@article{article_1655052, title={Vişne Meyvesinin Üreaz, Kimotripsin ve Tripsin Enzimleri Üzerine Etkisi}, journal={Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tıp Tarihi ve Folklorik Tıp Dergisi}, volume={15}, pages={1010–1020}, year={2025}, DOI={10.31020/mutftd.1655052}, author={Aydin, Tuğba and Günbatan, Tuğba and Gökbulut, Alper}, keywords={Chymotrypsin, Prunus cerasus, sour cherry, trypsin, urease}, abstract={Amaç: Bu araştırmada vişne meyvesinin (Prunus cerasus L.) üreaz, kimotripsin ve tripsin inhibe edici aktivitesinin tespiti amaçlanmıştır. Yöntem: 2024 yılı Temmuz ve 2025 Ocak ayları arasında gerçekleştirilen bu çalışmada Ankara’nın Çubuk ilçesinden toplanan vişne meyvelerinden %80 etanol ekstresi hazırlanmış ve hazırlanan ekstre sırasıyla n-hekzan, kloroform, etil asetat ve n-bütanol ile fraksiyonlanmıştır. Daha sonra elde edilen ekstre ve fraksiyonların in vitro üreaz, kimotripsin ve tripsin inhibe edici aktiviteleri belirlenmiştir. Ayrıca etanol ekstresi ve en kuvvetli aktivitenin gözlendiği etil asetat fraksiyonunun fenolik içeriği YPSK (Yüksek Performanslı Sıvı Kromatografisi) ile analiz edilmiştir.
Bulgular: Etil asetat, n-bütanol ve kalan su fraksiyonları tripsin enzimini %95’ten yüksek oranlarda inhibe etmiştir. Yine benzer şekilde en kuvvetli kimotripsin ve üreaz inhibe edici aktivite etil asetat fraksiyonunda gözlemlenmiştir (sırasıyla %84,07 ve %42,36 inhibisyon). YPSK analizi ile etanol ekstresinin sırasıyla %0,1082 ve %0,0512 oranlarında; etilasetat fraksiyonunun ise sırasıyla %0,165 ve %0,079 oranında klorojenik asit ve rutin içerdiği tespit edilmiştir.
Sonuç: Vişne meyvesinden elde edilen %80 etanol ekstresi ve farklı fraksiyonların üreaz, kimotripsin ve tripsin enzimlerine karşı inhibitör etkileri ilk kez değerlendirilmiştir. Elde edilen bulgular, özellikle etil asetat fraksiyonunun bu enzimler üzerinde yüksek inhibe edici aktivite gösterdiğini ortaya koymuştur. YPSK analizi hem etanol ekstresinde hem de etil asetat fraksiyonunda klorojenik asit ve rutin gibi fenolik bileşiklerin bulunduğunu ve bu bileşiklerin inhibisyon aktivitesine katkı sağlayabileceğini göstermiştir. Bu doğrultuda, vişne meyvesinin ülser, obezite ve pankreatit gibi inflamatuvar hastalıkların önlenmesi veya tedavisinde kullanılabilecek doğal üreaz ve serin proteaz inhibitörü adayları arasında değerlendirilebileceği düşünülmüştür.}, number={3}, publisher={Mersin University}