TY  - JOUR
T1  - Relationship Between Knowledge Level, Blood Pressure Awareness-Insight and Mediterranean Diet Adherence of Hypertensive Individuals
TT  - Hipertansiyonlu Bireylerin Bilgi Düzeyi, Kan Basıncı Farkındalık-İç görüsü ve Akdeniz Diyet Bağlılıkları Arasındaki İlişki
AU  - Kars Fertelli, Tülay
PY  - 2025
DA  - May
Y2  - 2025
DO  - 10.51972/tfsd.1651011
JF  - Turkish Journal of Science and Health
JO  - TFSD
PB  - Ümit Muhammet KOÇYİĞİT
WT  - DergiPark
SN  - 2717-7173
SP  - 93
EP  - 103
VL  - 6
IS  - 2
LA  - en
AB  - ABSTRACT: Purpose: This study was conducted descriptively and correlational to determine the relationship between the knowledge level, blood pressure awareness-insight and Mediterranean diet adherence of individuals with hypertension.Material and Methods: The study sample consisted of 296 individuals with hypertension. The Individual Identification Form, Hypertension Knowledge Scale, Blood Pressure Awareness-Insight Scale and Mediterranean Diet Adherence Scale were used to collect data. Frequency, independent sample t test, F test, and Pearson correlation test were used to analyze the data.Results: It was found that the participants' knowledge scores (6.35 ± 5.13), blood pressure awareness-insight (26.93±4.28) and Mediterranean diet adherence scores (5.31±3.66) were low. In addition, a positive and moderately significant relationship was found between the participants' hypertension knowledge level and blood pressure awareness-insight (r=0.527), knowledge level and adherence to the Mediterranean diet (r=0.369), and blood pressure awareness and adherence to the Mediterranean diet (r=0.443).Conclusion: Hypertensive individuals have low knowledge, blood pressure awareness-insight, and adherence to the Mediterranean diet. As individuals' knowledge scores increase, their blood pressure awareness-insight and adherence to the Mediterranean diet also increase. The study results showed that developing strategies to improve individuals' knowledge will increase individuals' blood pressure awareness-insight and adherence to the Mediterranean diet. In order to increase adherence to the Mediterranean diet in the successful management of hypertension, education programs that develop knowledge and awareness-insight should be included.Keywords: Hypertension; knowledge; awareness-insight; adherence to the mediterranean diet
KW  - Hypertension;
KW  - knowledge level
KW  - 
KW  - awareness
KW  - 
KW  - mediterranean diet adherence
N2  - Amaç: Bu araştırma, hipertansiyonlu bireylerin bilgi düzeyi, kan basıncı farkındalık-iç görüsü ve akdeniz diyet bağlılıkları arasındaki ilişkiyi belirlemek amacıyla tanımlayıcı ve korelasyonel olarak yapılmıştır.Yöntem: Çalışma örneklemini 296 hipertansiyonlu birey oluşturdu. Verilerin toplanmasında Birey Tantım Formu, Hipertansiyon Bilgi Ölçeği, Kan Basıncı Farkındalık-İç Görüsü Ölçeği ve Akdeniz Diyet Bağlılıkları Ölçeği kullanıldı. Verilerin analizinde frekans, bağımsız örneklem t testi, F testi, ve pearson korelasyon testi kullanıldı.Bulgular: Katılımcıların bilgi puanları (6.35 ±5.13), kan basıncı farkındalık-iç görüsü (26.93±4.28) ve akdeniz diyet bağlılıkları puanlarının (5.31±3.66)  düşük olduğu bulundu. Ayrıca katılımcıların hipertansiyon bilgi düzeyi ile kan basıncı farkındalık-içgörü (r=0.527), bilgi düzeyi ile akdeniz diyete bağlılık (r=0.369)  ve kan basıncı farkındalık ile akdeniz diyete bağlılık (r=0.443) arasında pozitif yönlü ve orta düzeyde anlamlı ilişki saptandı. Sonuç: Hipertansiyonlu bireylerin bilgi, kan basıncı farkındalık-içgörü ve akdeniz diyetine bağlılıkları düşüktür. Bireylerin bilgi puanları arttıkça kan basıncı farkındalık-içgörü ve akdeniz diyetine bağlılık puanları da artmaktadır. Çalışma sonuçları, bireylerin bilgilerini geliştirmeye yönelik stratejilerin geliştirilmesinin, bireylerin farkındalık-iç görü ve akdeniz diyetine bağımlılıklarını artmasını sağlayacağını gösterdi. Hipertansiyonun başarılı yönetiminde akdeniz diyete bağlılığı artırmak için bilgi ve farkındalık-iç görüyü geliştiren eğitim programlarına yer verilmelidir.
