TY  - JOUR
T1  - Yulafın Silaj Kalitesi Üzerinde Farklı Azot Dozlarının Etkisi
TT  - Effect of Different Nitrogen Doses on Oat Silage Quality
AU  - Gülümser, Erdem
AU  - Bayram, Celal
AU  - Can, Mehmet
AU  - Kaymak Bayram, Gülcan
AU  - Ayan, İlknur
AU  - Acar, Zeki
PY  - 2025
DA  - September
Y2  - 2025
DO  - 10.21597/jist.1643851
JF  - Journal of the Institute of Science and Technology
JO  - J. Inst. Sci. and Tech.
PB  - Igdir University
WT  - DergiPark
SN  - 2536-4618
SP  - 1124
EP  - 1132
VL  - 15
IS  - 3
LA  - tr
AB  - Bu araştırma farklı azot dozları (0, 5, 10, 15 ve 20 kg/da) uygulanan 3 farklı yulaf (Avena sativa L.) genotipine ait silajların kalitesinin belirlenmesi amacıyla 2016-2017 vejetasyon döneminde Samsun ekolojik koşullarında yürütülmüştür. Çalışma Bölünmüş Parseller Deneme Desenine göre 3 tekrarlamalı olarak kurulmuş olup, ana parsellerde genotipler, alt parsellerde ise azot dozları yer almıştır. Hamur olum döneminde hasat edilen yulaf genotipleri yaklaşık 2 cm boyutunda parçalanmış ve 3 tekrarlı olarak cam kavanozlara koyulmuştur. Daha sonra örnekler 25±2 °C’de 60 gün süre ile fermantasyona bırakılmıştır. Silajlarda kuru madde oranı (KMO), ham protein oranı (HPO), asit deterjanda çözünmeyen lif (ADF), nötr deterjanda çözünmeyen lif (NDF), mineral madde (K, Ca, P, Mg) içerikleri, pH ve organik asit ((laktik asit (LA), asetik asit (AA), bütirik asit (BA)) içerikleri belirlenmiştir. Araştırma sonucuna göre; Silajların KMO %26.34-44.73 arasında bulunmuştur. N15 dozundan sonra silajların pH’sı artmış ve en yüksek değer N20 dozunda (4.48) tespit edilmiştir. Genotipler arasında en yüksek HPO Kahraman çeşidinde (%9.62), azot dozlarında ise N20 (%10.35) uygulamasında tespit edilmiştir. Silajların BA, AA ve LA içerikleri sırasıyla %0.05-0.15,%0.50-1.84 ve %1.27-5.54 arasında değişmiştir. N dozunun artışı kısmen de olsa silajın laktik asit içeriğinin azalmasına yol açmıştır. Silajların besin element içerikleri ise P dışında istenen seviyede bulunmuştur. Çalışma sonucunda; hem azot dozları ve hem de genotipler arasında farklılıklar oluşmuştur. Artan N dozları silajların HPO, Ca ve K içeriklerini artırırken, laktik asit içeriğinin azalmasına yol açmıştır. Genotipler arasında ise 38 nolu hat öne çıkmıştır. Sonuç olarak, 38 nolu hattın N10 ve N15 dozlarından elde edilen silajlar diğer işlemlere göre daha üstün performans sergilemiştir
KW  - yulaf
KW  - genotip
KW  - azot dozu
KW  - silaj
KW  - kalite
N2  - This research was conducted in Samsun ecological conditions during the 2016-2017 vegetation period to determine the quality of silages from three different oat (Avena sativa L.) genotypes, which were subjected to different nitrogen doses (0, 5, 10, 15, and 20 kg da-1). The study was established according to the Split Plot Experimental Design with 3 replications, with genotypes in the main plots and nitrogen doses in the subplots. Oat genotypes harvested during the dough stage period were chopped into 2 cm pieces and placed in glass jars with 3 replications. Then, the samples were left for fermentation at 25±2 °C for 60 days. Dry matter (DM), crude protein (CP), acid detergent insoluble fiber (ADF), neutral detergent insoluble fiber (NDF), mineral substance contents (K, Ca, P, Mg), pH and organic acids (lactic acid (LA), acetic acid (AA), butyric acid (BA)) contents were determined in the silages. According to the research results; DM of the silages was found to be between 26.34-44.73%. After the N15 dose, the pH of the silages increased and the highest value was determined in the N20 dose (4.48). The highest crude protein ratio among the genotypes was determined in Kahraman cultivar (9.62%) while the highest crude protein ratio was determined among the nitrogen doses in N20 (10.35%). BA, AA and LA contents of the silages varied between 0.05-0.15%, 0.50-1.84% and 1.27-5.54%, respectively. The increase in the N dose partially led to a decrease in the lactic acid content of the silage. The nutritional element contents of the silages were found to be at the desired levels, except for phosphorus (P). In conclusion, differences were observed between both nitrogen doses and genotypes. Increasing nitrogen doses increased the crude protein, calcium, and potassium contents of the silages, while lactic acid content reducing. Among the genotypes, line 38 has stood out. As a result, the silages obtained from the N10 and N15 doses of line 38 exhibited superior performance compared to the other treatments.
