TY - JOUR T1 - Ahşap ve Strafor Kovanlardaki Kafkas (Apis mellifera caucasica) ve Karniyol (Apis mellifera carnica) Bal Arısı Kolonilerinin Bazı Fizyolojik Özelliklerinin Malatya Koşullarında Belirlenmesi TT - Some Physiological Characteristics of Caucasian (Apis mellifera caucasica) and Carniolan (Apis mellifera carnica) Honeybee Colonies in Wooden and Styrofoam Hives in Malatya Conditions AU - Karakuş, Kadir AU - İnce, Adil PY - 2025 DA - June Y2 - 2025 DO - 10.51970/jasp.1650270 JF - Hayvan Bilimi ve Ürünleri Dergisi JO - HBÜD PB - Federation for Animal Science (FAS) WT - DergiPark SN - 2667-4580 SP - 36 EP - 47 VL - 8 IS - 1 LA - tr AB - Bu çalışmada, farklı tip materyallerden (strafor ve ahşap) imal edilmiş Langstroth tipi kovanlarda barındırılan Kafkas ve Karniyol bal arılarının bazı fizyolojik özellikleri araştırılmıştır. Kafkas x Strafor (KfSt), Kafkas x Ahşap (KfAh), Karniyol x Strafor (KrSt) ve Karniyol x Ahşap (KrAh) gruplarında ortalama arılı çerçeve sayıları sırasıyla 8.3±0.48, 8.4±0.49, 8.4±0.49 ve 9.0±1.15 adet/koloni ve ortalama kuluçka alanları ise aynı sırayla 2531.86±930.15, 1996.88±978.03, 2898.26±843.15 ve 3229.81±943.46 cm2/koloni olmuştur. Bir dakikada uçuşa çıkan ortalama arı sayısıyla belirlenen uçuş etkinliği en düşük 1. haftada ortalama 18.43±1.79 adet/koloni ile KrAh grubunda olurken, en yüksek 5. haftada 64±1.28 adet/koloni ile yine KrAh grubunda tespit edilmiştir. Grupların ortalama bal verimleri yine aynı sırasıyla 4.92±0.84, 4.0±0.78, 4.82±0.53 ve 4.88±0.7 kg/koloni olarak bulunmuştur. Elde edilen bulgulara göre, gruplar arasında bal verimi bakımından farklılık olmadığından dolayı; Malatya koşullarında arıcılık sektöründe bal üretiminde strafor veya ahşap kovanlarda barındırılan Kafkas veya Karniyol bal arılarından herhangi biri tercih edilebilir. Sentetik ilaçların yan etkisinden dolayı günümüzde doğal ürünlere olan talep giderek artmaktadır. Bu nedenle strafor kovanların arı ürünlerinde herhangi bir kalıntı bırakıp bırakmayacağı konusunda detaylı çalışmalara ihtiyaç duyulmaktadır. KW - Bal arısı KW - Apis mellifera KW - Ahşap Kovan KW - Strafor Kovan KW - Fizyolojik Özellikler KW - Malatya N2 - In this study, some physiological characteristics of Caucasian and Carniolan honey bees kept in Langstroth type hives manufactured from different types of materials (styrofoam and wood) were investigated. The average number of frames covered with bees in Caucasian x Styrofoam (KfSt), Caucasian x Wood (KfAh), Carniolan x Styrofoam (KrSt) and Carniolan x Wood (KrAh) groups were 8.3±0.48, 8.4±0.49, 8.4±0.49 and 9.0±1.15 pieces/colony and the average brood areas were 2531.86±930.15, 1996.88±978.03, 2898.26±843.15 and 3219.91±943.46 cm2/colony, respectively. The average number of bees taking off in one minute for flight activity was lowest in the KrAh group with an average of 18.43±1.79 units/colony in the 1st week, while the highest was again in the KrAh group with 64±1.28 units/colony in the 5th week. The average honey yields were found to be 4.92±0.84, 4±0.78, 4.82±0.53 and 4.88±0.7 kg/colony, respectively. According to the findings, since there is no difference in honey yield between the groups; in the beekeeping sector in Malatya conditions, either Caucasian or Carniolan honey bees housed in styrofoam or wooden hives can be preferred in honey production. Due to the side effects of synthetic drugs, the demand for natural products is increasing today. Therefore, detailed studies are needed on whether styrofoam hives will leave any residue in bee products. CR - Akdeniz, G., Aktürk, S., Kılıçin, T., (2014). İklim değişikliklerinin Ordu ilindeki bal arısı (Apis mellifera L.) kolonileri üzerine olası etkileri. Arıcılık Araştırma Dergisi, 6(11): 8-12. ISSN 2146-2720. CR - Akyol, E., Özkök, D., Kaya, A., (1999). Hadim bölgesinde Muğla, Yerli ve Kafkas bal arısı (Apis mellifera L.) genotiplerinin koloni gelişimi ve bal verimi özellikleri bakımından karşılaştırılarak bölge için en uygun genotipin belirlenmesi üzerine bir çalışma. Teknik Arıcılık, 64, 10-15. CR - Balcı, S., (2024). The posıtıon of honey and kashar cheese ın the formatıon of the gastronomıc ıdentıty of Ardahan and Kars cıtıes. Motif Akademi Halkbilimi Dergisi, 2024, Cilt: 17, Sayı: 46, 562-578. DOI Number: 10.12981/mahder.1479041. CR - Cengiz, M.M., Yazıcı, K., (2018). Ardahan yöresinde bal arısı (Apis mellifera L.) kolonilerinde