CR  - Aggarwal, R., Chiu, N., Wadhera, R. K., Moran, A. E., Raber,
I., Shen, C., ... & Kazi, D. S. (2021). Racial/ethnic
disparities in hypertension prevalence, awareness,
treatment, and control in the United States, 2013 to
2018. Hypertension, 78(6), 1719-1726.
https://doi.org/10.1161/HYPERTENSIONAHA.121.175
70
CR  - Akan DD, Çaydam, ÖD, Pakyüz SÇ (2020). Hipertansiyon
Tanısı Olan Hastalarda Bilgi Düzeyi ve İlaç Tedavisine
Uyumun Değerlendirilmesi. Anadolu Hemşirelik ve
Sağlık Bilimleri Dergisi, 23(2), 241-249.
https://doi.org/10.17049/ataunihem.527473
CR  - Arıkan, A., Aydın, A., Ekerbiçer, H., Karaayaç, R.,
Zeytinoğlu, Y., Muratdağı, G., ... & Kurban, A. (2020).
Hipertansiyon tanısı olan hastaların hastalıkları
hakkındaki bilgi düzeyleri ve ilişkili faktörler. Sakarya
Tıp Dergisi, 10(Özel Sayı), 33-40.
https://doi.org/10.31832/smj.745870
CR  - Bacha, D., & Abera, H. (2019). Knowledge, attitude and
self-care practice towards control of hypertension
among hypertensive patients on follow-up at St. Paul’s
hospital, Addis Ababa. Ethiopian journal of health
sciences, 29(4), 421-430.
https://doi.org/10.4314/ejhs.v29i4.2
CR  - Bakaloudi, D. R., Chrysoula, L., Leonida, I., Kotzakioulafi, E.,
Theodoridis, X., & Chourdakis, M. (2021). Impact of the
level of adherence to the Mediterranean Diet on blood
pressure: A systematic review and meta-analysis of
observational studies. Clinical Nutrition, 40(12), 5771-
5780. https://doi.org/10.1016/j.clnu.2021.10.002
CR  - Baliz Erkoc, S, Isikli B, Metintas S, Kalyoncu C.
Hypertension Knowledge-Level Scale (HK-LS): AStudy
on Development, Validity And Reliability (2012).
International Journal of Environmental Researchand
Public Health 9, 1018-29.
https://doi.org/10.3390/ijerph9031018
CR  - Batman, D., & Yılmaz, S. (2023). Yetişkin bireylerde yeme
davranışı ile anksiyete, uyku kalitesi ve Akdeniz
diyetine bağlılık arasındaki ilişki. Istanbul Gelisim
University Journal of Health Sciences, (20), 610-624.
https://doi.org/10.38079/igusabder.1289889
CR  - Bayram, F., Demir, Ö., Sabuncu, TE, Gedik, A.V.,
Çorapçıoğlu, D., & Kaya, A. (2021). Prevalence and
Awareness of Hypertension in Seven Distinct
Geographic Regions of Turkey: The SEMT HT
Study. Turkish Journal of Endocrinology &
Metabolism, 25(1), 1-10.