CR  - Acar, Z., Sabancı, C. O., Tan, M., Sancak, C., Kızılşimşek, M., Bilgili, U., Pelen, M. A. (2015). Yem bitkileri üretiminde değişimler ve yeni arayışlar. Türkiye Ziraat Mühendisliği VIII. Teknik Kongresi, 508-547.
CR  - Acar Z, Ayan İ, Aşçı Ö Ö, Mut Z, Mut H, Başaran U, Garipoğlu A.V, Gülümser E, Köse E.D.E, Can M., Kaymak G,.(2019). Silajlık Mısır Tarımı. Tarım Gündem Dergisi Özel Yayını, İzmir, s.88.
CR  - Acar, Z., Ayan, İ., Önal Aşcı, Ö., Mut, H., Başaran, U., Gülümser, E., Can, M., Kaymak Bayram, G. (2025). Yem Bitkileri Tarımında Mevcut Durum ve Sürdürülebilirlik. Türkiye Ziraat Mühendisliği X. Teknik Kongresi Bildiriler Kitabı, 1. Cilt, Ankara.
CR  - Alçiçek, A., Özkan, K., (1996). Silo Yemlerinde destilasyon yöntemi ile süt asidi, asetik asit ve bütirik asit tayini. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 3(2-3): 191-198.
CR  - Başaran, U., Gülümser, E., Mut, H., Çopur Doğrusöz, M. (2018). Mürdümük+tahıl karışımlarının silaj verimi ve kalitesinin belirlenmesi. Türk Tarım-Gıda Bilim ve Teknoloji Dergisi, 6(9), 1237-1242.
CR  - Can, M., Acar, Z., Ayan, İ., Gülümser, E., Mut, H. (2020). Hindiba ile Ak Üçgül veya Domuz Ayrığı Karışımlarının Silaj Kalitesinin Belirlenmesi. Journal of the Institute of Science and Technology, 10(4): 3076-3083.
CR  - Can, M., Kaymak, G., Gülümser, E., Acar, Z., Ayan, İ., (2019). Orman üçgülü yulaf karışımlarının silaj kalitesinin belirlenmesi. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi, 34(3): 371-376.
CR  - Duniere, L., Xu, S., Long, J., Elekwachi, C., Wang, Y., Turkington, K., ... & McAllister, T. A. (2017). Bacterial and fungal core microbiomes associated with small grain silages during ensiling and aerobic spoilage. BMC microbiology, 17: 1-16.
CR  - Filya, İ., (2001). Silaj Teknolojisi. Uludağ Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Zootekni Bölümü, Bursa.
CR  - Fraser, J. ve McCartney, D., 2004. Fodder oats in North America: Chapter III. In: Suttie, J. M.; Reynolds, S. G. Fodder oats: a world overview. FAO Plant production and protection Series N°33. FAO, Rome, Italy.
CR  - Geren, H. (2014). Dry matter yield and silage quality of some winter cereals harvested at different stages under Mediterranean climate conditions. Turkish Journal of Field Crops, 19(2): 197-202.
