@article{article_1652353, title={Muhasara, Muharebe, Manzume: Mehmed Fahri Paşa’nın Manzum Anılarında Balkan Harbi’nde İşkodra Kuşatması, 1912-1913}, journal={Journal of Balkan and Black Sea Studies}, pages={1–28}, year={2025}, DOI={10.56679/balkar.1652353}, author={Negiş, Dindar and Beşikçi, Mehmet}, keywords={Balkan Wars, Poetic Memoirs of Shkoder Battle, Military History, Mehmed Fahri Pasha, Ego-Documents}, abstract={Balkan Harbi’nde İşkodra/Karadağ Cephesi hem kuşatma hem açık alan muharebeleri hem de gayr-ı nizami harbin yaşandığı nadir cephelerdendir. Ancak, bu cephe, travmatik Balkan Harbi tecrübesinin önemli bir parçası olmasına rağmen yeterince incelenmemiştir. Bu makale, İşkodra Cephesi’ne dair literatürde şimdiye dek kapsamlı bir araştırmaya konu edilmeyen Mehmed Fahri Paşa’nın ben-anlatısı temelinde bu boşluğu doldurma çabalarına katkıda bulunmayı hedeflemektedir. Mehmed Fahri Paşa’nın anıları Balkan Harbi’nde İşkodra/Karadağ Cephesi’ne savaşa bizzat katılan bir askerin şahsi tecrübesi içerisinden özgün bir pencere açmaktadır. Ayrıca bu ben-anlatısı, emsallerine kıyasla düzyazıyla değil manzum olarak ve savaştan hemen sonra yazılmış olması açısından da önemlidir. Bu çalışmada, İşkodra Cephesi’ne dair mevcut yegâne müstakil Osmanlı-Türk askerî ben-anlatısı olan bu manzum hatırat; İşkodra Cephesine dair birincil ve ikincil çalışmalarla çapraz denetlemeye tâbi tutularak, bu cephedeki muharebelerin ve kuşatmanın seyri ve travmatik sonuçlarını analiz etmektedir. Ayrıca yenilginin asıl nedeni olarak görülen açlık ve bombardıman meselelerinin harp sonrası hafızaya yansımaları tespit edilmeye çalışılmıştır. Öte yandan bir "harp tarihi" olan hatıratın konvansiyonel askerî tarih açısından da niteliği muharebelerin ve askerî hadiselerin tarihselleştirilmesi çerçevesinde tespit ve tahlil edilmiştir}, number={14, June 2025}, publisher={Mehmet HACISALİHOĞLU}, organization={Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK)}