CR  - Boateng, E.B., & Ampofo, A.G. (2023). A glimpse into the
future: modelling global prevalence of
hypertension. BMC Public Health, 23(1), 1906.
https://doi.org/10.1186/s12889-023-16662-z
CR  - Bosu, W. K., & Bosu, D. K. (2021). Prevalence, awareness
and control of hypertension in Ghana: A systematic
review and meta-analysis. PloS One, 16(3), e0248137.
https://doi.org/10.1371/journal.pone.0248137
CR  - Brazeau, H., & Lewis, N. A. (2021). Within-couple health
behavior trajectories: The role of spousal support and
strain. Health Psychology, 40(2), 120-130.
https://doi.org/10.1037/hea0001050
CR  - Estrada, D., Sierra, C., Soriano, R. M., Jordán, A. I., Plaza,
N., & Fernández, C. (2020). Grade of knowledge of
hypertension in hypertensive patients. Enfermería
Clínica, 30(2), 99-107.
https://doi.org/10.1016/j.enfcli.2018.11.033
CR  - Estruch, R., Ros, E., Salas-Salvadó, J., Covas, M. I., Corella,
D., Arós, F., ... & Martínez-González, M. A. (2018).
Primary prevention of cardiovascular disease with a
Mediterranean diet supplemented with extra-virgin
olive oil or nuts. New England Journal of
Medicine, 378(25), e34.
https://doi.org/10.1056/NEJMoa1800389
CR  - Filippou, C.D., Thomopoulos, C. G., Kouremeti, M.M.,
Sotiropoulou, L.I., Nihoyannopoulos, P. I., Tousoulis, D.
M., & Tsioufis, C. P. (2021). Mediterranean diet and
blood pressure reduction in adults with and without
hypertension: A systematic review and meta-analysis
of randomized controlled trials. Clinical
Nutrition, 40(5), 3191-3200.
https://doi.org/10.1016/j.clnu.2021.01.030
CR  - Georgoulis, M., Damigou, E., Derdelakou, E., Kosti, R. I.,
Chrysohoou, C., Barkas, F., ... & Panagiotakos, D. B.
(2024). Adherence to the Mediterranean diet and 20-
year incidence of hypertension: the ATTICA
prospective epidemiological study (2002–
2022). European Journal of Clinical Nutrition, 78(7),
630-638. https://doi.org/10.1038/s41430-024-01440-w
CR  - Gerretsen, P., Kim, J., Shah, P., Quilty, L., Balakumar, T.,
Caravaggio, F., ... & Graff‐Guerrero, A. (2018). BASIS:
The blood pressure awareness and insight scale. The
Journal of Clinical Hypertension, 20(4), 748-756.
https://doi.org/10.1111/jch.13248
Gürdoğan M, Gürdoğan E. P. (2019). Hipertansiyon
hastalarında tedaviye uyum ve ilişkili faktörler. MN
Kardiyoloji, 26(3), 147-153.
Hien, H. A., Tam, N. M., Devroey, D., Heytens, S., Tam, V.,
Thang, T. B., ... & Tien, H. A. (2024). Hypertension
knowledge and its associated factors among
hypertensive patients in primary care settings in
Central Vietnam: A cross-sectional study. Journal of
Pharmacy & Pharmacognosy Research, 12(5), 943-955
https://doi.org/10.56499/jppres23.1955_12.5.943
CR  - Iswatun, I., & Susanto, J. (2021). Relationship between
knowledge and level of dietary compliance ın patients
with hypertension. Journal Midpro, 13(1), 92-99.
CR  - Kılıçkap M, Barçın C, Göksülük H, Karaaslan D, Özer N,
Kayıkçıoğlu M, Şahin M. (2018). Türkiye'de
hipertansiyon ve kan basıncı prevalansına ilişkin
veriler: kardiyovasküler risk faktörleri üzerine
epidemiyolojik çalışmaların sistematik derlemesi,
meta-analizi ve meta-regresyonu. Türk Kardiyoloji
Dernegi Arsivi, 46 (7), 525-545.
https://doi.org/10.5543/tkda.2018.15679
CR  - Kolak, E., Radić, J., Vučković, M., Gelemanović, A., Dogas,
H., Nenadić, D., & Radić, M. (2023). Associations
between adherence to the mediterranean diet and 24-
hour pulse wave velocity in hypertensive patients.