CR  - Gökmen, S., Sakin, M.A., Yıldırım, A. ve Tuğay, M.E., (2001). Makarnalık buğdayda azot dozu ve uygulama zamanının verim, verim unsurları ve kaliteye etkisi. Türkiye 4. Tarla Bitkileri Kongresi, 17-21 Eylül 2001, Tekirdağ, 247-252.
CR  - Güney, M., Bingöl, N. T., Aksu, T. (2016). Kaba yem kalitesinin sınıflandırılmasında kullanılan göreceli yem değeri (GYD) ve göreceli kaba yem kalite indeksi (GKKİ). Atatürk Üniversitesi Veteriner Bilimleri Dergisi, 11(2): 254-258.
CR  - Harper, M. T., Oh, J., Giallongo, F., Lopes, J. C., Roth, G. W., Hristov, A. N. (2017). Using brown midrib 6 dwarf forage sorghum silage and fall-grown oat silage in lactating dairy cow rations. Journal of dairy science, 100(7): 5250-5265.
CR  - Hoffmann, L. A. (1995). World Production and Use of Oats. Welch, R.W. (Ed.), The Oat Crop-Production and Utilization. Chapman and Hall, London, 34-61.
CR  - Hoy, W. K., Smith, P. A., Sweetland, S. R. (2002). The development of the organizational climate index for high schools: its measure and relationship to faculty trust. High School Journal, 86(2): 38-49.
CR  - Koc, A., Tan, M., Erkovan, H.I. (2012). An overview of fodder resources and animal production in Turkey. New Approaches for grassland research in a context of climate and socio-economic changes. Ciheam Seminars: 102, 3-6 October 2012, Samsun, Turkey, pp: 15-22.
CR  - Kondo, M., Kita, K., Yokota, H. O. (2004). Feeding value to goats of whole-crop oat ensiled with green tea waste. Animal feed science and technology, 113(1-4): 71-81.
CR  - Manninen, M., Virkajärvi, P., Jauhiainen, L. (2005). Effect of whole-crop barley and oat silages on the performance of mature suckler cows and their progeny in outdoor winter feeding. Animal Feed Science and Technology, 121(3-4): 227-242.
CR  - McDonald, P., Henderson, A.R., Heron, S.J.E., (1991). The Biochemistry of Silage. Second Edition, Chalcombe Publication, Marlow-England.
CR  - Narlıoğlu A., Dokuyucu T., (2015). Bazı Yulaf Genotiplerinin Verim ve Kalite Kriterleri İle Silaj Özellikleri Bakımından Değerlendirilmesi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi.
CR  - Panyasak, A., Tumwasorn, S. (2013). Effect of moisture content and storage time on sweet. Walailak Journal of Science and Technology, 12 (3): 237-243.
CR  - Peterson, D.M., Wesenberg, D.M., Burrup, D.E., Erickson, C. A. (2005). Relationships among Agronomic Traits and Grain Composition in Oat Genotypes Grown in Different Environments. Crop Science, 45: 1249-1255.
CR  - Tan, M., Serin, Y. (1997). Kaba yem olarak kullanılan tahılların besleme değerine yaklaşımlar. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 28(1): 130-137.
CR  - Tanrıkulu, A., Dokuyucu, T., Avcı, İ. (2020). Yazlık ve Kışlık Ekilen Yulaf (Avena sativa L.) Genotiplerinin Yeşil Ot Verimi ve Silaj Kalite Özellikleri Bakımından Değerlendirilmesi. Dicle Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 9(1): 53-64.
CR  - Topal, A., Sade, B., Soylu, S., Akar, T., Mut, Z., Ayrancı, R., Yılmazkart, M. (2015). Ulusal Hububat Konseyi, Arpa-Çavdar-Yulaf-Tritikale Raporu. Ulusal Hububat Konseyi, Türkiye, 59-70.
CR  - Tümer, S. (2001). Silaj. T.C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü, Yayın No: 104, İzmir.
CR  - Yozgatlı, O., Başaran, U., Gülümser, E., Mut, H., Doğrusöz, M. Ç. (2019). Yozgat ekolojisinde bazı mısır çeşitlerinin morfolojik özellikleri, verim ve silaj kaliteleri. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tarım ve Doğa Dergisi, 22(2): 170-177.
UR  - https://doi.org/10.21597/jist.1643851
L1  - https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/4627374
ER  -