kışlama kayıpları ve muhtemel sebepleri üzerine bir anket. Uludag Bee Journal, 18 (2): 111-122 CR - Cengiz, E.H., Genç, F., Cengiz, M.M., (2019). The effect of The two-queen colony management practice on colony performance and varroa {Varroa Destructor Anderson&Trueman) ınfestation levels in honey bee {Apis mellifera L.) colonies. Uludağ Bee Journal, 19(1): 1-11. CR - Çetin, U., (2004). Isı değişimlerinin arı kayıplarına etkileri. Uludağ Arıcılık Derg., 4: 171-174. CR - Doğaroğlu, M., Özder, M., Polat, C., (1992). Türkiye’deki önemli bal arısı (Apis mellifera L.) ırk ve ekotiplerinin Trakya koşullarında performanslarının karşılaştırılması. Doğa-Tr.J.of Veterinary and Animal Sciences, 16, 403-414. CR - Dülger, C., (1997). Kafkas, Orta Anadolu ve Erzurum bal arısı (Apis mellifera L.) genotiplerinin Erzurum koşullarındaki performanslarının belirlenmesi ve morfolojik özellikleri. Doktora Tezi, Atatürk Üniv. Fen Bil. Enst. Zootekni Anabilim Dalı, Erzurum. CR - Genç, F., (1996). Erzurum koşullarında ahşap ve strafor kovanlardaki bal arısı (Apis mellifera L.) kolonilerinin kışlatma sonrası sezondaki performanslarının karşılaştırılması. Atatürk Üniv./Zir.Fak.Der. 27 (3), 398-410. CR - Genç, F., Dodoloğlu, A., (2002). Arıcılığın temel esasları. Atatürk Üniv. Zir. Fak. Ders Yay. Ofset Tesisi, Erzurum. CR - Güce, S., Özden, Ö., Adeel, M., Gelişen, M.İ.,Varlese, R., Prisco, G.D., Turjman, F.D., (2024).Smart Beekeping for Cyprus in the IoT Era. Part of the book series: Advances in Science, Technology & Innovation (ASTI), Page: 305-309 CR - Güler, A., (1995). Türkiye’deki önemli bal arısı (Apis mellifera L.) ırk ve ekotiplerinin morfolojik özellikleri ve performanslarının belirlenmesi üzerine araştırmalar. Doktora tezi, Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Ens. Zootekni Anabilim Dalı, Adana. CR - Güler, A., (2000). Arıcılıkta yer daraltma ve ilave yemlemenin kolonilerin bazı fizyolojik özelliklerine etkileri. Turk J Vet Anim Sci, 24 (2000) 1–6. CR - Karlıdağ, S., Köseman, A., (2015). Türkiye ve Malatya’da arıcılığın yeri ve önemi. Arıcılık Araştırma Dergisi, 7(13): 27-31. CR - Kumova, U., (2000). Bal arısı (Apis mellifera L.) kolonilerinde farklı besleme yöntemlerinin koloni gelişimi ve bal verimi üzerine etkilerinin araştırılması. Türkiye 3. Arıcılık Kongresi Bildiri Özetleri 1-3 Kasım 2000 Çukurova Üniv. Zir. Fak., Adana. CR - Kutlu, M.A., Mokhtarzadeh, S., Çaçan, E., Kökten, K., Özdemir, S., Uçar, R., Ekmekçi, M., (2023). Bingöl ilinde bal arısı kolonilerinin arı merası ve yaylada koloni performansı üzerine bir inceleme. Düzce Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 1(1):8-14. CR - Kutluca, S., (2003). Propolis üretim yöntemlerinin koloni performansı ve propolisin kimyasal özellikleri üzerine etkileri. Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enst. Zootekni Anabilim Dalı, Erzurum. CR - Öztürk, C., Korkmaz, A., (2005). Karniyol arısı’nın (Apis mellifera carnica Pollm 1978) Türkiye arıcılığı için önemi. Alatarım dergisi, 4 (1): 48-51. CR - Patır, S., Seçkin, M.Z., (2020). Türkiye’de kovan tiplerinin bal üretimine etkisinin eşbütünleşme analizi yöntemi ile belirlenmesi. Fırat Üniversitesi. İİBF Uluslararası İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 4 (1): 81-92. CR - Taha, A. A., (2014). Effect of hıve type on strength and actıvıty rate of honeybee colonıes (apis mellifera l.) ın Egypt. J. Plant Prot. and Path., Mansoura Univ., Vol. 5 (6): 773 – 784. CR - Uçak Koç, A., (2008). Kafkas (Apis mellifera caucasica), İtalyan (Apis mellifera ligustica) Irkları Ve Anadolu Arısı Ege Ekotipi (Apis mellifera anatoliaca) ile Bazı Melezlerinin Ege Bölgesi Koşullarında Koloni Gelişimleri. Doktora Tezi, Adnan Menderes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Zootekni Anabilim Dalı 84 s, Aydın, ZZO-DR-2008-001. CR - Yeninar, H., (2015). Wintering Capabilities of Honey Bee (Apis mellifera L.) Colonies in Differently Manufactured Hives at East Mediterranean Coastline of Turkey Uludag Bee Journal May 2015, 15 (1): 1-9. CR - Yücel, B., Kösoğlu, M., (2011). Ege bölgesi’nde Muğla ekotipi ve İtalyan melezi bal arılarının kimi performans özellikleri bakımından karşılaştırılması. Kafkas Univ Vet Fak Derg., 17 (6): 1025-1029. DOI:10.9775/kvfd.2011.5092 UR - https://doi.org/10.51970/jasp.1650270 L1 - https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/4656326 ER -