzün bir topolojisi (Ç. Tanyeri çev.). İnka Kitap. google scholar
CR  - Han, B. C. (2023). Ötekini kovmak: Günümüzde toplum, algı ve iletişim (M. Özdemir çev.). Ketebe Yayınları. google scholar
CR  - Han, B. C. (2024). Sürünün içinde: Dijital dünyaya bakışlar (Z. Sarıkartal çev.). İnka Yayınları. google scholar
CR  - Han, B. C. (2024a). Anlatının krizi (M. Erşen çev.). Ketebe Yayınları. google scholar
CR  - Hardt, M., Negri, A. (2011). Çokluk: İmparatorluk çağında savaş ve demokrasi (B. Yıldırım çev.). Ayrıntı Yayınları. google scholar
CR  - Hardt, M., Negri, A. (2011a). Ortak zenginlik (E. B. Yıldırım çev.). Ayrıntı Yayınları. google scholar
CR  - Hardt, M., Negri, A. (2018). İmparatorluk (A Yılmaz çev.). Ayrıntı Yayınları. google scholar
CR  - Long, E. T. (2006). Suffering and transcendence. International Journal for Philosophy of Religion, Springer (60) 1/3, 139-148. https://link.springer.com/article/10.1007/s11153-006-9102-9. google scholar
CR  - Lui, B., & Rook, K. (2013). Emotional and social loneliness in later life: Associations with positive versus negative social exchanges. Journal of Social and Personal Relationship, 30(6), 813-832. https://psycnet.apa.org/record/2013-30432-009 google scholar
CR  - Lemieux, R., Lajoie, S. & Trainor, N. E. (2013). Affinity-Seeking, social loneliness, and social avoidance among facebook users. Psychological Reports: Mental & Physical Health, 112(2), 545-552. https://journals.sagepub.com/doi/10.2466/07.PR0.112.2.545-552?url_ver=Z39.88 google scholar
CR  - Lee, K. (2009). Homo faber: the unity of the history and philosophy of technology. (J. Kyrre and B. Olsen Ed.) New Waves in Philosophy of Technology içinde (s. 13-39). London: Palgrave Macmillan. google scholar
CR  - Marshall, G. (2020). Sosyoloji sözlüğü (O. Akınhay ve D. Kömürcü çev.). Bilim ve Sanat. google scholar
CR  - Platt, L. (2009). Social Activity, Social Isolation and Ethnicity, Blackwell Publishing, 57(4), 670702. https://doi.org/10.1111/j.1467-954X.2009.01867.x google scholar
CR  - Schmid, W. (2023). Kendiyle dost olmak, hayatı nasıl kolaylaştırır? (T. Bora çev.). İletişim Yayınları. google scholar
CR  - Schmid, W. (2023a). Mutsuz olmak, bir yüreklendirme (T. Bora çev.). İletişim Yayınları. google scholar
CR  - Sennett, R. (2017). Karakter aşınması, Yeni kapitalizmde işin kişilik üzerindeki etkileri (B. Yıldırım çev.). Ayrıntı Yayınları. google scholar
CR  - Saito, T. (1998). Shakaiteki hikikomori: owaranai shishunki (Social withdrawal: a neverending adolescence). Tokyo: PHP Shinsho akt, Teo, A. (2010). A new form of social withdrawal in Japan: A Review of Hikikomori, International Journal of Social Psychiatry, 56(2), 178-185. https:// journals.sagepub.com/doi/10.1177/0020764008100629 google scholar
CR  - Suwa, M. & Suzuki, K. (2013). The phenomenon of “Hikikomori” (social withdrawal) and the socio-cultural situation in Japan today, Journal of Psychopathology, (19), 191-198. https://old. jpsychopathol.it/wp-content/uploads/2015/07/01b-Suwa1.pdf google scholar
CR  - Sarchione, F., Santacroce, R., Acciavatti, T., Cinosi, E., Lupi, M. & And Giannantonio, M. (2014). Hikikomori: clinical and psychopathological ıssues, Research and Advances in Psychiatry, 30(1), 1-7. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0924933815310075?via%3Dihub google scholar
CR  - Tekin, F. (2018). Bedenin Teşhiri: Dile Gelen Bedenden Duyuma Gelen Bedene, Sosyoloji Divanı, 11 (Ocak- Haziran), 133-146. google scholar
CR  - Thomason, T. C. (2020). Nasıl mutlu olunur? Sigmund Freud ile sanal bir konuşma (T. Doğan & M. Akcanbaş çev.). İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (10), 185-194. https://dergipark. org.tr/tr/pub/uskudarsbd/issue/55725/657144 google scholar
CR  - Urhan, V. (2013). Michel Foucault ve düşünce sistemleri tarihi; arkeoloji, soykütük, etik. Say Yayınları. google scholar
CR  - Zeldin, T. (2021). Hayatın gizli hazları (A Çavdar çev.). Ayrıntı Yayınları. google scholar
UR  - https://doi.org/10.26650/SJ.2024.44.2.0000
L1  - https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/4600611
ER  -