Journal of Hypertension, 41, e211-e212.
https://doi.org/10.1097/01.hjh.0000941116.05169.1
CR  - La Verde, M., Mulé, S., Zappalà, G., Privitera, G., Maugeri,
G., Pecora, F., & Marranzano, M. (2018). Higher
adherence to the Mediterranean diet is inversely
associated with having hypertension: is low salt intake
a mediating factor? International Journal of Food
Sciences and Nutrition, 69, 235-
244. https://doi.org/10.1080/09637486.2017.135094
CR  - Li, S. S., Zhou, F., Lu, Y. C., Lyv, P., Zhang, H. F., Yao, W. M.,
... & Li, X. L. (2016). Hypertension related knowledge
and behaviour associated with awareness, treatment
and control of hypertension in a rural hypertensive
population: a community based, cross-sectional
survey. Blood Pressure, 25(5), 305-311.
https://doi.org/10.3109/08037051.2016.1172866
CR  - Magriplis, E., Panagiotakos, D., Kyrou, I., Tsioufis, C.,
Mitsopoulou, A. V., Karageorgou, D., ... & Zampelas, A.
(2020). Presence of hypertension is reduced by
Mediterranean diet adherence in all individuals with a
more pronounced effect in the obese: the Hellenic
National Nutrition and Health Survey
(HNNHS). Nutrients, 12(3), 853-860.
https://doi.org/10.3390/nu12030853.
CR  - Mariana, M., Indriastuti, D., & Abadi, E. (2022). Hubungan
pengetahuan diet hipertensi terhadap kepatuhan diet
pada penderita hipertensi di puskesmas
wundulako. Jurnal Gizi Ilmiah: Jurnal Gizi Ilmiah, 9(3),
26-31. https://doi.org/10.46233/jgi.v9i3.922.
CR  - Maruf, F. A., Ojukwu, C. C., & Akindele, M. O. (2018).
Perception, knowledge, and attitude toward physical
activity behaviour: implications for participation
among individuals with essential hypertension. High
Blood Pressure & Cardiovascular Prevention, 25, 53-
60. https://doi.org/10.1007/s40292-017-0235-y
CR  - Mohammed, A. H., Hassan, B. A. R., Suhaimi, A. M., & Ali,
A.H.H.D. (2021). Hypertension knowledge, awareness,
and attitude among the hypertensive population in
Kuala Lumpur and rural areas in Selangor,
Malaysia. Journal of Public Health, 29, 443-450.
https://doi.org/10.1007/s10389-019-01160-7
CR  - Nenadić, B., Radić, J., Kolak, E., Vučković, M., Novak, I.,
Selak, M., & Radić, M. (2022). Mediterranean diet
adherence and nutritional status in dalmatian diabetic
hypertensive patients regarding presence of chronic
kidney disease—ıs there any difference?. International
Journal of Environmental Research and Public Health,
19. https://doi.org/10.3390/ijerph19042293.
CR  - Öncü, E., Vayısoğlu, S. K., Güven, Y., Aktaş, G., Ceyhan, H.,
& Karakuş, E. (2020). Bir il örneğinde hipertansiyon
hastalarının sağlık okuryazarlık düzeyi, sağlık
hizmetlerinin niteliğine ilişkin değerlendirmeleri ve
ilişkili faktörler. Turkish Journal of Public Health, 18(1),
10-25. https://doi.org/10.20518/tjph.555354
CR  - Özkan, Ö. P., & Erginbaş, Ç. (2022). Koroner arter
hastalarının akdeniz diyetine bağlılık durumunun
değerlendirilmesi. İstanbul Gelişim Üniversitesi Sağlık
Bilimleri Dergisi, (16), 123-135.
https://doi.org/10.38079/igusabder.1022939
CR  - Paczkowska, A., Hoffmann, K., Kus, K., Kopciuch, D.,
Zaprutko, T., Ratajczak, P., ... & Bryl, W. (2021). Impact
of patient knowledge on hypertension treatment
adherence and efficacy: A single-centre study in
Poland. International Journal of Medical
Sciences, 18(3), 852.
https://doi.org/10.7150/ijms.48139
CR  - Pehlivanoğlu EFÖ, Balcıoğlu H, Ünlüoğlu H. (2020).
