@article{article_1649229, title={COVAX: Sistemsel Sorunlar Sebebiyle Küresel Aşı Eşitliğinin Çöküşü}, journal={Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi}, volume={16}, pages={1156–1169}, year={2025}, DOI={10.21076/vizyoner.1649229}, author={Duman, Gökhan}, keywords={COVAX, COVID-19, Vaccine Nationalism, Global Health Governance}, abstract={COVID-19 Aşılarına Küresel Erişim (COVAX) girişimi, 2020’de tüm ülkelerin COVID-19 aşılarına adil şekilde ulaşmasını sağlama hedefiyle başlatıldı. Ancak, yüksek beklentilere rağmen girişim hedeflerini tam olarak karşılayamadı ve bu durum eleştirilere yol açtı. Bu makale, COVAX’ın finansman eksiklikleri, tedarik zincirindeki aksamalar, aşı milliyetçiliği ve jeopolitik rekabetler gibi temel sorunlarını analiz ederek başarısızlığın nedenlerini irdeliyor. Ayrıca, bu faktörlerin küresel sağlık eşitsizliğini nasıl derinleştirdiğini ve gelecekteki pandemi hazırlık planları için alınması gereken dersleri vurguluyor. COVAX’ın deneyimi, uluslararası iş birliğinin zayıflıklarını ortaya çıkarmakla birlikte, kriz yönetimi ve kaynak dağılımında daha etkin mekanizmaların gerekliliğine işaret ediyor. Makale, girişimin küresel sağlık yönetişimini güçlendirme potansiyelini kabul ederek, gelecekteki salgınlarda savunmasız toplumların aşılara erişimini garanti altına alacak politikaların önemini savunuyor. Sonuç olarak, COVAX’ın yaşadığı zorluklar, adil bir küresel sağlık sisteminin inşası için yol gösterici nitelik taşıyor.}, number={48}, publisher={Süleyman Demirel University}