Akdeniz diyeti bağlılık ölçeği’nin türkçe’ye uyarlanması
geçerlilik ve güvenilirliği. Osmangazi Journal of
Medicine 42(2):160-164.
https://doi.org/10.20515/otd.504188
CR  - Pirasath, S., & Sundaresan, T. (2021). Descriptive crosssectional
study on knowledge, awareness and
adherence to medication among hypertensive
patients in a tertiary care center, Eastern Sri
Lanka. SAGE Open Medicine, 9, 20503121211012497.
https://doi.org/10.1177/20503121211012497
CR  - Ralapanawa, U., Bopeththa, K., Wickramasurendra, N., &
Tennakoon, S. (2020). Hypertension knowledge,
attitude, and practice in adult hypertensive patients at
a tertiary care hospital in Sri Lanka. International
Journal of Hypertension, 2020, 1-6.
https://doi.org/10.1155/2020/4642704
CR  - Šarac, J., Havaš Auguštin, D., Lovrić, M., Stryeck, S., Šunić,
I., Novokmet, N., & Missoni, S. (2021). A generation
shift in Mediterranean diet adherence and its
association with biological markers and health in
Dalmatia, Croatia. Nutrients, 13(12), 4564.
https://doi.org/0.3390/nu13124564
CR  - Schröder, H., Fitó, M., Estruch, R., Martínez-González, M.
A., Corella, D., Salas-Salvadó, J., ... & Covas, M. I.
(2011). A short screener is valid for assessing
Mediterranean diet adherence among older Spanish
men and women. The Journal of nutrition, 141(6),
1140-1145. https://doi.org/10.3945/jn.110.135566
CR  - Taş F, Büyükbeşe MA. (2013). Hipertansiyonda Farkındalık
ve Hemşirenin Rolü. TAF Preventive Medicine Bulletin,
12(6), 729-734.
CR  - Verulava, T., & Mikiashvili, G. (2021). Knowledge,
awareness, attitude and medication compliance in
patients with hypertension. Arterial
Hypertension, 25(3), 119-126.
CR  - Woodiwiss, A. J., Orchard, A., Mels, C. M., Uys, A. S., Nkeh-
Chungag, B. N., Kolkenbeck-Ruh, A., ... & Poulter, N. R.
(2025). High prevalence but lack of awareness of
hypertension in South Africa, particularly among men
and young adults. Journal of Human
Hypertension, 39(2), 111-119.
https://doi.org/10.1038/s41371-023-00873-3
CR  - Wolde, M., Azale, T., Debalkie Demissie, G., & Addis, B.
(2022). Knowledge about hypertension and associated
factors among patients with hypertension in public
health facilities of Gondar city, Northwest Ethiopia:
Ordinal logistic regression analysis. PLoS One, 17(6),
e0270030.
https://doi.org/10.1371/journal.pone.0270030
CR  - Yılmaz, M, Kundakçı, GA, Uyanık, G, Pamuk, G, Koç, EM.
(2020) Kan basıncı farkındalığı ve içgörü ölçeği (kfiö):
geçerlik ve güvenirlik çalışması. Sürekli Tıp Eğitimi
Dergisi, 31(2), 134-141.
https://doi.org/10.17942/sted.747418
CR  - Yuca, G., & Beydağ, K. (2021). Kalp hastalığı olan kadınların
evlilik doyumu ve eş desteğini etkileyen
faktörler. Sağlık ve Toplum, 31(1), 110-118.
CR  - Zeenny, R. M., Haddad, C., Hajj, A., Zeidan, R. K., Salameh,
P., & Ferrières, J. (2024). Adherence to the
Mediterranean Diet and Cardiovascular Risk Factors
among the Lebanese Population: A Nationwide Cross-
Sectional Post Hoc Study. Nutrients, 16(15), 2426.
https://doi.org/10.3390/nu16152426
CR  - World Health Organization (WHO) (2025).
Noncommunicable diseases: Risk factors (2025, May
5]. Available
from: https://www.who.int/data/gho/data/themes/t
opics/topic-details/GHO/ncd-risk-factors
UR  - https://doi.org/10.51972/tfsd.1651011
L1  - https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/4659675
ER  -